
تقویم تاریخ؛ از آغاز سفر امام رضا به ایران تا تشکیل ستاد انقلاب فرهنگی
امروز سه شنبه 23 خرداد سال 1402 هجری شمسی، برابر با 24 ذی القعده سال 1444 هجری قمری و مطابق با سیزدهم ژوئن سال 2023 میلادی است.
آغاز سفر امام رضا به مرو
1244 سال پیش، در روز بیست و چهارم ذیقعده سال 200 هجری قمری:
امام رضا (ع) سفر خود را از مدینه به مرو - در شمال شرقی ایران قدیم - آغاز کرد. این سفر با اجبار و فشار مأمون، هفتمین خلیفه عباسی و با هدف تحت نظر نگه داشتن امام رضا (ع) انجام شد. مامون در مرو به آن حضرت پیشنهاد کرد که ولایتعهدی او را بپذیرد. وی با این کار قصد داشت خود را دوستدار اهل بیت پیامبر نشان دهد. ولی امام رضا (ع) در فرصت های مختلف نشان داد که نه تنها همکاری با حکومت بنی عباس را نمی پذیرد، بلکه آن را حکومتی خودکامه و نامشروع می داند. لذا ایشان در مورد مظالم و انحرافات حکومت مامون به افشاگری پرداخت. سرانجام مامون نتوانست شخصیت برجسته علمی و معنوی امام رضا و نفوذ گسترده ایشان را در توده های مردم تحمل کند و آن امام بزرگوار را در سال 203 ه.ق. با زهر به شهادت رساند .
اعدام حسین بن منصور حلاج، صوفی و شاعر ایرانی
1135 سال پیش، بنا به روایت های تاریخی، در روز بیست و چهارم ذیقعده سال 309 هجری قمری:
«حسین بن منصور حلاج» صوفی و شاعر ایرانی، اعدام شد. وی در سال 244 ق در شهر بیضا در جنوب ایران متولد شد و آموزش علوم دینی را آغاز و تا دوازده سالگی قرآن را حفظ کرد. حلاج از سنین نوجوانی راه و رسم صوفی گری در پیش گرفت و در شوشتر در ایران و بصره و بغداد در عراق، اساتیدی را برگزید که هر کدام پس از چندی بنا به دلایلی وی را طرد کردند. با این حال وی عبادات و سیر و سلوک صوفیانه را ادامه داد و به برخی کشورها و مناطق چون ایران، ماوراءالنهر، هندوستان و حتی چین برای دعوت مردم به کیش خود مسافرت کرد. حلاج در حدود سال 290 .ق برای سومین بار به حج رفت و در بازگشت سخنانی بر زبان راند که به عقیده برخی علما و حتی صوفیان، نادرست و کفرگویی به حساب می آمد. با افزایش هواداران حلاج و ایجاد آشوب در بغداد علیه عباسیان، وی تحت تعقیب قرار گرفت و چند بار محاکمه و زندان شد. اما در آخرین محاکمه، که بیشتر رنگ سیاسی داشت، وی تکفیر و محکوم به اعدام شد. حلاج از جمله شخصیت های تاریخی است که مخالفان و موافقان بسیاری دارد.
درگذشت آیت الله شریف مازندرانی، عالم برجسته مسلمان
198 سال پیش، در روز بیست و چهارم ذیقعده سال 1246 هجری قمری:
آیت الله «محمد شریف مازندرانی» معروف به «شریف العلماء» عالم برجسته و فقیه زاهد، بر اثر بیماری طاعون رحلت کرد. وی در سال 1205 ق در شهر مقدس کربلا متولد شد و نزد علمای بزرگی چون صاحب ریاض و سید محمد مجاهد علوم اسلامی را به خوبی آموخت. شریف العلماء سپس در شهرهای مختلف عراق و ایران به محضر علمای مختلف رسید و سپس بار دیگر به کربلا بازگشت و تدریس را به طور جدی آغاز کرد. او با وجود عمر کم، شاگردان بسیاری تربیت کرد و از پایه گذاران علم اصول به شمار می رود.
تولد ویلیام باتر بیتس، شاعر و نمایشنامه نویس ایرلندی
158 سال پیش، در روز سیزدهم ژوئن سال 1865 میلادی:
«ویلیام باتلر ییتس» (William Butler Yeats) شاعر و نمایشنامه نویس ایرلندی متولد شد. وی تحصیلاتش را در ایرلند شمالی آغاز کرد و سپس آن را در لندن ادامه داد . استعداد شاعری " ییتس " به زودی نمایان و در شعرهایش متجلی شد. پس از آنکه او به بررسی برخی موجودات غیرعادی و سحر و جادو پرداخت ، به تدریج برخی مضمون های ترسناک را نیز وارد آثار خود کرد. این شاعر ایرلندی درباره فرهنگ عامه نیز به مطالعه پرداخت که کتاب «برزخ سلتی» حاصل آن بود. با این حال وی به سرودن اشعار حماسی و تخیلی نیز مشهور است. ییتس در سال 1923 برنده جایزه ادبی نوبل شد. از آثار او می توان به «به صلیب کشیدن مرد طرد شده» ، «وزش باد در نیزار» و «رستم ایرلندی» را نام برد. این شاعر ایرلندی در سال 1939 درگذشت.
آغاز نخستین جنبش سراسری فلسطینی ها علیه صهیونیست ها
102 سال پیش در چنین روزی، سیزدهم ژوئن سال 1921 میلادی:
در اولین سال های قیمومیت انگلیس بر فلسطین، نخستین جنبش سراسری و بزرگ فلسطینی ها علیه صهیونیست ها آغاز شد. شورش خونین ملت فلسطین ، بیانگر اعتراض مسلمانان به سیاست استعماری انگلیس و طرفداری این کشور از صهیونیست های ساکن در فلسطین بود. براساس این سیاست استعماری ، مهاجرت صهیونیست ها از سراسر جهان به فلسطین آغاز شد تا براساس اعلامیه بالفور، دولت رژیم صهیونیستی در خاک فلسطین تشکیل شود . با اجرای این سیاست ، تعداد صهیونیست ها از حدود 35 هزار نفر در سال 1923 به بیش از 600 هزار نفر یعنی حدود یک سوم جمعیت فلسطین در آستانه تشکیل رژیم صهیونیستی در سال 1948 رسید.
حمله آلمان به انگلیس
79 سال پیش، در روز سیزدهم ژوئن سال 1944 میلادی:
اولین موشک زمین به زمین آلمان نازی به نام V-1 (وی - یک) درجریان جنگ جهانی دوم، خاک انگلیس را هدف قرار داد. تا آن زمان، آلمانی ها با استفاده از هواپیما، انگلیس را که از صحنه جنگ زمینی دور مانده بود ، مورد حمله قرار می دادند. اما موشک های زمین به زمین برای ارتش آلمان، ارزانتر و کم خطرتر از پرواز هواپیما بر فراز خاک انگلیس بود . این موشکها، اولین موشک های زمین به زمین در جهان بودند و پس از جنگ جهانی دوم ، سایر کشورها با تکمیل تکنولوژی آن، موشک های زمین به زمین پیشرفته امروزی را ساختند.
تولد بابک بیات، سازنده ملودی های سینمای ایران
77 سال پیش در چنین روزی، 23 خرداد 1325 خورشیدی:
علیحسین بیات زرندی مطلق معروف به بابک بیات، سازنده ملودی های سینمای ایران در شهر تهران متولد شد. او از سن 19 سالگى در اپراى تهران مشغول به فعالیت شد. از آخرین فعالیتهای بابک بیات در این سالها ساخت موسیقی سریال ولایت عشق و قطعه کرال و ارکسترال "سرزمین خورشید " بود، که در سال 1376 توسط ارکستر سمفونیک تهران و به رهبرى "فریدون ناصرى" اجرا شد. بابک بیات در کنار ساخت موسیقى در دانشگاههاى تهران مشغول به کار بود و موسیقى فیلم تدریس مىکرد.وی پس از یک دوره بیماری به علت نارسایی کبدی در بیمارستان ایرانمهر تهران در 5 آذر سال 1385 درگذشت.
صدور فرمان تشکیل سناد انقلاب فرهنگی
43 سال پیش در چنین روزی، بیست و سوم خرداد سال 1359 هجری شمسی:
حضرت امام خمینی (ره ) برای ایجاد تحول در دانشگاههای ایران، فرمان تشکیل «ستاد انقلاب فرهنگی» را صادر کردند . ایشان در بخشی از پیام خود از اعضای این ستاد خواستند برای برنامه ریزی رشته های مختلف و خط مشی آینده دانشگاهها بر اساس فرهنگ و ارزش های اسلامی ، اقدام کنند. هدف اصلی از تشکیل ستاد انقلاب فرهنگی ، بازسازی و دگرگون ساختن نظام آموزش عالی ایران و زدودن مظاهر فرهنگ غرب از چهره دانشگاههای ایران بود . اعضای این ستاد به دستور حضرت امام (ره) از میان کارشناسان و اساتید مسلمان در تخصص های مختلف برگزیده شدند. حیطه کار این ستاد که اکنون به «شورای عالی انقلاب فرهنگی» تغییر نام یافته است ، به تدریج گسترش یافت و ساماندهی امور فرهنگی جامعه را در زمینه های مختلف براساس فرهنگ غنی اسلام ، عهده دار شد.
درگذشت نصرت امین، فقیه و مفسر بزرگ قرآن
40 سال پیش در چنین روزی، بیست و سوم خرداد سال 1362 هجری شمسی:
خانم «نصرت امین»، فقیه و مفسر بزرگ قرآن در 97 سالگی در اصفهان - از شهرهای مرکزی ایران - درگذشت. وی در تحصیل علوم اسلامی، از خود استعداد و پشتکار فراوان نشان داد و به مقام اجتهاد دست یافت. خانم امین در طول عمر پربرکت خویش، شاگردان بسیاری تربیت و کتاب های متعددی تالیف کرد. از جمله کتاب های وی می توان به تفسیر 15 جلدی قرآن کریم، «سیر و سلوک»، «راه خوشبختی» و «نفحات الرحمانیه» اشاره کرد.
دیدگاه تان را بنویسید