تقویم تاریخ؛از قرارداد استعماری رویتر تا ترور احمدی روشن، دانشمند هسته ای

آغاز بنای شهر مکزیکو

698 سال پیش در چنین روزی ، یازدهم ژانویه سال 1325 میلادی :

شهر مکزیکو که اکنون پایتخت کشور مکزیک است، توسط یکی از شاهان سلسله «آزتک» بنا نهاده شد. آزتکها از اقوام سرخپوست آمریکای جنوبی بودند که در قرن دوازدهم میلادی به مکزیک آمدند و تا اوایل قرن شانزدهم ، در این منطقه حکومت کردند. زندگی آزتک ها بر کشاورزی استوار بود و آنان خط تصویری را اختراع کردند و در رشته های مختلف علوم به پیشرفت های جالب توجهی دست یافتند. اما از قرن 16 میلادی با نفوذ استعمار اسپانیا در این سرزمین ، نبرد با آزتکها برسر تصرف سرزمین مکزیک شروع شد که با پیروزی اسپانیائی ها به پایان رسید . پس از آن ، صدها هزار اسپانیایی راهی کشور مکزیک شدند و در آنجا اسکان یافتند.

 

 

شهادت قاضی سید نورالله شوشتری، فقیه برجسته مسلمان

425 سال پیش، در روز هیجدهم جمادی الثانی سال 1019 هجری قمری:

قاضی «سید نورالله شوشتری»، فقیه، متکلم و عالم وارسته به شهادت رسید. وی در سال 956 ه. ق در خانواده ای فاضل و علم پرور در شوشتر (در جنوب غربی ایران) متولد شد. سید نورالله شوشتری دروس مقدماتی را نزد پدر فراگرفت و سپس به مشهد (در شمال شرقی ایران) رفت تا از محضر استادان گرانقدر استفاده کند . وی در حدود سال 993 ق برای تبلیغ عازم هندوستان شد که در آن زمان تحت حکومت اکبر شاه تیموری ، دوران آرامی را می گذراند . لیاقت ، علم و عدالت شوشتری باعث شد در لاهور به مقام قضاوت منصوب شود. پس از مرگ اکبر شاه ، مخالفان قاضی شوشتری ، نزد جانشین اکبر شاه ، جهانگیر شاه از قاضی بدگویی کردند و با بهانه قرار دادن مذهب تشیعِ این عالم برجسته ، او را به شهادت رساندند . قاضی نورالله شوشتری کتابهای متعددی نگاشته است که از جمله می توان به «مجالس المؤمنین»، «احقاق الحق» و «تحفة العقول» اشاره کرد.

 

 

تولد ویلیام جیمز، نظریه پرداز مشهور آمریکایی

181 سال پیش در چنین روزی برابر با یازدهم ژانویه 1842 میلادی:

" ویلیام جِیمز"(William James) ، فیلسوف و نظریه ‏پرداز معروف امریکایی در نیویورک متولد شد. وی تحصیلات ابتدایى و متوسطه خود را در فرانسه گذراند و از ابتدای زندگی با زبان‏ های متعددی آشنا شد . جیمز ، پس از مدتی به روان‏ شناسی و سپس یه فلسفه روی آورد. وی سال‏ های زیادی را صرف فراگیری و سپس بسط فلسفه اصالت عمل یا پراگماتیسم کرد . از نظر جِیمز، نجات و رستگاری انسانْ متکی به اراده خود اوست . جهانْ ، سراسر خوبی نیست ولی اگر ما اراده کنیم می ‏توانیم آن را بهتر سازیم. جِیمز معتقد است که این دنیا یک عنصر تام و تمام پرداخته نیست بلکه ترکیبی از عناصر مجزّا و متضاد است . از سوی دیگر، جهانْ ، نظم واحدی نیست بلکه نظمی متکثّر و مجموعه ‏ای از جریانات مخالف است که بعضی از آنها خوب و بعضی بد هستند . کار ما آن است که بر بدی ‏ها غلبه و خوبی‏ ها را تثبیت کنیم . در این فلسفه ، جِیمز عنوان می‏ کند: جنگیدن به خاطر خوبی ، حتی اگر به نتیجه ‏ای منتج نشود ، شادی‏ بخش است. این را نیز باید به خاطر داشت که در این جنگْ ، خدا یار ما است . از کتاب‏ های معتبر جِیمز، اراده باور کردن، انواع تجارب دینی، فلسفه اصالت عمل و معنای حقیقت را می ‏توان نام برد. ویلیام جِیمز در 26 اوت 1910م در 68 سالگی درگذشت.

 

 

 درگذشت شیخ مرتضی انصاری، فقیه و اندیشمند مسلمان

163سال پیش، در روز هجدهم جمادی الثانی سال 1281 هجری قمری: 

شیخ «مرتضی انصاری»، فقیه، اندیشمند و عالم گرانقدر جهان اسلام در نجف ـ از شهرهای عراق ـ چشم از جهان فروبست. وی درسال 1214 هجری قمری در شهر دزفول ـ درجنوب ایران ـ متولد شد و پس از تحصیلات مقدماتی به اتفاق پدرش عازم عراق شد . وی در حوزه های علمیه شهرهای کربلا و نجف از محضر اساتید برجسته آن زمان کسب فیض کرد و به تکمیل تحصیلات دینی خود پرداخت . او پس از چندی در ردیف استادان بزرگ آن زمان قرار گرفت و به تدریس مشغول شد . شیخ مرتضی انصاری سالیان بسیاری به تدریس فقه و اصول فقه مشغول بود و در محضر درس او بسیاری از فضلا و علمای بزرگ دینی ، پرورش یافتند. از این فقیه برجسته، تالیفات متعددی برجای مانده که کتاب های «رسائل» و «مکاسب محرمه» از آن جمله اند و از کتب مهم درسی حوزه های علمیه دینی به شمار می روند.

 

 

قراراداد استعماری رویتر توسط ناصرالدین شاه

155 سال پیش درچنین روزی، هجدهم جمادی الثانی سال 1289 هجری قمری:

امتیاز استفاده از منابع حیاتی ایران، توسط ناصرالدین شاه قاجار به جولیوس دو رویتر (Julius De Reuter) یکی ازعوامل استعمار انگلیس واگذار شد. این امتیاز شامل استخراج معادن ، بهره برداری از جنگل ها و ایجاد امکاناتی چون راه آهن، شعب پست، بانک و خطوط تلگراف در همه نقاط ایران در جهت منافع استعماری دولت بریتانیا شامل می شد. مردم و روحانیون به رهبری حاج ملا علی کنی با اعطای این امتیازهای گسترده به رویتر مخالفت کردند و سرانجام در اثر اوجگیری مخالفت های مردم به رهبری روحانیت ، امتیاز مذکور لغو شد . البته در مقابل لغو امتیاز استفاده رویتر از منابع حیاتی ایران ، ناصرالدین شاه امتیاز تاسیس بانک شاهی و نشر اسکناس در ایران را به مدت شصت سال به رویتر واگذار کرد.

 

 

درگذشت استاد ابوالقاسم سحاب، از دانشمندان علوم طبیعی ایران 

 66 سال پیش در چنین روزی، بیست و یکم دی سال 1335 هجری شمسی:

استاد «ابوالقاسم سحاب» از بزرگان ایرانی در زمینه علوم فقه و اصول و علوم جدید از جمله علوم طبیعی و جغرافیا درگذشت. وی در سال 1266 ه.ش در شهر تفرش متولد شد و در جوانی به تحصیل در محضر علمای این شهر در رشته های فقه و اصول پرداخت. استاد سحاب به زبان های عربی ، فرانسه ، انگلیسی و آلمانی آشنایی داشت. وی نزدیک به هفتاد اثر در زمینه های مختلف از خود به یادگار گذاشته است که از جمله این آثار می توان به مجموعه کتاب های «زندگانی ائمه» ، «فرهنگ خاورشناسان» و ترجمه کتاب های تاریخ قرآن و ترجمه جغرافیای کارپنتر در ۶ جلد اشاره کرد . ابوالقاسم سحاب درسال ۱۳۱۵ هجری شمسی ، نخستین مؤسسه جغرافیایی و کارتوگرافی ایران را در بخش خصوصی تاسیس کرد . درحال حاضر نیز موسسه جغرافیایی و کارتوگرافی سحاب ، یکی ازبزرگترین موسسات جغرافیایی درایران است و تنها در کتابخانه موسسه او ، بیش از ۱۶ هزارجلد کتاب های تخصصی جغرافیا ، ۱۸ هزار مجلد ادواری جغرافیا و ۲۰ هزار نسخه نقشه وجود دارد.

 

 

استعفای شاذلی بن جدید، رئیس جمهور الجزایر

31 سال پیش در چنین روزی، یازدهم ژانویه سال 1992 میلادی:

پس از موفقیت های گسترده «جبهه نجات اسلامی الجزایر» در صحنه سیاسی و تحولات بعدی در این کشور، شاذلی بن جدید، رئیس جمهوری الجزایراستعفا کرد. وی درسال 1979 میلادی پس از درگذشت بومدین ، رئیس جمهوری اسبق الجزایر به این مقام انتخاب شده بود. شاذلی بن جدید در سال 1988 میلادی پس از شورش های گسترده ، وعده اصلاحات و تجدیدنظر در قانون اساسی را داد که به موجب آن ، فعالیت احزاب به رسمیت شناخته می شد. در چنین شرایطی ، جبهه نجات اسلامی در سپتامبر سال 1989 میلادی اعلام موجودیت کرد و در مدت کوتاهی موفق شد صدها هزار عضو جذب کند . پیروزی جبهه نجات اسلامی در انتخابات محلی ژوئن سال 1990 میلادی ، قدرت را از انحصار جبهه آزادیبخش ملی ، حزب حاکم وقت که 30 سال قدرت را در الجزایر در دست داشت ، خارج کرد. در پی اعتصاب عمومی ماه مه و ژوئن سال 1991 میلادی ، شاذلی بن جدید مجبور به برگزاری انتخابات مجلس قانونگذاری شد . پیروزی قاطع جبهه نجات اسلامی در انتخابات پارلمانی دسامبر سال 1991 میلادی ، سران حکومت به ویژه نظامیان را به شدت نگران کرد. از این رو نظامیان با لغو نتایج این انتخابات  شاذلی بن جدید را وادار به استعفا کردند.

 

 

درگذشت آیت الله محمد مهدی شمس الدین، عالم مبارز جهان اسلام

22 سال پیش، در روز بیست و یکم دی سال 1379 هجری شمسی:

 آیت الله «محمد مهدی شمس الدین»، عالم مبارز جهان اسلام درگذشت. وی در سال 1312 ش در شهر نجف اشرف، در خانواده ای لبنانی متولد شد و پس از تحصیلات ابتدایی، به آموزش دروس دینی نزد اساتید بزرگ این شهر پرداخت. آیت الله شمس الدین به تدریج نگارش مقاله و کتاب را آغاز و در تأسیس «حزب الدعوه» عراق مشارکت کرد. وی 36 سال داشت که برای کمک به مردم لبنان، به این کشور رفت و در سال 1354 ش به سمت نایب رئیس «مجلس اعلای شیعیان لبنان» برگزیده شد . سه سال بعد، زمانی که امام موسی صدر رئیس این مجلس ربوده شد ، آیت الله شمس الدین عملاً ادارۀ آن را تا پایان عمر در دست گرفت . وی در لبنان به فعالیت های سیاسی و اجتماعی مشغول بود و می کوشید به شیعیان این کشور کمک کند. از این عالم مبارز، کتاب های متعددی برجای مانده که ازجمله می توان به «بین الجاهلیة و الاسلام»، «العلمانیه» و «واقعة کربلا فی وجدان الشَعب» اشاره کرد.

 

 

ترور مصطفی احمدی روشن، دانشمند هسته ای ایران 

 11 سال پیش، در روز بیست و یکم دی سال 1390 هجری شمسی: 

«مصطفی احمدی روشن» ، دانشمند هسته ای ایران توسط عوامل رژیم اسرائیل ، در تهران ترور شد و به شهادت رسید. وی چهارمین شهید برنامه صلح آمیز هسته ای ایران بود . احمدی روشن در سال 1358 ش در روستایی نزدیک همدان در غرب ایران متولد شد و پس از تحصیلات مدرسه ، از دانشگاه نیز در رشته مهندسی شیمی فارغ التحصیل شد . وی علاوه بر اشتغال در فعالیت های صلح آمیز هسته ایران، به مطالعات علمی و انتشار مقاله در مجلات معتبر پرداخت . مصطفی احمدی روشن هنگامی که عازم محل کارش بود، مورد سوء قصد قرار گرفت و به همراه راننده اش ، «رضا قشقایی» ، به شهادت رسید . چندی بعد تیم ترور وی و سایر شهدای هسته ای ایران دستگیر شد و اعضای آن به جزئیات ارتباط با رژیم صهیونیستی و آموزش ترور توسط مأموران این رژیم و سرانجام ترور دانشمندان هسته ای ایران ، اعتراف کردند.

 

 

 مرگ آریل شارون، سیاستمدار و جنایتکار صهیونیستی

9 سال پیش، در روز یازدهم ژانویه سال 2014 میلادی: 

«آریل شارون» (Ariel Sharon) سیاستمدار و نظامی رژیم اسرائیل مُرد . وی در سال 1928 یعنی شش سال پس از آنکه خانواده اش از روسیه به روستایی در مرکز فلسطین مهاجرت کردند ، متولد شد. در آن زمان فلسطین تحت قیمومیت انگلیس بود و روند مهاجرت یهودیان به این سرزمین با سرعت آغاز شده بود . شارون در چهارده سالگی به گروه تروریستی هاگانا پیوست که مأموریت آن کشتار فلسطینی ها و بیرون راندن آنها از خانه هایشان بود . درپی تأسیس رژیم صهیونیستی و آغاز جنگ با اعراب در سال 1948 ، شارون فرماندهی یکی از جبهه ها را برعهده داشت و از آن به بعد به عنوان یک نظامی خشن ، نردبام ترقی را در ارتش رژیم صهیونیستی طی کرد. شارون در دهه 1970 وارد پارلمان این رژیم (کنست) شد و پس از چندی به وزارت جنگ رسید . وی در جریان حمله ارتش رژیم صهیونیستی به لبنان در سال 1982 ، جنایات متعددی مرتکب شد که قتل عام فجیع 3300 فلسطینی در اردوگاه های صبرا و شیلا یکی از آنها بود و باعث شد شارون به «جلاد صبرا و شتیلا» ملقب  شود. حضور شارون در مسجدالاقصی در سال 2000 باعث خشم فلسطینیان و آغاز انتفاضه دوم آنها شد. چند ماه بعد شارون به نخست وزیری رسید و کوشید قیام فلسطینی ها را سرکوب کند ، ولی سرانجام در سال 2005 مجبور شد دستور عقب نشینی نظامیان صهیونیست از نوار غزه را صادر کند . این جنایتکار جنگی در اولین روزهای سال 2006 دچار سکته مغزی شد و به کما رفت و هشت سال بعد مرد . شارون از بی رحم ترین جنایتکاران رژیم صهیونیستی و عامل شهادت هزاران فلسطینی بود.