تقویم تاریخ؛ از تاسیس اولین پارلمان جهان در ایسلند تا به توپ بستن مجلس در ایران

تأسیس اولین پارلمان جهان در ایسلند

1103سال پیش در چنین روزی 23 ژوئن سال 920 میلادی:

اولین پارلمان جهان در ایسلند تاسیس شد. این مجلس که نمایندگان آن توسط مردم و به وسیله رای‏ گیری انتخاب شده بودند وظیفه داشت که به دولت، کمک فکری دهد. در حقیقت می‏ توان گفت اولین مجلس دنیا، تنها سمت مشورتی با دولت داشت و دارای اختیارات خاصی نبود. پس از پارلمان ایسلند، قدیمی‏ ترین پارلمان جهان به شکل کنونی که دارای اختیارات ویژه ای بود، اواسط قرن سیزدهم در انگلستان شروع به کار کرد.

 

 

درگذشت ابواسحاق اسفراینی متکلم اصولی ایرانی

1026 سال پیش(بنا به روایات تاریخی) در چنین روزی، چهارم ذی الحجه 418 هجری قمری:

 متکلم اصولی "ابواسحاق اسفراینی" عالم بزرگ مسلماندر گذشت. ابواسحاق اسفراینی ملقب به رکن الدین شافعی، معروف به استاد از دانشمندان مشهور ایرانی است که در علم فقه، اصول فقه و کلام و دیگر معارف دینی از مهارت‏های بسیار برخوردار بود. او در مدارس نیشابور که در آن زمان از مراکز بزرگ تحصیل علوم مختلف بود، به تدریس اشتغال داشت. الجامع فی اصول الدین و نور العین فی مشهدالحسین از جمله آثار اوست. ابواسحاق در 80 سالگی در نیشابور وفات یافت و در اسفراین به خاک سپرده شد.

 

 

آغاز قیام جان کالوین، روحانی اصلاح طلب فرانسوی در سوئیس

487 سال پیش، در روز بیست و سوم ژوئن سال 1536 میلادی:

قیام «جان کالوین» ( John Calvin) روحانی اصلاح طلب فرانسوی، در ژنو - پایتخت سوئیس کنونی - آغاز شد. وی در سال 1509 میلادی متولد شد و در رشته های حقوق و الهیات تحصیل کرد. کالوین از همان دوران جوانی به جنبش پروتستانتیسم که مارتین لوتر پایه گذار آن بود، پیوست. کالوین به کمک هواداران مذهب پروتستان، ژنو را تصرف کرد و کوشید در آن جامعه ای براساس مذهب و حکومت رهبران دینی برپا کند. این روحانی فرانسوی، مکتب کالوینیسم را بنا نهاد و در کتاب «مبانی دین مسیح»، اعتقادات خود را تشریح کرد. کالوین قدرت پاپ و کلیسا را رد کرد و انجیل را تنها منبع مسیحیت دانست. وی همچنین مدعی بود که خداوند از پیش، رستگاران جهان را معین کرده است و بنابراین اعمال خیر و شر انسانها تاثیری بر سرنوشتشان در آخرت ندارد. این باور اشتباه کالوین باعث شد تا برخی تصور کنند که مجاز به انجام هرگونه گناهی هستند، چراکه با انجام کارهای نیک ، قادر به تغییر تقدیر خود نیستند. کالوین، سرانجام در سال 1564 میلادی به جرم مخالفت با کلیسا، به همان روشی که مخالفانش را مجازات می کرد، زنده در آتش سوزانده شد.

 

 

اولین جنگ انگلیسی ها و هندی ها در بنگال

266 سال پیش در چنین روزی ، بیست و سوم ژوئن سال 1757 میلادی:

اولین جنگ میان نیروهای انگلیسی و هندی در بنگال - واقع در شمال شرقی این کشور ـ به وقوع پیوست. در این نبرد که پلاسی نام گرفت، انگلیسی ها پیروز شدند و بر بنگال که در آن زمان جزو هند بود، مسلط شدند. انگلیس از اوایل قرن هیجدهم میلادی از طریق شرکت هند شرقی نفوذ در هند را آغاز کرده بود و در جنگ های بعدی علاوه بر شکست دادن ارتش هند، رقیب اروپایی خود فرانسه، را نیز از هند بیرون راند و سرانجام در سال 1765 قرارداد استعماری الله آباد را بر هند تحمیل کرد. از آن زمان، نزدیک به دو قرن، هند مهمترین مستعمره انگلیس بود و این کشور از غارت منابع هند، ثروت فراوانی به دست آورد .

 

 

به توپ بستن مجلس شورای ملی در دوره مشروطیت

115 سال پیش در چنین روزی، دوم تیر سال 1287 هجری شمسی:

اولین مجلس شورای ملی دوره مشروطیت، درحالی که مدت کوتاهی از تشکیل آن می گذشت، به دستور محمد علیشاه قاجار مورد حمله توپخانه قرار گرفت و بسته شد. پس از اعلام مخالفت محمد علیشاه با مجلس شورای ملی، نیروهای نظامی قزاق به فرماندهی کلنل لیاخوف روسی، مجلس شورای ملی را محاصره کردند و بین آنها و مشروطه خواهان جنگ درگرفت. ابتدا مشروطه خواهان به پیروزی رسیدند، اما به دستور کلنل لیاخوف، مجلس را به توپ بستند و آن را تخریب و غارت کردند. در این حادثه تعدادی از مجاهدان به شهادت رسیدند و عده ای دیگر توسط مأمورین محمد علیشاه، زندانی و تبعید شدند. همچنین آزادیخواهانی چون ملک المتکلمین و میرزا جهانگیر خان صور اسرافیل به دار آویخته شدند. بدین ترتیب اولین مجلس دوره مشروطیت، منحل و دوره استبداد صغیر در ایران آغاز شد.

 

 

واگذاری حاکمیت اسکندرون به ترکیه

84 سال پیش، در روز بیست و سوم ژوئن سال 1939 میلادی :

فرانسوی ها بندر مهم اسکندرون قسمتی از خاک سوریه در کنار دریای مدیترانه را رسماً به ترکیه واگذار کردند. بندر اسکندرون از سال ها پیش از آن زمان، مورد ادعای ترکیه بود، اما پس از جنگ جهانی اول براساس توافقنامه انگلیس و فرانسه، این بندر به سوریه تعلق گرفت. چند سال بعد، در پی سقوط حکومت عثمانی و جانشینی حکومت غربگرای مصطفی کمال آتاتورک ، فرانسه که قیمومیت سوریه را برعهده داشت، بندر اسکندرون را به ترکیه واگذار کرد. این اقدام، باعث شد احساسات ضد فرانسوی در سوریه تقویت و مبارزه علیه سلطه فرانسه بر سوریه تشدید شود .

 

 

کشته شدن میشل عفلق، پایه گذار حزب بعث سوریه

34 سال پیش در چنین روزی 23 ژوئن سال 1989 میلادی :

"میشل عفلق" (Michel Aflaq) نظریه‏ پرداز سیاسی عرب و پایه‏ گذار حزب بعث سوریه و عراق در سن 79 سالگی در حادثه سقوط هواپیما کشته شد. میشل عفلق نظریه‌پرداز و بنیانگذار حزب بعث سوسیالست عرب بود که با کمک «صلاح‌الدین بیطار» این حزب را تأسیس کرد. وی در دمشق در خانواده‌ای مسیحی از شاخه ارتودکس یونانی زاده شد و در سال 1949 به‌عنوان وزیر آموزش و پرورش برگزیده شد و تا چند سال در این منصب باقی ماند. وی پس از آن در پی فشارهای سیاسی از سوریه رفت اما در سال 1954 به آن کشور بازگشت و نقش مهمّی را در اتّحاد با مصر در سال 1958 ایفا کرد. به مرور زمان نیروهای جوان و تندرو چپگرای بعث به رهبری صلاح جدید، سیاست‌مداران باتجربه بعثی به رهبری میشل عفلق را متهم به محافظه‌کاری کردند. انتقاد آنان بر میشل عفلق این بود که وی «سوسیالیسم را به نفع ناسیونالیسم قربانی کرده‌است.» عفلق پیوندی با حکومت بعثی عراق نداشت و به‌رغم ناهمگونی اندیشه حزب بعث عراق با افکار عفلق، به‌خاطر فشارهایی که از سوی سوریه به عراق آمد، صدام، جایگاه خوبی را در حزب بعث عراق به وی داد تا بدین‌وسیله حزب بعث عراق را نسبت به حزب بعث سوریه قوی‌تر کند. این در حالی است که حزب بعث عراق هم به اعتراضات حزبی فراوان عفلق اهمیّت نمی‌داد.

 

 

درگذشت شعشع، قاری بزرگ مصری

12 سال پیش در چنین روزی،23 ژوئن 2011 میلادی:

 شعیشع، قاری بزرگ مصری درگذشت. «ابوالعینین شعیشع» (Abul Ainain Shuaisha)رئیس انجمن قراء مصر متولد شهر «بیلا» در استان «کفرشیخ» مصر در سال 1922 (1343 هجری قمری) بود و در دوران کودکی حافظ کل قرآن شد و در سال 1936 در شهر «المنصوره» به شهرت رسید. وی در سال 1939 در رادیو قاهره به تلاوت قرآن مشغول شد و در نیمه دهه 40 میلادی روش خاص خود را در تلاوت قرآن اتخاذ کرد؛ وی اولین قاری است که در مسجد الاقصی به قرئت قرآن پرداخت. «ابوالعینین شعیشع» در اکثر کشورهای دنیا از جمله عراق، سوریه و ایران تلاوت کرد و در آغاز دهه 60 میلادی به بیماری‌ای مبتلا شد که مدتی نتوانست قرائت کند. وی در دهه هفتاد تلاش کرد انجمن قراء مصر را تأسیس کند که در این کار بزرگان چون «شیخ محمود علی البناء» و «شیخ عبدالباسط عبدالصمد» او را همراهی کردند و در سال 1988 وی به عنوان دبیر این انجمن انتخاب شد. «ابوالعینین شعیشع» عضویت شورای عالی امور اسلامی مصر، ریاست موسسه بین‌المللی حفظ قرآن کریم و عضویت کمیته عالی قرآن کریم وزارت اوقاف مصر را بر عهده داشت و در طول حیات خود نشان‌های عالی کشورهای لبنان، سوریه، فلسطین، ترکیه، سومالی، پاکستان،‌امارات و برخی کشورهای دیگر اسلامی را دریافت کرد. وی که از دوستداران اهل بیت(ع) بود، یکی از علاقه‌مندان جدی انقلاب اسلامی و به‌ویژه مقام معظم رهبری به حساب می‌آمد و رهبر معظم انقلاب اسلامی در توصیف شعیشع وی را «پیر قرآن کریم» و «کسی که عمرش را با قرآن گذرانده است» نامیده‌اند.