کد خبر: 17909 ۱۴۰۱/۰۷/۲۶ ۰۹:۲۶:۴۵

تقویم تاریخ؛ از تأسیس رادیو بی بی سی در انگلیس تا روز تربیت بدنی و ورزش

امروز سه شنبه، بیست و ششم مهر سال 1401 هجری شمسی، برابر با 21ربیع الاول سال 1444 هجری قمری و مطابق با هجدهم اکتبر سال 2022 میلادی است.

روز تربیت بدنی و ورزش

در تقویم ایرانی، روز 26 مهر ماه، روز تربیت بدنی و ورزش نامیده شده است. هفته تربیت بدنی همه ساله از 26 مهر تا دوم آبان به منظور آشنایی جامعه با اهمیت و اثرات کاربرد ورزش در زندگی فردی و اجتماعی، اشاعه و توسعه و ترویج ورزش در خانه و خانواده و هدایت و ارشاد جامعه به ورزش های همگانی برگزار می شود. در میان کشورهای مشرق زمین، ایران، تنها کشوری بود که در نظام تعلیم و تربیت خود، بیشترین اولویت را به تربیت بدنی و ورزش می داد. در یکی از کتاب های باستانی آمده است: ورزش در ایران باستان، با هدف سلامت، شادابی و آماده بودن برای دفاع از وطن پا گرفت و هدف اصلی آن، تربیت جوانان بود. تیراندازی، کوه نوردی، شمشیرزنی، دو، اسب دوانی، شترسواری، ارابه رانی، مشت زنی، شنا و کشتی، در این مرز و بوم رواج داشت. پارسیان، شکار و شکارگاه را آموزشگاه حقیقی جنگ می پنداشتند و جوانان پارسی در شکار، سحرخیزی، بردباری در راه رفتن و دوندگی و تیراندازی، آمادگی روحی و چابکی را فرامی گرفتند.

الحاق فیلیپین به مستعمره های اسپانیا

457 سال پیش در چنین روزی، هجدهم اکتبر سال 1565 میلادی:

فیلیپین به طور رسمی ضمیمه مستعمره های آسیایی اسپانیا شد. این سرزمین در سال 1521 میلادی توسط ماژلان دریانورد پرتغالی کشف شد و تا اواخر قرن شانزدهم میلادی سراسر این مجمع الجزایر تحت سلطه اسپانیا قرار گرفت. اسپانیایی ها در مدت بیش از سه قرن حاکمیت بر فیلیپین، بسیاری از منابع طبیعی آن را تاراج کردند. سرانجام اسپانیا در سال 1898 میلادی، به دنبال شکست از آمریکا، این مجمع الجزایر را به آمریکا واگذار کرد. کشور فیلیپین نهایتاً در سال 1946 میلادی استقلال خود را به دست آورد.فیلیپین با بیش از هفت هزار جزیره ، در جنوب شرقی آسیا و در اقیانوس آرام واقع است و سیصد هزار کیلومتر مربع مساحت دارد.

تولد ویلهلم کلایست، نویسنده آلمانی

245 سال پیش در چنین روزی هجدهم اکتبر سال 1777 میلادی:

"ویلهلم کلایست" (Wilhelm von Kleist)شاعر و نویسنده معروف آلمانی در فرانکفورت متولد شد. کلایست در جوانی به پاریس رفت و در آن‏جا به فکر بروز استعداد و قریحه خویش افتاد از این‌رو، از آغاز قرن نوزدهم به نویسندگی روی آورد و با نوشتن نمایش‏نامه "خانواده شروفنشتاین" سال ‏های درخشان حیات ادبی خود را آغاز کرد. این نمایش‏نامه که یک تراژدی غم‏ انگیز است، انسان را گرفتار و محبوس در دست تقدیر ترسیم می‌‏کند که گریز از آن عملی نیست. از کلایست نمایش‏نامه‏ های متعدد دیگری به‌جای مانده که داستان‏ های کوتاه، پنته زیلئا، جنگ هرمان، کوزه شکسته و شاهزاده هامبورگ از آن جمله است. ویلهِلم هاینریش فن کلایست سرانجام در نوامبر ۱۸۱۱م در سن سی و چهار سالگی بر اثر مشکلات و آشفتگی ‏های روحی و عصبی خودکشی کرد.

اشغال ایروان توسط روسیه

201 سال پیش درچنین روزی، بیست و یکم ربیع الاول سال 1243 هجری قمری:

شهر ایروان در جریان دومین جنگ ایران و روس به تصرف قوای روسیه درآمد. این شهر در زمان فتحعلی شاه قاجار سقوط کرد و به روس ها واگذار شد. نتیجه این شکست، انعقاد عهدنامه ترکمانچای بود که به موجب آن و به دلیل بی کفایتی شاه قاجار، بخش وسیعی از اراضی شمالی آذربایجان و قفقاز از خاک ایران جدا و ضمیمه روسیه شد.

تولد هانری برگسون، فیلسوف مشهور فرانسوی

163 سال پیش در چنین روزی هجدهم اکتبر سال 1859 هجری شمسی:

"هانری برگسون"Henri Bergson فیلسوف معروف فرانسوی متولد شد. او در ۱۸ سالگی جایزه‌ای ویژه در ریاضیات را به خاطر حل مسئله‌ای مطرح شده از سوی پاسکال دریافت نمود. اما برگسون تحصیلات ریاضی خود را پی نگرفت و به دنبال تحصیلات آکادمیک در رشته‌های فلسفه و روانشناسی رفت. کتاب معروف برگسون، با عنوان تحول خلاق در ۱۹۰۷ منتشر شد. این اثر نقش مهمى در بسط فلسفه برگسون ایفا کرد. وقتى ترجمه انگلیسى تحول خلاق منتشر شد، برتراند راسل در مقاله اى در سال ۱۹۱۲ گفت که برگسون مى خواهد ما را به زنبورهایى که داراى قوه شهود هستند، بدل کند. برگسون در سال ۱۹۲۸ جایزه نوبل در ادبیات را دریافت کرد. در ۱۹۳۲ یعنى ۷۳ سالگى آخرین کتاب مهمش «دو سرچشمه اخلاق و دین» را منتشر کرد که به بحثه اى بسیار و حتى سوء برداشت هایى راجع به فلسفه و گرایش دینى او منجر شد. برگسون در ۱۹۴۱ در هشتاد و یک سالگى دیده از جهان فرو بست.

تولد هانری برگسون، فیلسوف مشهور فرانسوی

163 سال پیش در چنین روزی هجدهم اکتبر سال 1859 هجری شمسی:

اشغال آلاسکا توسط آمریکا

155 سال پیش در چنین روزی هجدهم اکتبر سال 1867 میلادی:

سرزمین آلاسکا به تصرف امریکا درآمد. آلاسکا سرزمینی است به وسعت قریب به یک میلیون و پانصد هزار کیلومتر مربع در شمال غربی امریکا که اکنون یکی از ایالات امریکاست. آلاسکا تا سال 1867 م متعلق به روسیه بود، ولی در این زمان، پادشاه وقت روسیه نگاهداری این سرزمین دور افتاده و یخ‌بندان را به صرفه نمی‌دانست. از این‌رو، پیشنهاد امریکایی‌ها برای خرید این سرزمین را پذیرفت و به این ترتیب از 18 اکتبر 1867 م، سرزمین آلاسکا به تصرف و مالکیت نیروهای امریکا درآمد. آلاسکا هم اکنون یکی از زر خیزترین ایالات امریکاست و از آغاز دهه 1960 م به این طرف منابع نفتی مهمی در آن کشف شده و مورد بهره‌برداری قرار گرفته است.

درگذشت ببیج، مخترع ماشین حساب

151 سال پیش در چنین روزی هجدهم اکتبر سال 1871 میلادی:

"چارلز بِبیج" (Charles Babbage) دانشمند انگلیسی و مخترع ماشین حساب درگذشت. وی در سال 1812 م انجمن تحلیلی را برای پیشبرد ریاضی تأسیس کرد و در 24 سالگی به عضویت انجمن سلطنتی انگلستان برگزیده شد. ببیج در سال‌های بعد درصدد برآمد دستگاهی بسازد که از عهده انجام هرگونه اعمال محاسبات ریاضی برآید و هزار عدد پنجاه رقمی را در حافظه نگاه دارد. از این‌رو تلاش خود را به کار بست تا اینکه در سال 1833 م، ماشین محاسبه‌ای را که به نام ماشین تفاضلی ببیج مشهور است، ساخت. هرچند ببیج موفق به این امر نگردید ولی در حدود یک قرن بعد، دانشمندان دیگری طرح‌های ببیج را کاملتر کردند و با استفاده از نیروی الکتریسیته، آن را به صورت دقیق‌تر ساختند. از این روست که ببیج به عنوان پدر حسابگرهای جدید به شمار می‌رود. وی علاوه بر آن، نخستین سرعت‌نما را ساخت، سپر جلوی لوکوموتیو را طراحی کرد و وسیله‌ای برای دیدن شبکیه چشم را اختراع نمود.

تاسیس رادیو بی بی سی در انگلیس

100 سال پیش، در روز هجدهم اکتبر سال 1922 میلادی:

رادیو بی بی سی در انگلیس تاسیس شد. این رادیو ابتدا خصوصی بود، اما در سال 1927، تحت نظارت دولت درآمد و به رادیوی دولتی انگلیس تبدیل شد. بنگاه سخن پراکنی بی بی سی از سال 1936 پخش برنامه های تلویزیونی خود را نیز آغاز کرد. بودجه رادیو بی بی سی که به زبان های مختلف دنیا برنامه پخش می کند، توسط دولت انگلیس تامین می شود. اگرچه بی بی سی مدعی بی طرفی خبری است، اما در نیم قرن اخیر، به عنوان ابزار تبلیغاتی دولت انگلیس عمل کرده و زمینه را برای دخالت لندن در امور داخلی کشورهای مختلف فراهم ساخته است. علاوه براین، بی بی سی همواره با پخش اخبار و گزارشهای جهت دار، سیاست های استعماری و سودجویانه غرب و بویژه انگلیس را در کشورهای جهان سوم توجیه کرده است.

درگذشت مختومقلی، شاعر معروف ترکمنستان

93 سال پیش در چنین روزی، 18 اکتبر 1929 میلادی:

شاعر نام‌آور ترکمن کریم قربان نفس مشهور به مختومقلی معاصر در روستای «ییلانلی» از توابع بخش گوگ تپه (ترکمنستان) ترکمنستان متولد شد. کریم قربان نفس شاعری نوپرداز، مترجمی توانا و روزنامه نگاری نکته سنج بود. وی با کار در یکی از نشریات دولتی و قلم فرسایی در آن و نیز در اثر همکاری نزدیک با مترجمان و نویسندگان مشهور ترکمنستان در زمینه ادبی به تجارب گرانقدری دست یافته که موجب نبوغ و درخشش ادبی او شده بود. از جمله فعالیت های ادبی او ترجمه است وی علاوه بر ترجمه بیش از بیست کتاب از زبان مادری خود (ترکمنی) به دیگر زبانها، آثار «ش، پتته اف»، «‌ق،کنیه»، «ج، پودار» را به زبان خود ترجمه کرد. وی با بیشتر نویسندگان و مترجمان مشهور ترکمن چون « آنه مخدوف، الله بردی هادیف، بردی کربابایف، ب. سیتاکوف و ...» و با نویسندگان و گویندگان روس و اوکراین ارتباط تنگاتنگ داشت. از جمله شاهکارهای شعری او می توان به «تایماز بابا » (1960)، مجموعه اشعار « قوشغی و پایاماسی (1985)، سالدات یورگی / قلب سرباز (1953)، آتا و اوغیل / پدر و فرزند ( 1961)، قوم دن تاپیلان یورگ / دلی که از خاک پدید آمد (1965)، قرق ( 1967)، عیال باخشی / زن نوازنده ( 1972 )، عمر ( 1975) اشاره کرد. مختومقلی، سرانجام در ۱ سپتامبر ۱۹۸۸ در سن ۵۹ سالگی دار فانی را وداع گفت.

درگذشت توماس ادیسون، کاشف الکتریسیته

91 سال پیش در چنین روزی ، هیجدهم اکتبر سال 1931 میلادی:

«توماس ادیسون» (Thomas Edison)، کاشف الکتریسیته درگذشت. او در فوریه سال 1847 میلادی در آمریکا متولد شد. ادیسون تحصیلات دانشگاهی نداشت و تنها با طرح پرسش های متعدد و انجام آزمایش های بسیار، سطح دانش و آگاهی های خود را بالا می برد. او در نوجوانی یک آزمایشگاه شیمی دایر کرد و به طور گسترده به آزمایش های مختلف پرداخت. ادیسون با پشتکار توانست اختراعات متعددی را به نام خود ثبت کند که مهمترین آنها، کشف الکتریسیته و اختراع لامپ، گرامافون و فونوگراف بود.