تقویم تاریخ؛ از شهادت امام زین العابدین(ع) تا روز بزرگداشت شهاب الدین سهروردی

ورود کاروان کربلا به کوفه 

1384 سال پیش، در روز دوازدهم محرم سال 61 هجری قمری:

کاروان اسیران کربلا که شامل زنان و کودکان شهیدان قیام کربلا بود، وارد شهر کوفه ـ در عراق ـ شد. سرپرستی این کاروان را امام سجاد (ع) فرزند امام حسین (ع) و حضرت زینب (س) خواهر آن امام، بر عهده داشتند. این دو بزرگوار، با وجود سختی ها و ناملایمات فراوان که از سپاهیان یزید دیده بودند، در کوفه با شجاعت و صراحت، ستم ها و جنایات حکومت را افشا نمودند و مردم این شهر را به خاطر یاری نکردن امام حسین (ع) و مقابله با ایشان، سرزنش کردند. امام سجاد (ع ) و حضرت زینب (س) در مدت اقامت در کوفه، وظیفه و رسالت خود را مبنی بر ابلاغ و نشر پیام قیام امام حسین (ع) در جامعه، به شایستگی انجام دادند.

 

 

تدفین اجساد مطهر شهدای کربلا 

1384 پیش در چنین روزی دوازدهم محرم سال 61 هجری قمری:

اجساد مطهر شهدای کربلا دفن شد. پس از گذشت دو شب از شهادت امام حسین علیه السلام و فرزندان و و اصحاب مظلومش بدن مطهر آن حضرت و اجساد مطهر شهدای کربلاء توسط گروهی از مردان قبیله بنی اسد که در نزدیکی کربلا چادر زده بودند دفن شد. وقتی لشکر عبیدالله زیاد به سوی کوفه حرکت کرد بدن های پاک و مطهر امام حسین (ع) و اصحاب یاران باوفایش روی زمین باقی مانده بود و کسی جرأت نمی کرد آنها را دفن کند، تا این که زنان قبیله بنی اسد مردان خود را مورد شماتت قرار دادند و آنان را به انجام دفن این عزیزان ترغیب نمودند. به دنبال آن مردان قبیله بنی اسد برای دفن آمدند ولی چون بدن ها پاره پاره بود بدن ها را نمی شناختند و در حالت تحیر و تردید باقی ماندند در این هنگام امام سجاد (ع) به صورت ناشناس در جمع آنان حاضر و یکی یکی بدن ها را به بنی اسد معرفی کرده و آنها بدن ها را دفن می کردند. پس از دفن شهدا، حضرت امام سجاد(ع) خود را به آنان معرفی کردند.

 

 

شهادت امام زین العابدین، امام چهارم شیعیان 

1350 سال پیش در چنین روزی، دوازدهم محرم سال 95 هجری قمری:

بنا به روایت معتبر تاریخی، امام «زین العابدین» ملقب به «سجاد» فرزند امام حسین (ع) و از نوادگان پاک رسول خدا (ص) به شهادت رسید. امام زین العابدین (ع) در سال 38 هجری قمری در شهر مدینه به دنیا آمد. آن بزرگوار در دورانی می زیست که بر خاندان پیامبر اسلام (ص) بسیار سخت می گذشت. امام سجاد (ع) که درجریان واقعه کربلا در بستر بیماری بود، پس از نهضت عظیم امام حسین (ع)، مسئولیت سنگین انتشار پیام این نهضت و تداوم راه پدر بزرگوارش را به عهده گرفت و درجهت نشان دادن ماهیت و اهمیت این قیام، تلاش بسیار کرد. امام سجاد (ع) در بنای تمدن و فرهنگ اسلامی و گسترش تعالیم ناب قرآن نیز کوشش کرد و با روشن بینی خاص خود ، اقدام به تربیت دانشمندان مسلمان کرد تا از این طریق قرآن و سنت پیامبر اسلام (ص) محفوظ بماند. آن حضرت با جمع آوری انسان های شایسته، آنها را تحت تعالیم دینی خود قرار داد تا آنجا که به روایت تاریخ، شاگردان برجسته آن حضرت بالغ بر 170 نفر ذکر شده اند. از امام سجاد (ع) میراث ارزشمندی دیگری نیز به جای مانده است و آن بیان تعالیم جاویدان اسلام در قالب دعا است. این گفتارهای ارزشمند در کتابی تحت عنوان «صحیفه سجادیه» گردآوری شده و از کتب معتبر مسلمانان است. در این کتاب، مباحث عقیدتی، اجتماعی و سیاسی به شکل زیبایی در قالب دعا بیان شده است. از سخنان حکیمانه آن حضرت است که فرمود: «سپاس خدایی را که نیکویی های آفرینش را برای ما برگزید و روزی های پاکیزه را برای ما فراوان گردانید و ما انسان ها را بر همه آفریدگان برتری داد. پس زیانکار کسی است که او را نافرمانی کند و خوشبخت کسی است که به او روی آورد.»

 

 

درگذشت شیخ صفی الدین اردبیلی، عارف بزرگ و اجداد صفویان

710 سال پیش در چنین روزی دوازدهم محرم سال 735 هجری قمری:

شیخ "صفی ‏الدین اردبیلی" عارف نامی و بزرگِ دودمان صفوی درگذشت. ابوالفتح شمس الدین سید اسحاق بن سید امین‏ الدین جبرییلِ موسوی اردبیلی، معروف به صفی‏ الدین اردبیلی (شیخ صفی)، از عرفا و مشایخ صوفیه و پیران طریقت در قرن هشتم هجری است. نسب شیخ صفی با نوزده واسطه به جناب حمزة بن موسی بن جعفر(ع) از فرزندان پیامبر اسلام و پیشوای هفتم شیعیان می‏ رسد. شیخ صفی الدین در کلاس درس صوفیان بزرگ وقت خود شاگردی کرد تا اینکه به جایگاه ویژه ای دست یافت. صفی ‏الدین نفوذ فراوانی در میان مردم داشت به طوری که بعدها، چون نوادگانش ادعای سلطنت کردند مورد حمایت مردمی واقع شدند و سلسله صفویه شکل گرفت.

 

 

درگذشت بیسمارک، نخستین صدر اعظم آلمان

125 سال پیش در چنین روزی 30 ژوئیه سال 1898 میلادی:

اتو فن بیسمارک(Otto von Bismarck) نخستین صدراعظم وسیاستمدار کهنه کار و تاریخ ساز آلمان درگذشت. مردی که با سه جنگ «محدود» آلمان را به صورت کشوری واحد درآورد. بسمارک 28 سال رئیس دولت پروس و نخستین صدراعظم آلمان واحد بود. بیسمارک که در سال 1862 نخست وزیر پروس شده بود نقشه وحدت آلمان را کشید و برای رسیدن به این هدف راهی نداشت جز اینکه دست اتریش را از کنفدراسیون ایالت‌های کاتولیک آلمان کوتاه کند و شلسویگ ـ هلشتاین Schleswig-Holstein را از دانمارک پس بگیرد و به نفوذ فرانسه در ایالت‌های جنوبی آلمان پایان دهد. وی پس از تقویت بنیه نظامی آلمان با سه جنگ به هر سه هدف خود رسید. دانمارک، اتریش و فرانسه هر سه شکست خوردند. شکست فرانسه بسیار شدید و پُرسر و صدا بود و نیروهای آلمان در سال 1871 وارد پاریس شدند. با وجود این که بیسمارک در ژانویه سال 1871 ایجاد امپراتوری واحد آلمان را اعلام داشت و ویلهلم یکم را امپراتور آن و خویش را صدراعظم آلمان واحد اعلام کرد، ولی این کشور را از صورت فدرال خارج نساخت. بیسمارک نقش موثری در توسعه و پیشرفت آلمان و توسعه زیرساخت های این کشور داشت. با وجود این، در سال 1890 با امپراتور تازه آلمان (ویلهلم دوم) اختلاف نظر پیدا کرد و کنار رفت و هشت سال باقیمانده عمرش را به نوشتن کتاب پرداخت.

 

 

درگذشت هنری فورد، مخترع آمریکایی و پدر صنعت اتومبیل

76 سال پیش در چنین روزی 30 ژوئیه سال 1947 میلادی:

«هنری فورد» (Henry Ford) مخترع امریکایی و پدر صنعت اتومبیل در سن 84 سالگی درگذشت. هنری فورْد مخترع امریکایى در 30 ژوئیه سال 1863م در خانواده‏ای فقیر در امریکا به دنیا آمد. فورد از کوچکی علاقه مفرطی به پیچ و مهره و ابزار مکانیکی داشت و به هنگام کودکی به ساعت سازی و در جوانی به شغل مکانیکی روی آورد. هنری روزی ماشینی را دید که بدون اسب و با نیروی بخار در جاده حرکت می‏ کند. وی وقتی آن را از نزدیک مشاهده کرد، خودش مثل آن را ساخت و در 12 سالگی اولین ارابه بی‏اسب را مورد آزمایش قرار داد. هنری این دستگاه را تکمیل نمود و در سال 1896م اتومبیل خود را برای اولین بار به نمایش گذاشت. وی در سال‏های بعد، اختراع خود را تکمیل کرد و علی‏رغم اینکه دیگران نیز اتومبیل‏ های مشابهی ساخته بودند، ولی در سال 1895م، رسماً امتیاز اختراع اتومبیل به هنری فورد داده شد. فورد در ابتدا به همراه شرکای خود، شرکت اتومبیل سازی دیترویت را تأسیس کرد و در سال 1903، شرکت موتور فورد را به وجود آورد. او در سال 1907 سهام دیگران را خرید و از آن پس اداره شرکت در خانواده او باقی ماند و ثروتی هنگفت به دست آورد. فورد با اتخاذ تدابیری، اتومبیل ارزان به تعداد بسیار تولید کرد و از این حیث، از تمام رقبای خود پیشی گرفت. هنری فورد که در ابتدا دارای خانواده‏ای فقیر بود، پس از این اختراع، به عنوان پدر صنعت اتومبیل‏ سازی شهرت یافت و به هنگام مرگ، یک امپراتوری بزرگ در صنعت اتومبیل به وجود آورده بود.

 

 

روز بزرگداشت شیخ شهاب الدین سهروردی، معروف به شیخ اشراق

در تقویم ایرانی روز هشتم مرداد به عنوان روز بزرگداشت عارف شهید "شیخ شهاب‎‏ الدین سهروردی" معروف به "شیخ اشراق" نامگذاری شده است. شیخ شهاب‎‏ الدین سهروردی ابوالفتوح حکیم، متکلم، ادیب و فیلسوف شهیر، معروف به شیخ اشراق، در سال 549 قمری در سهرورد در حوالی زنجان به دنیا آمد. وی پس از آن که حکمت و اصول فقه را فرا گرفت در علوم حکمت و فلسفه سرآمد همگان شد و بر اثر تیزهوشی، قوت حافظه و نیک‎‏اندیشی، در بسیاری از علوم زمان به استادی دست یافت. سهروری چون در بسیاری از موارد، برخلاف رای قدما سخن گفته و از حکمت ایرانی و اصطلاحات دین زردشتی استفاده کرده بود، متعصبان او را به الحاد و بی ‏دینی متهم نموده و با نظر علمای حَلَب، فرمان به قتل او دادند. تا اینکه سرانجام وی را در سال 587 قمری در 38 سالگی به قتل رساندند. سهروردی آثار متعددی به فارسی و عربی دارد که منطِقُ التّلویحات، المقاوِمات، حکمةُ الاِشراق به عربی و روزی با جماعت صوفیان، عقل سرخ و پرتونامه به فارسی از آن جمله‏‎اند. سهروردی، حکمت اشراق را احیا نمود و آن را به کمال رسانید. در حکمت اشراق، سیر و سلوک تنها زاده فکر نیست، بلکه بر اثر ریاضت و راهنمایی ذوق حاصل شده است. ملاصدرای شیرازی و حاج ملا هادی سبزواری از عقاید سهروردی بهره بردند و از آن در ارایه و تبیین حکمتِ متعالیه استفاده کردند.

 

 

درگذشت سید جلال الدین مجتبوی، از اساتید برجسته ایرانی

24 سال پیش در چنین روزی هشتم مرداد سال 1378 هجری شمسی :

«سید جلال الدین مجتبوی» استاد برجسته و پژوهشگر شهیر ایرانی درگذشت:استاد دکتر سید جلال الدین مجتبوی از استادان گرانقدر دانشگاه تهران و پژوهشگران برجسته علوم عقلی در سال 1307 ش در تهران به دنیا آمد. وی پس از طی تحصیلات ابتدایی و متوسطه، مقطع لیسانس و سپس دکترا را به پایان برد و در فلسفه فارغ التحصیل گردید. استاد مجتبوی پس از اخذ دکترا، در گروه فلسفه دانشگاه تهران به تدریس اشتغال ورزید و مدت 9 سال نیز ریاست دانشکده ادبیات و علوم انسانی و مدیریت گروه فلسفه این دانشکده را برعهده داشت. دکتر مجتبوی در طی سال‏های متمادی، آثار متعددی در حکمت و فلسفه تالیف و ترجمه نمود که کلیات فلسفه، فلسفه یونان و روم و فلسفه یا پژوهش حقیقت از جمله ترجمه ‏های ایشان می ‏باشد. همچنین ترجمه و توضیح قرآن که به عقیده صاحبنظران از بهترین ترجمه‏ های قرآن مجید به شمار می‏رود از این استاد برجای مانده است. استاد مجتبوی سرانجام پس از عمری تدریس و اشاعه فرهنگ اسلامی، سرانجام در 71 سالگی در تهران به رحمت ایزدی پیوست.

 

 

ارتحال آیت الله مشکینی، از روحانیون برجسته و مبارز ایرانی

16 سال پیش، در روز هشتم مرداد سال 1386 هجری شمسی:

آیت ا... «علی اکبر فیض» معروف به «مشکینی» از روحانیون برجسته و مبارز ایران ، دار فانی را وداع گفت . وی در سال 1300 هجری شمسی در نزدیکی مشکین شهر - در شمال غربی ایران - در خانواده ای اهل علم و فضیلت ، متولد شد . آیت ا... مشکینی ، تحصیل علوم دینی را نزد پدر خود آغاز کرد . سپس برای ادامه تحصیل به قم رفت . این روحانی بزرگوار نزد علمای برجسته ای چون آیت ا... العظمی بروجردی و امام خمینی (ره) درس علم و اخلاق آموخت و به بالاترین مدارج علمی دست یافت . وی همچنین جزو اولین کسانی بود که به نهضت امام خمینی برای مبارزه با شاه پیوست و بارها دستگیر ، زندانی و تبعید شد . درپی پیروزی انقلاب اسلامی ایران ، آیت ا... مشکینی ، مسئولیتهای مهمی را برعهده گرفت که مهمترین آنها ریاست سه دوره مجلس خبرگان رهبری بود که تا زمان وفاتش ادامه داشت . از تالیفات این استاد فرزانه و معلم اخلاق می توان به کتابهای « اصلاح الاصول » ، « ازدواج در اسلام » و « بحث تکامل از نظر اسلام » اشاره کرد.