تقویم تاریخ؛ از استقلال کوبا تا تأسیس دانشگاه آزاد اسلامی

 درگذشت کریستف کلمب، کاشف قاره آمریکا 

517 سال پیش در چنین روزی 20 مه سال 1506 میلادی:

"کریستف کلُمْبْ" دریانورد معروف ایتالیایی و کاشف قاره امریکا درگذشت. کریستُف کلُمْبْ، دریانورد و کاشف برجسته ایتالیایی، در 21 سپتامبر سال 1451 م در جنوب ایتالیا به دنیا آمد. کلمب بر خلاف بسیاری از مردم زمان خود معتقد بود که زمین گرد است و مطمئناً با سفر دریایی به سوی غرب می‌توان راهی تازه برای تجارتِ سودآورِ اروپاییان به خاور دور پیدا کرد. وی در 1492 م سفر طولانی خود را با سه کشتی آغاز کرد و پس از تحمل رنج‌های فراوان و سرکوب شورش‌ها و نافرمانی‌های دریانوردان کشتی‌های خود، عاقبت از اقیانوس اطلس گذشت. کریستف کلمب طی چهار سفر خود به غرب اقیانوس اطلس سرزمین‌های وسیعی از قاره امریکا را کشف کرد و راه‌های جدید را شناسایی نمود. این سفرها با حمایت مالی پادشاه اسپانیا انجام می شد. کریستف کلمب پس از برگشت از آخرین سفر دریایی، از طرف پادشاه اسپانیا دیگر کمکی دریافت نکرد و سرانجام در بیستم مه 1508 م در حال تنگ‌دستی در 57 سالگی درگذشت. عده‌ای از دانشمندان معتقدند که پیش از کلمب، افراد دیگری به سرزمین امریکا رفته بودند. اما اطلاعات آنان با افسانه‌ها مخلوط شده بود و در واقع، کاشف حقیقی امریکا را باید کریستف کلمب دانست.

 

 

درگذشت آلن رنه لوساژ، نویسنده مشهور فرانسوی

276 سال پیش در چنین روزی بیستم می سال 1747 میلادی:

 "آلن رنه لوساژ" (Alain-René Lesage) نویسنده و افسانه سرای فرانسوی در سن 79 سالگی درگذشت. وی با انتشار کتاب کریسپن رقیب اربابش، به شهرت رسید و انتشار کتاب‌های بعدی او، به ویژه شاه‌کار وی به نام «ژیل بلاس دو سانتی‌یان»(Gil Blas de Santillane) در 4 جلد، بر شهرت لوساژ افزود. او در تمام داستان‌های خود، اجتماعات را با بی‌پروایی و در عین حال سادگی خاصی که نمونه کمال رئالیسم و واقع‌بینی است توصیف می‌کند. لوساژ تمام عمر خود را بدون ارتباط با دیگر نویسندگان زمان گذراند و از هوچی بازی و خودنمایی و مشاجرات قلمی دوری می‌کرد. وی در ادبیات فرانسه، به عنوان چهره‌ای صاحب مقام، مطرح می‌باشد.

 

 

درگذشت آیت الله آقا محمد باقر وحید بهبهانی، فقیه بزرگ شیعه

239 سال پیش در چنین روزی 29 شوال سال 1205 هجری قمری:

فقیه بزرگ شیعه آیت‌اللَّه «آقا محمدباقر وحید بهبهانی» در سن 90 سالگی درگذشت. عـلامـه بـزرگوار، مرحوم آقا محمد باقر اصفهانی، یکی از بزرگترین و نامورترین فقیهان نامدار می باشد که از دویست سال پیش تا عصر ما، خود و شاگردانش از استوانه های بزرگ فقهی به شمار آمده و سرمنشا تحولات عظیم در فقه و دفاع از آئین پاک تشیع بوده اند. ایشان علم اصول را از نوپایه گذاری و احیا نمود و در دفاع از اجتهاد و مبارزه با اخباری‌گری و تربیت گروهی مجتهد مبرز، تلاش پیگیری نمود و این سبب شد که او را «استادُ الکُلّ» خواندند. نتایج کارهای آیت‌اللَّه بهبهانی را می‌توان بر دو محور برشمرد: اول بررسی کامل روایاتِ اخبار و احادیث و حاکم شدن باب اجتهاد و انسداد باب اخباری‌گری و ظاهرگرایی. دوم در مسیر تکامل قرار گرفتن فقه اجتهادی. حُسنِ تدبیر، مقام علمی و استعداد فوق‌العاده و ذوق خاص ایشان در آن عصر، زبانزد خاص و عام بود، به گونه‌ای که از نوادر جهان اسلام به شمار آمده، خدمات و تلاش‌های علمی آن فقیه بزرگوار نقطهٔ عطف مهمی در تحول بحث‌های اصولی و اجتهادی محسوب می‌شد. الاجتهاد و الاخبار، شرح مفاتیح فیض و... از جمله تالیفات این مرجع بزرگ شیعه می‌باشند.

 

 

تولد جان استوارت میل، فیلسوف و اقتصاددان انگلیسی

217 سال پیش درچنین روزی، بیستم می سال 1806 میلادی:

«جان استوارت میل» ( John Stuart Mill )، فیلسوف و اقتصاددان انگلیسی متولد شد. وی زیر نظر پدرش منطق و اقتصاد را آموخت و سپس به روزنامه نگاری و نویسندگی پرداخت. میل یک دوره نیز به نمایندگی مجلس عوام انگلیس انتخاب شد. استوارت میل در فلسفه، تابع آرای آگوست کنت و معتقد به اصالت تجربه بود و در اقتصاد، از اصالت سود همراه با عدالت اجتماعی حمایت می کرد. «اصول اقتصاد سیاسی» و «اصول علم اقتصاد» از مهمترین آثار این اقتصاددان انگلیسی است. میل در سال 1873 درگذشت.

 

 

اعلام استقلال کوبا 

121 سال پیش درچنین روزی، بیستم می سال 1902 میلادی:

سرزمین کوبا به عنوان یک جمهوری مستقل اعلام موجودیت کرد و کلیه نیروهای آمریکایی خاک این کشور را ترک کردند. کوبا از سال 1492 میلادی که توسط کریستف کلمب کشف شد، تا سال 1898 میلادی مستعمره اسپانیا بود. اما آمریکا به بهانه پشتیبانی از مبارزات استقلال طلبانه مردم کوبا به این سرزمین لشگرکشی کرد و پس از شکست دادن و بیرون راندن اسپانیا از کوبا، خود جای استعمار اسپانیا را در کوبا گرفت. قانون اساسی سال 1902 میلادی کوبا که با اعمال نفوذ دولت آمریکا تنظیم شد، به این کشور اجازه داد تا به طور گسترده در امور داخلی کوبا مداخله کند. دخالت خارجی و دیکتاتوری داخلی باعث نارضایتی شدید و اعتراضات مردم شد، تا آنکه به دنبال انقلاب سال 1959 میلادی به رهبری فیدل کاسترو ، نفوذ آمریکا در این کشور از بین رفت. دو کشور پس از نیم قرن دشمنی به سمت عادی سازی روابط حرکت کرده اند. مجمع الجزایر کوبا با مساحت تقریبی 114500 کیلومتر مربع، در دریای کارائیب و در نزدیکی سواحل جنوب شرقی کشور آمریکا قرار دارد.

 

 

اشغال کره توسط ژاپن 

113 سال پیش، در روز بیستم می سال 1910 میلادی:

ژاپن، کشور کره را رسماً به خاک خود ضمیمه کرد و نام آن را به چوزن تغییر داد . ژاپن درپی پیروزی در جنگ با چین و روسیه، کره را در سال 1907 میلادی اشغال کرد. اما مردم کره با استعمار ژاپن به مبارزه برخاستند. در زمان جنگ جهانی دوم ، استقلال طلبان کره ای به امید استقلال کشورشان، در کنار متفقین، با ارتش ژاپن جنگیدند. اما پس از پایان جنگ، کشور کره به دو قسمت شمالی و جنوبی تقسیم شد. کره شمالی با حکومت کمونیستی تحت حمایت شوروی قرار داشت و کره جنوبی نیز از حمایت نظامی و مالی غرب، بخصوص آمریکا برخوردار شد. این تقسیم بندی در سال 1948 میلادی رسمیت یافت.

 

 

امضای پیمان طائف میان یمن و عربستان

89 سال پیش درچنین روزی، بیستم می سال 1934 میلادی:

در پایان جنگ بین یمن و عربستان بر سر اختلافات مرزی، یمن شکست خورد و پیمان طائف میان امام یحیی رهبر یمن و ملک عبدالعزیز پادشاه عربستان، به امضا رسید. براساس این پیمان، یمن مناطق نجران، جیزان و عَسیر را به مدت 40 سال به عربستان واگذار کرد. به هنگام تجزیه یمن به دو قسمت شمالی و جنوبی، یمن شمالی به خاطر درگیری با یمن جنوبی و کسب پشتیبانی عربستان، مشکل مناطق واگذار شده به عربستان را به طور جدی پیگیری نکرد. اما پس از آنکه در سال 1990 میلادی، کشور یمن بار دیگر متحد شد، خواستار حل و فصل موضوع نواحی نفت خیز نجران، جیزان و عسیر با عربستان شد. عربستان با حمله به یمن در آوریل سال 2015 به دنبال حفظ تسلط و نفوذش در این کشور است.

 

 

استقلال کامرون 

63  سال پیش درچنین روزی، بیستم می سال 1960 میلادی:

کشور آفریقایی کامرون اعلام استقلال کرد و چنین روزی دراین کشور به عنوان روز ملی، محسوب می شود. کامرون مدتها تحت سلطه استعمار فرانسه و انگلیس بود و در سال 1946 میلادی سازمان ملل متحد تمام خاک این سرزمین را تحت قیمومیت خویش درآورد. اما درسال 1959 میلادی این قیمومیت لغو شد و سال بعد کامرون به نام جمهوری کامرون اعلام استقلال کرد. درپی اعلام استقلال، قانون اساسی کامرون از طریق همه پرسی به تصویب رسید و این کشور به عضویت سازمان ملل متحد پذیرفته شد.کامرون در غرب آفریقا و ساحل اقیانوس اطلس واقع است و 475 هزار کیلومتر مربع مساحت دارد و با کشورهای نیجریه، چاد، آفریقای مرکزی، کنگو، گابن و گینه استوایی، همسایه است.

 

 

تشکیل اولین کنفرانس وحدت کشورهای آفریقایی

60 سال پیش در جنین روزی 20 مه سال 1963 میلادی:

کنفرانس تاریخی وحدت کشورهای افریقایی در آدیس آبابا تشکیل شد. بیشتر دولت‌های قاره افریقا، در دهه 1960 تا 1970 م به استقلال رسیدند و تقریباً تا قبل از این تاریخ، بین ملت‌های افریقایی، رابطه بین‌المللی وجود نداشت. به منظور تشکیل سازمانی منطقه‌ای در قاره افریقا، اولین کنفرانس وحدت افریقا در بیستم مه 1963 م در آدیس‌آبابا پایتخت اتیوپی تشکیل شد. این کنفرانس با هدف توسعه همکاری‌های سیاسی، اقتصادی و فرهنگی بین کشورهای افریقایی به وجود آمد و اقداماتی در جهت مبارزه با بقایای استعمار در افریقا و میانجی‌گری در حل اختلافات کشورهای عضو به عمل آوَرد. این کنفرانس هم اینک با هدف همگرایی بیشتر میان کشورهای آفریقایی به اتحادیه افریقا تبدیل شده است.

 

 

تأسیس دانشگاه آزاد اسلامی 

41 سال پیش در چنین روزی سی اردیبهشت سال 1361 شمسی:

«آیت اللّه هاشمی رفسنجانی» از چهره های بارز انقلاب اسلامی و رئیس وقت مجلس شورای اسلامی پیشنهاد تشکیل دانشگاه آزاد اسلامی را مطرح کرد. ایده تاسیس دانشگاه آزاد اسلامى ابتدا در جامعه اسلامى دانشگاهیان مطرح شد و به دنبال طرح آن توسط حجت الاسلام و المسلمین هاشمى رفسنجانى در شوراى اقتصاد، نظر مساعد شورا به دست آمد. مسأله تاسیس دانشگاه با حضرت امام خمینى (ره ) نیز مطرح شد و ایشان، ضمن استقبال از آن، مبلغى را به عنوان اولین کمک به این دانشگاه اهدا کردند. سرانجام پس از تدوین اساسنامه مقدماتى، آقاى هاشمى رفسنجانى در آخرین نماز جمعه اردیبهشت سال 1361 هجری شمسی، ضمن بر شمردن مشکلات آموزشى، لزوم تاسیس دانشگاهى که بار مالى براى دولت نداشته باشد و بتواند بسیارى از مشکلات را حل نماید و همچنین راه را براى دستیابى به اهداف انقلاب فرهنگى هموارتر کند، موجودیت دانشگاه آزاد اسلامى را اعلام کرد. این، در واقع اولین گام اساسى در جهت تاسیس دانشگاه آزاد اسلامى یعنى مرحله عبور از طرح و نیل به عمل بود. دانشگاه آزاد اسلامى سرانجام در 27 خرداد سال 1361 هجری شمسی به طور رسمى اعلام موجودیت کرد. دانشگاه آزاد اسلامی بزرگترین دانشگاه غیر دولتی در ایران با دهها هزار دانشجو در صدها رشته دانشگاهی در سطوح مختلف کارشناسی، کارشناسی ارشد و دکتری است.

 

 

استقلال تیمور شرقی از اندونزی

21 سال پیش در چنین روزی 20 مه سال 2002 میلادی :

مردم تیمور شرقی در پی برگزاری همه پرسی از اندونزی جدا شده و اعلام استقلال کردند. تیمور شرقی کشوری است با 14/874 کیلومتر مربع مساحت و در حدود 890/000 نفر جمعیت که در بخش شرقی جزیره تیمور و بین کشورهای استرالیا و اندونزی قرار گرفته است. پایتخت آن دیلی است. اکثریت جمعیت این کشور مسیحی و عمدتاً پیرو آیین کاتولیک هستند. تیمور شرقی در سده شانزدهم توسط دو کشور استعمارگر هلند و پرتغال تصرف شد. در سال 1859میلادی پرتغال و هلند جزیره مزبور را بین خود تقسیم کردند. بخش غربی آن به هلند و قسمت شرقی آن که امروزه تیمور شرقی نام دارد در تصرف پرتغال باقی ماند. شورش‌‌ها و نهضت‌‌های استقلال‌‌طلبانه تیمور شرقی در دهه 1970 شکل گرفت. در سال 1974 جبهه انقلابی برای استقلال این کشور بنیان‌‌گذاری شد و در 28 نوامبر 1975میلادی استقلال تیمور شرقی را در قالب جمهوری دموکراتیک تیمور شرقی اعلام داشت. سپس اندونزی این تیمور شرقی را به خاک خود الحاق کرد. گفتگوهای طولانی بین استقلال‌‌طلبان و حکومت اندونزی و دولت پرتغال به میانجی‌‌گری سازمان ملل متحد سرانجام به نتیجه رسید و در همه‌‌پرسی سال 1999 تحت نظارت سازمان ملل 78/5 درصد مردم تیمور شرقی به جدایی از اندونزی و استقلال کشورشان رأی دادند. در نهایت، استقلال این کشور در 20 مه 2002میلادی اعلام شد و رسماً به اجرا درآمد و بدین ترتیب اولین کشور جدید در قرن 21 چشم به جهان گشود.