تقویم تاریخ؛ از تولد علامه محقق حلی تا حملات داعش در پاریس

تولد علامه محقق حلی از علمای مشهور عراق 

842 سال پیش در چنین روزی، هیجدهم ربیع الثانی سال 602 هجری قمری:

«ابوالقاسم جعفر بن حسن حلی» معروف به «محقق حلی» از علما و فقهای مشهور اسلام در شهر حله ـ در عراق ـ دیده به جهان گشود. او دانشمندی والامقام و فقیهی فاضل بود و در شعر و ادب مهارت داشت . محقق حلی پس از اتمام تحصیلات مقدماتی و کسب مدارج معنوی از محضر علمای عصر خویش ، در شمار یکی از فقهای برجسته آن زمان قرار گرفت . وی علاوه بر فقاهت و جامعیت در علوم مختلف ، ادیبی چیره دست بود و اشعار بسیاری از او باقی است. مهمترین کتاب محقق حلی «شرایع الاسلام فی مسائل الحلال و الحرام» است. از دیگر کتابهای این فقیه می توان از «نافع» ، «معارج» و «تنبیه» نام برد. وی در سال 676 هجری قمری در 74 سالگی وفات یافت.

 

 

درگذشت ارینوس، مؤسس نهضت خاورشناس هلند

398سال پیش در چنین روزی سیزدهم نوامبر سال 1624 میلادی:

"توماس وان اِْرپه"، (Thomas van Erpe)معروف به "ارپنوس"(Erpenius)، مؤسس نهضت خاورشناسی هلند درگذشت. وی در یازدهم سپتامبر 1584م در شهر گورُکم هلند به دنیا آمد و پس از پایان دروس متوسطه در زادگاهش٬ وارد دانشگاه لیدِن هلند شد و علاوه بر تحصیل در رشته الهیات٬ به سبب علاقه به خاورشناسی٬ زبان عربی را نیز فرا گرفت. ارپنوس سپس برای مطالعه کتب خطی شرقی٬ به انگلستان٬ فرانسه٬ آلمان و ایتالیا سفر کرد و ضمن پی بردن به اختلاف میان زبان عربی فصیح و لهجه عامیانه ٬ زبان های فارسی٬ عربی و ترکی را به طور کامل آموخت. ارپنوس تصمیم گرفت قواعد زبان عربی را به اختصار و با اسلوب آموزشی٬ تدوین کند . وی پس از چندی برای نخستین باربا اعتقاد مسلمانان به اسلام آشنا شد و جایگاه قرآن و نقش سنت نبوی (صلّی الله علیه و آله و سلّم) را در عقیده اسلامی دریافت. اِرپنوس در سال 1613م٬ به عنوان استاد زبان عربی دانشگاه لیدن برگزیده شد و به امور تحقیقاتی در این زبان پرداخت. وی در آغاز، کتابی در زمینه نحو عربی منتشر کرد. این کتاب٬ نخستین اثری است که در تعلیم زبان عربی فصیح با روش صحیح آموزشی تهیه شد و به قلم دانشمندی اروپایى به رشته تحریر درآمد. وی همچنین مجموعه ای از ضرب المثل های عربی را گرد آوری کرد و پس از انتشار چند کتاب٬ ترجمه هایى از تورات و انجیل را ارائه کرد. علاوه بر آن٬ ارپنوس نوعی از حروف چاپی عربی را طراحی کرد و برای این حروف٬ چاپخانه مستقلی بنیان گذاشت . او مدتی نیز به بررسی حوادث روزگار پیامبر اسلام(ص) در برخی کتب عربی پرداخت تا اینکه در سیزدهم نوامبر 1624م در چهل سالگی درگذشت.

 

 

تولد رابرت استیونسون، شاعر مشهور انگلیسی

172سال پیش در چنین روزی سیزهم نوامبر سال 1850 میلادی :

"رابرت استیونسون" شاعر انگلیسی در اسکاتلند متولد شد. رابرت لویی بالفور استیونسُن(Robert Louis Balfour Stevenson) با انتشار کتاب جزیره گنج به شهرت و موفقیت زیادی دست یافت. او هم‌چنین با نگارش رمان‌های فرزند ربوده شده ، داستان هزار و یک شب جدید ، جزیره گنج ، عمارت کلاه فرنگی و ماجراهای دکتر جکیل و مسترهاید ، موفقیتهای فراوانی به دست آورد و نمایش‌نامه‌های متعددی از آثارش اقتباس شد . وی از طرفی یکی از زیباترین نثرها را در زبان انگلیسی به وجود آورد و از طرف دیگر در اشعار غنایی ، به ویژه در بیان احساس و درد غربت ، شاعری برجسته بود . مقاله‌های وی از غنا و آزادگی و شخصیت بذله‌گوی او نشان دارد و انتقادهایش بسیار نافذ و دلنشین است . رابرت استیونسون سال‌های پایانی عمرش را در مجمع الجزایر ناموآ در جنوب اقیانوس آرام گذراند و در سوم دسامبر 1894 در 44 سالگی درگذشت.

 

 

استقلال لوگزامبورگ از هلند 

132 سال پیش در چنین روزی سیزدهم نوامبر سال 1890 میلادی:

کشور کوچک لوکزامبورگ از هلند استقلال یافت . لوکزامبورگ با 2586 کیلومتر مربع مساحت در غرب اروپا به دور از دریای آزاد و در همسایگی آلمان ، فرانسه و بلژیک واقع شده است. لوکزامبورگ در اواخر قرن هجدهم به دنبال پیروزی انقلابیون در فرانسه ، به تصرف هلند درآمد ولی با شکست ناپلئون بُناپارت ، به همراه هلند تحت اداره آلمان قرار گرفت. لوکزامبورگ در سال 1830م تحت کنترل هلند و سپس بلژیک قرار گرفت . در سال 1867 در جریان کنفرانس لندن، استقلال لوکزامبورگ به تصویب رسید، اما اجرای آن در 13 نوامبر سال 1890 عملی شد. در این سال به دنبال مرگ پادشاه هلند و روی کار آمدن دوک اعظم جدید در لوکزامبورگ ، اتحاد این کشور با پادشاهی هلند ملغی اعلام  شد. نظام سیاسی لوکزامبورگ، مشروطه سلطنتی با دو مجلس قانون‌گذاری است.

 

 

درگذشت آیت الله شیخ عبدالله مازندرانی از رجال دوران مشروطه 

110 سال پیش در چنین روزی بیست و دوم آبان سال 1291 هجری شمسی:

آیت اللَّه "شیخ عبداللَّه مازندرانی" از رجال دوران مشروطه درگذشت. آیت‌اللَّه شیخ عبداللَّه مازندرانی در حدود سال 1219 شمسی به دنیا آمد . سالها بعد به عراق مهاجرت کرد و در کربلا از محضر عالم بزرگ ، شیخ زین‌العابدین مازندرانی بهره گرفت . وی سپس راهی نجف اشرف شد و نزد اساتید نامدار به مدارج والای علمی دست یافت. این عالم مجاهد در جریان نهضت مشروطه به همراه آخوندملامحمدکاظم خراسانی و میرزا خلیل در حوزه نجف، به عنوان یکی از سه رهبر دینی و فکری این جنبش مردمی عمل کرد و با صدور اعلامیه‌های متعدد و رهنمودهای سازنده ، به هدایت مردم پرداخت. از شیخ عبداللَّه مازندرانی آثار متعددی بر جای مانده که رساله الوقف، شرح شرایع، کتاب التجاره و کتاب الرَّهن ، از آن جمله‌اند.

 

 

درگذشت آیت الله میرزا علی شیرازی، از علمای جهان 

 89 سال پیش در چنین روزی، هیجدهم ربیع الثانی سال 1355 هجری قمری:

آیت ا... میرزا «علی شیرازی» در 68 سالگی در نجف - از شهرهای عراق ـ چشم از جهان فرو بست . وی فقه و علوم اسلامی را نزد اساتیدی همچون آیت ا... فشارکی اصفهانی و آیت ا... میرزا محمدتقی شیرازی فرا گرفت و در 22 سالگی به درجه اجتهاد نائل آمد . آیت ا... میرزا علی شیرازی علاوه بر تبحر در فقه و اصول ، در کلام، حکمت، طب، تاریخ و ادبیات نیز مهارتی درخور تحسین داشت. وی مدتی نیز مرجع تقلید مسلمانان بود.

 

 

به قدرت رسیدن حافظ اسد در سوریه 

52 سال پیش در چنین روزی سیزدهم نوامبر سال 1970 میلادی :

حافظ اسد در پی کودتای نظامی در سوریه به قدرت رسید. پس از جنگ اعراب و اسرائیل در سال 1967 و اشغال بلندی‌های جولان توسط ارتش اسرائیل ، اختلافات درون حزبی بعث میان دو جناح به رهبری رئیس جمهوری وقت سوریه و حافظ اسد که وزیر دفاع و فرمانده نیروی هوایی سوریه بود ، شدت گرفت. در 12 نوامبر 1970 م کنگره حزب بعث سوریه، به برکناری وزیر دفاع ( حافظ اسد ) و رئیس ستاد ارتش رای داد. اما در فردای آن روز در 13 نوامبر 1970 کودتایی علیه رژیم غیرنظامی حاکم به وقوع پیوست و حافظ اسد قدرت را در دست گرفت. چند روز بعد از کودتا اعلام شد که حکومت کودتایی، قانون اساسی جدیدی تنظیم و تدوین خواهد کرد و برای وارد شدن به فدراسیون طرح‌ریزی شده مرکب از لیبی، سودان و سوریه گام برخواهد داشت. حافظ اسد در مارس 1971 با انتخاب به ریاست جمهوری سوریه ، قدرت را به طور کامل در دست گرفت و تا پایان عمر در سال 2000 م در این سمت باقی ماند.

 

 

درگذشت دکتر مهرداد بهار از اساتید برجسته زبان های کهن پارسی 

28 سال پیش در چنین روزی، بیست و دوم آبان سال 1373 هجری شمسی:

دکتر «مهرداد بهار» از اساتید برجسته زبان های کهن پارسی درگذشت. او فرزند ملک الشعرای بهار شاعر معروف ایرانی است و به همین دلیل از دوران کودکی در محیطی فرهنگی و ادبی رشد یافت . مهرداد بهار تحصیلات عالیه خود را در دانشگاه لندن به پایان رسانید. او پس از بازگشت به ایران در بنیاد فرهنگ ایران و فرهنگستان ادب و هنر ، مشغول کار شد و همچنین به تدریس در دانشگاه پرداخت . دکتر بهار در زمینه زبان های کهن و میانه ایران، مطالعات و تحقیقات زیادی انجام داد. از جمله آثار دکتر بهار، می توان به «اساطیر ایران» و «سخنی چند درباره شاهنامه» اشاره کرد.

 

 

درگذشت سید مرتضی پسندیده، برادر بزرگ امام خمینی 

26 سال پیش در چنین روزی، بیست و دوم آبان سال 1375 هجری شمسی:

عالم مجاهد آیت اللَّه "سیدمرتضی پسندیده" ، برادر بزرگ حضرت امام خمینی (ره) بنیانگذار جمهوری اسلامی ایران، درگذشت. سید مرتضی پس از شهادت پدر، به همراه مادر و عمه خود، به سرپرستی حضرت امام مشغول بود. سید مرتضی، علوم مقدمات و سطوح را نزد علمای اصفهان آموخت و سپس در درس خارج استادان زمان شرکت کرد. پس از آن به خمین بازگشت و به تدریس فقه، اصول، کلام و منطق همت گماشت. آیت‌اللَّه پسندیده در دوران سلطنت رضاخان بر اثر مخالفت با رژیم پهلوی و ایستادگی در برابر سرسپردگان حکومت جور، مدتی تبعید شد و زمانی نیز به دلیل مخالفت با طرح کشف حجاب محاکمه شد . این عالم وارسته در جریان نهضت اسلامی ملت ایران ، به دلیل حمایت از انقلاب و امام ، بارها به دادگاه نظامی احضار شد و تحت محاکمه قرار گرفت. حضرت امام نیز در تمام ادوار زندگی خویش ، با معلم و برادر بزرگ خود با تکریم و تجلیل و نهایت احترام و تواضع برخورد  و درقبال ایشان ، اظهار خضوع می‌کردند.

 

 

درگذشت سید ابراهیم احمدی موسوی زنجانی، عالم ایرانی 

23 سال پیش در چنین روزی سیزدهم نوامبر سال 1378 هجری شمسی:

عالم ربانی٬ آیت اللَّه "سید ابراهیم احمدی موسوی زنجانی" در سن 75 سالگی درگذشت. وی در 18 سالگی به قم مهاجرت کرد و طی پنج سال ، مقدمات و سطوح را فرا گرفت. آیت اللَّه احمدی پس از آن به نجف اشرف عزیمت کرد و پس از فراگیری سطوح عالیه از اساتید نامدار، اجازه های متعدد روایی و اجتهاد دریافت کرد. آیت اللَّه احمدی زنجانی همچنین سفرهای متعددی برای تبلیغ دین به کویت٬ اردن٬ سوریه٬ لبنان٬ عراق و ترکیه کرد. این عالم وارسته ، سراسر عمر خود را به تحصیل٬ تدریس٬ تالیف و تبلیغ دین گذراند و آثار فراوانی از خود به یادگار گذاشت که تاریخ زنجان٬ فقه الشیعُة الامامیه٬ فضائل اهلبیت و آثار المعاصی از آن جمله اند.

 

 

حملات تروریستی پاریس

7 سال پیش در چنین روزی، 13 نوامبر 2015 میلادی:

در ساعت ۲۱:۱۶ به وقت اروپای مرکزی، یک رشته از حملات هماهنگ‌شده‌ تروریستی در مناطق یکم، دهم و یازدهم شهر پاریس فرانسه رخ داد که منجر به کشته شدن ۱۳۰ نفر و مصدومیت ۳۶۸ نفر شد. برخی از این حملات تروریستی در نزدیکی ورزشگاه استاد دو فرانس در  شمال پاریس، و ر شبی که تیم های ملی فرانسه و آلمان رو به روی هم قرار گرفتند به وقوع پیوست.همچنین در همین زمان در جریان یک گروگان‌گیری در تئاتر بتکلان رخ داد که د رجریان آن۸۷ نفر کشته شدند. این حملات بعد از جنگ جهانی دوم مرگبارترین واقعه‌ای بود که در فرانسه اتفاق افتاده‌است. فردای این اقدام تروریستی، داعش مسئولیت این حملات تروریستی را بر عهده گرفت