تولد یکسالگی دولت سیزدهم از روند مذاکرات هسته ای تا سیاست های اقتصادی
کد خبر: 11552

تولد یکسالگی دولت سیزدهم از روند مذاکرات هسته ای تا سیاست های اقتصادی

اختصاصی خودکارنیوز / نویسنده: طیبه خادم جعفری
دولت سیزدهم طی یک سال گذشته فراز و فرودهای بسیاری را پشت سر گذاشت و با موانع زیادی روبرو شده است. دراین یادداشت با گذری از فعالیتهای سیاسی به بیان مسایل اقتصادی که با سفره مردم گره خورده خواهیم پرداخت .
***
سیاست خارجی دولت سیزدهم
عضویت کامل ایران در سازمان همکاری شانگهای بعد از سال‌ها دردولت سیزدهم در بیست ویکمین اجلاس سران این سازمان پذیرفته شد، سازمانی که نمادی از زنجیره همگرایی منطقه‌ای در آسیا به شمار می‌رود که بدون عضویت دائم ایران، با موقعیت ژئو استراتژیک و ژئو اکونومیک منحصر به فردی که در آسیا دارد حلقه‌های آن کامل نمی شد.
ایران حدود ۱۵ سال بود که به عنوان ناظر در این سازمان حضور داشت، اما عضویت دائم آن تا به حال به رغم درخواست رسمی میسر نشده بود.به طور کلی می‌توان گفت که یکی از مبانی اصلی شکل‌گیری پیمان شانگهای مبارزه با هژمونی آمریکا است که از این نظر نیز عضویت ایران هم می‌تواند در راستای تقویت بنیان ضد هژمونیک این سازمان باشد و هم منافع منحصر به فردی را برای کشور به دنبال داشته باشد.علاوه بر همه این موارد، چین و روسیه قدرت‌های بزرگ و مهم و تأثیر گذار در شورای امنیت سازمان ملل متحد هستند و در راستای ایجاد نظام چند قطبی بین المللی گام بر می‌دارند. لذا حضور ایران در سازمان شانگهای می‌تواند زمینه‌ای برای حضور آن در عرصه‌های منطقه‌ای و بین المللی باشد.
*** روند مذاکرات هسته ای
دولت جمهوری اسلامی ایران ، هیچ وقت میز مذاکره را ترک نکرده است، این نکته را هم بارها از سوی مقامات مرتبط همچون وزیر خارجه و حتی سخنگوی دولت در نشست های هفتگی خود در پاسخ به سوال خبرنگارا ن ارائه کرده که دولت اساسا حق و صلاحیت ندارد از حقوق ملت ایران عدول کند. ولی همزمان با مذاکرات، توانمندی‌هایمان را در دیگر حوزه‌های سیاست خارجی فعال کرده‌ایم ،مثل تعامل با کشورهای همسایه است.
سخنگوی دولت حتی در یک برنامه تلویزیونی تاکید میکند :اگر در سیاست خارجی، پشتوانه دولت و نگاهش به مردم باشد ، آن وقت نتیجه حاصل می‌شود و بازارهای جدیدی هم به دست می‌آید. و با مثالی در قضیه وصول طلب های گازی از عراق یادآور میشود که مردم هم خودشان می‌دانند که امتیازی در کار نیست. طلبی هم که وصول شده مال دوره قبل است، هر آنچه الان فروخته شده پولش دریافت می‌شود.
البته در بخش مذاکرات با توجه به قانون راهبردی لغو تحریم ها ،مجلس هم در کنار دولت انقلابی نشست و گفتگوهایی را با وزیر خارجه و مذاکره کننده ارشد برگزار کرد. مانند آخرین نشست در اول مرداد 1401 که توسط کمیسیون امنیت ملی وسیاست خارجی با حضور آقای باقری کنی تشکیل و بر اساس گزارش ارایه شده در جلسه روشن شد که ارتباط ایران با اعضای ۴+۱ و مسول هماهنگ کننده سیاست خارجی اتحادیه اروپا. ادامه دارد و نمایندگان هم بر اخذ تصمینهای کافی از طرف امریکایی و حل و فصل موضوعات پادمانی در راستای توافق احتمالی و راستی آزمایی از طرف مقابل مبنی بر رفع تحریمها طرفهای غربی در صورت توافق تاکید شد.
در بخش سیاست خارجی به مواردی مانند تقویت روابط دیپلماتیک با کشورهای خارجی بخصوص همسایگان ، چند سفر خارجی ریس جمهور تا میزبانی هفتمیمن اجلاس آستانه به میزبانی ایران در اواخر تیرماه امسال اشاره کرد ،از جمله اجلاسی مهم با ابتکار جمهوری اسلامی از سال ۱۳۹۵ در مقابل اقداماتی که آمریکایی‌ها به نام کشور‌های دوست سوریه و سازمان ملل متحد در ژنو برای ساماندهی بحران به‌وجود آمده در سوریه انجام می‌دادند، نقطه بسیار مهمی بود .وایران، روسیه و ترکیه در این نشست تاکید کردند که منازعه سوریه هیچ راه‌ حل نظامی نداشته و تنها از طریق روند سیاسی سوری ـ سوری با تسهیل گری سازمان ملل قابل حل و فصل خواهد بود.
***تقویت دیپلماسی اقتصادی
دولت رئیسی در ابتدای کار با یک اقتصاد گرفتار تورم و یک جامعه‌ گلایه‌مند از تنگنای معیشتی مواجه بود که دلیل مهم آن از سوی مسئولان دولت قبل، فقط و فقط تحریم‌هایی عنوان می‌شد که امریکا در بدعهدی برجامی خود علیه ایران به تصویب رسانده بود اما چنین شرایطی تمرکز بر دیپلماسی اقتصادی را به ضرورتی ناگزیر در رویکرد وزارت امور خارجه دولت سیزدهم تبدیل کرد و بر آن داشت تا مناسبات و روابط خارجی را به ویژه در حوزه‌هایی متمرکز کند که اتفاقاً در گذشته به‌شدت آسیب دیده بود.مصادیق عینی تغییر ریل سیاست خارجی کاهش وابستگی اقتصاد به نفت، تسویه انبوه بدهی دولت پیشین، آزاد کردن منابع مسدود شده ایران در خارج از کشور، بازپس‌گیری طلب‌های نفتی و رشد 68 درصدی ترانزیت و افزایش 2 برابری ترانزیت جاده‌ای کالا طی سال 1400 که یک رکورد کم‌سابقه در اقتصاد ایران به‌شمار می‌رود، از جمله پیامدهای چنین تغییری بود.
***
وعده های اقتصادی ؛،پرداخت بدیهی دولت قبل تا پایان نخستین دور سفرهای استانی .
درمجموع اقدامات دولت در این مدت را می‌توان به پنج گام بلند شامل بهبود شاخص‌های کلان اقتصادی، تأمین کالاهای اساسی و امنیت غذایی، عادلانه کردن حقوق و دستمزدها، حمایت واقعی از تولید و فراهم کردن بسترهای خانه‌دار شدن مردم خلاصه کرد.
وعده دولت ساخت ۴ میلیون مسکن در طول ۴ سال بوده است؛ به این مورد باید دقت شود. در حال حاضر ۱ میلیون و ۲۰۰ هزار مسکن در مرحله تخصیص شروع کار هستند و شاید انتهای امسال، شاهد بهره‌برداری از آنها باشیم؛ جایابی ۱ میلیون مسکن هم در حال انجام است. چرا که بخش مسکن که تقریباً نیمی از هزینه‌های خانوارهای ایرانی را تشکیل می‌دهد با روند صعودی قیمت‌ها که به بازار اجاره بها نیز رسید، معیشت ایرانیان را به‌شدت تحت تأثیر قرارداد. در سال‌های گذشته تولید مسکن یکی از بخش‌های فراموش شده بود و همین فراموشی به روند صعودی قیمت‌ها کمک کرده بود. برهمین اساس یکی از نخستین و مهم‌ترین طرح‌های دولت سیزدهم نهضت ملی مسکن است.
به‌طور قطع یکی از مهم‌ترین معضلات اقتصاد ایران، رکود بخش تولید است که به دلایل مختلف طی سال‌های گذشته به اوج خود رسیده بود. برهمین اساس هرچند اقدامات دولت دراین بخش دربازه زمانی طولانی تری اثر خود را نشان خواهد داد، اما نشانه‌های بهبود تولید درگزارش‌های رسمی وزارت صمت دیده می‌شود به طوری که از 25 قلم کالای صنعتی اصلی، 15 قلم با رشد قابل توجه تولید همراه شد و برای از بین بردن موانع تولید در دولت سیزدهم، پرداخت تسهیلات در جهت حمایت از تولید‌کنندگان بویژه بنگاه‌های کوچک و متوسط و شرکت‌های دانش‌بنیان و پیشران جمعاً به مبلغ 477.8 هزار میلیارد ریال عملیاتی شد. همچنین تأمین سرمایه در گردش بنگاه‌ها جمعاً به مبلغ 7818.2 هزار میلیارد ریال، تأمین مالی زنجیره تولید صنعت خودروسازی کشور به مبلغ 20 هزار میلیارد ریال اوراق گام دیگری از برنامه‌های اجرا شده دراین بخش است. ازطرف دیگر با توجه به آسیب‌های شدید کرونا بر کسب و کارها، پرداخت تسهیلات به واحدهای تولیدی آسیب‌دیده از کرونا به میزان 109.2 هزار میلیارد ریال در دولت تصویب شد.همچنین راه اندازی سامانه فروش اینترنتی کالاهای ضروری برای مردم را میتوان یک گام مهم برای حمایت از مصرف کننده و قطع دست دلالانی که مدام در جهت افزایش قیمت گام بر میدارند یکی از اقداماتی است که توانسته در میان مردم عادی یک تصمیم مناسب تلقی شود.
البته ناگفته نماند که دولت سیزدهم بخشی از درآمدهای خود را نیز صرف بدهکار ی دولت قبل کرده است مانند:آنچه به عنوان بدهی دولت در صورت‌های مالی بانک مرکزی طی سال‌های گذشته درج شده است، ناشی از انتقال این ارقام به حساب بدهی دولت به بانک مرکزی، آن هم در راستای تکلیف قانونی بوده، بدون اینکه استقراضی توسط دولت از بانک مرکزی صورت گرفته باشد. در عین حال رییس‌جمهوری دوم تیرماه در خراسان شمالی درباره پرداخت بدهی ماهانه دولت قبل گفت: ماهانه ۱۲ تا ۱۳ هزار میلیارد تومان بدهی و فاکتور هزینه‌های دولت قبل پرداخت می‌شود.
*** اتمام دور نخست سفرهای استانی دولت رئیسی تا دوهفته دیگر
دوره نخست سفر استانی دولت سیزدهم با سفر به کرمان پایان می‌یابد حوزه معاونت اجرایی دولت هم که وظیفه نظارت میدانی بر اجرای مصوبات را دارد گفته عمده مصوبات در حوزه معیشت و یا توسعه استانها بوده است .
ودر پایان مبارزه با فساد اشرافی‌گری و رانت‌خواری از وعده های دولت مردمی آقای رئیسی است.
با رصد یکساله اقدامات دولت سیزدهم به این محورها می رسیم .
1- ابلاغ راهبردهای دوازده‌گانه مبارزه با فساد 2- تدوین سند جامع اصلاح بسترهای تولید فساد در کشور 3- انتصاب بازرس و نماینده ویژه رئیس‌جمهور با اختیارات اصل 127 قانون اساسی برای مبارزه با فساد4- برکناری برخی مدیران و افراد ناسالم اقتصادی از مناصب مدیریتی که همچنان ادامه دارد، با حفظ آبروی این افراد و انتصاب مدیران پاکدست و فسادستیز
5- حذف تشریفات زائد مرسوم اداری و کاهش هزینه‌های جاری در مراسمات، سفرها و…

دیدگاه تان را بنویسید