تقویم تاریخ؛ از شهادت حسن تهرانی مقدم تا زلزله در کرمانشاه

درگذشت آگوست رودن، مجسمه ساز مشهور فرانسوی 

182 سال پیش در چنین روزی، دوازدهم نوامبر سال 1840 میلادی:

«آگوست رودن» (Auguste Rodin)، مجسمه ساز مشهور قرن نوزدهم میلادی در پاریس متولد شد. ذوق و استعداد او در پیکرتراشی از کودکی آشکار شد. در سال های بعد، رودن با خلق آثار زیبا و جالب، به عنوان یک مجسمه ساز بزرگ شهرت یافت. از آثار معروف او «مرد متفکر» است. آگوست رودن در سال 1917 میلادی درگذشت.

 

 

درگذشت نیمایوشیج، شاعر مشهور ایرانی 

125 سال پیش در چنین روزی، بیست و یکم آبان سال 1276 هجری شمسی:

«علی اسفندیاری» متخلص به «نیما یوشیج» از شعرای نوپرداز معاصر ایران در دهکده یوش مازندران ـ در شمال ایران ـ دیده به جهان گشود. او پس از طی دوران کودکی به تهران عزیمت کرد و به تحصیل زبان فرانسه پرداخت و ضمن آن زبان عربی را نیز به خوبی فرا گرفت. نیما یوشیج به تشویق یکی از اساتیدش ، سرودن شعر را آغاز کرد و به عنوان اولین شاعر نوپرداز در ایران مطرح شد . شعر نیما از ویژگی خاصی برخوردار است که به کارگیری وزن و قافیه به تناسب ، از ویژگی های مهم شعر اوست. مهمترین اثر این شاعر نوآور ایرانی، «افسانه» نام دارد. نیما یوشیج در سال 1338 هجری شمسی و در 62 سالگی، وفات یافت.

 

 

درگذشت ملا قربانعلی زنجانی ، عالم برجسته ایرانی 

116 سال پیش در چنین روزی هفدهم ربیع الثانی 1328 هجری قمری:

عالم بزرگوار "ملا قربانعلی زنجانی" معروف به حجت الاسلام درگذشت. ملاقربانعلی زنجانی از شاگردان شیخ انصاری بود که پس از تحصیل در نجف اشرف به زنجان بازگشت. او ضمن احراز مقام مرجعیت، با سخت‏کوشیِ تمام به اجرای احکام اسلام می‏ پرداخت. ملاقربانعلی از چنان نفوذ و موقعیتی در منطقه برخوردار بود که عدم همراهی وی با مدعیان دروغین مشروطه‏ خواه، باعث گردید تا نهضت در آن منطقه تاثیر چندانی نداشته باشد. او هیچ‏ گاه به ملاقات حاکمی نرفت و هیچ حاکمی را نیز به حضور نمی‏ پذیرفت.

 

 

درگذشت ملامحمد نخجوانی، محدث بزرگ 

110 سال پیش در چنین روزی هفدهم ربیع الثانی 1334 هجری قمری:

محدث بزرگ ملامحمد نخجوانی درگذشت. ملامحمد علی نخجوانی، فقیه، محدث و عالم شیعیِ زمان خود بود. وی مرجع تقلید قفقازیان و جمع فراوانی از دیگر بلاد شیعه گردید. آیت‏ اللَّه نخجوانی در 66 سالگی در کربلای معلی وفات یافت و در صحن مقدس امام علی(ع) دفن شد. حاشیه بر رسائل و حاشیه بر مکاسب شیخ انصاری، از آثار اوست.

 

 

صدور فتوای جهاد علیه انگلیس در عراق

108 سال پیش، در روز بیست و یکم آبان سال 1293 هجری شمسی:

 فتوای مراجع تقلید شیعه و علمای بزرگ عراق برای مقابله با تجاوز انگلیس به آن کشور در جریان جنگ جهانی اول صادر شد. در آن زمان سرزمین کنونی عراق، بخشی از امپراتوری عثمانی بود که سربازان آن، توان دفاع در برابر انگلیسی ها را نداشتند. شیعیان عراق از تبعیض ها و ستم های حکومت عثمانی ، آسیب بسیاری دیده بودند، اما بنا به فتوای علمای خود، برای دفاع از کشورشان در برابر اشغال انگلیس بسیج شدند. حضور برخی علمای بزرگ در جبهه های نبرد بر انگیزه و شور مردم برای مبارزه با اشغالگران افزود. نظامیان عثمانی به جای استفاده از این نیروی عظیم برای مقابله با ارتش انگلیس، شیعیان را به عنوان تهدیدی علیه خود دانستند و به سرکوب و تضعیف آنها پرداختند و در نهایت، انگلیس بر عراق مسلط شد. البته پس از جنگ جهانی اول، شیعیان عراق بار دیگر به رهبری علما ، علیه استعمار انگلیس قیام کردند.

 

 

آغاز جمهوری در اتریش 

104 سال پیش در چنین روزی، دوازدهم نوامبر سال 1918 میلادی:

به دنبال شکست امپراتوری اتریش - مجارستان در جنگ جهانی اول و جدا شدن این دو کشور از یکدیگر، رژیم سلطنتی در اتریش برچیده و دوران جمهوری در این کشور آغاز شد. آخرین امپراتور اتریش، شارل اول که 21 نوامبر سال 1916 میلادی به امپراتوری رسیده بود ، یک روز بعد از امضای قرارداد متارکه جنگ جهانی اول در یازدهم نوامبر سال 1918 میلادی، از سلطنت استعفا داد و به سوئیس پناهنده شد.

 

 

پایان نبرد العلمین در شمال آفریقا 

80 سال پیش در دوازدهم نوامبر 1942 میلادی:

نبرد "العَلَمین" در شمال افریقا با شکست آلمان از متفقین پایان یافت. در جریان جنگ جهانی دوم، هنگامی که نیروهای ایتالیایى در مستعمرات خود در شمال افریقا به سپاهیان انگلیسی مستقر در کشور لیبی یورش بردند ، هیتلر به کمک ایتالیا آمد و با تجهیز سپاهی مکانیزه ، چنان عرصه را بر انگلیسی ‏ها تنگ کرد که آنان مجبور شدند تا اعماق خاک مصر عقب‏ نشینی کنند. با این حال چون انگلیس در خاورمیانه منافع و منابع بی‏ شماری داشت به مقاومت گسترده ‏ای برخاست و با ارتشهای آلمان و ایتالیا به شدت به مقابله پرداخت. در نهایت جنگ سرنوشت‏ ساز العلمین ، میان نیروهای آلمان و انگلستان در 23 اکتبر 1942 به وقوع پیوست. در این میان، شکست آلمانی ‏ها در شوروی و تضعیف روحیه ارتش آلمان ، هم‏چنین توجه بیشتر هیتلر به جنگ ‏های داخل اروپا، وی را از تمرکز بر نواحی شمال افریقا و حفظ این منطقه بازداشت تا این‏که در نبرد العلمین ، نیروهای انگلیسی‏ با ضد حمله ای گسترده ، نیروهای آلمانی و ایتالیایى را از این منطقه بیرون راندند و معادلات نظامی رابه نفع خود تغییر دادند . این جنگ در نهایت در دوازدهم نوامبر 1942م به پایان رسید. شکست العلمین برای آلمان بسیار گران تمام شد زیرا پس از مدتی رژیم فاشیستی ایتالیا به رهبری موسولینی ، بر اثر نارضایتی داخلی فروپاشید و آلمانْ، متحد اصلی خود را در جنگ از دست داد تا این‏که در سراشیبی سقوط و شکست قرار گرفت.

 

 

 کشتار فلسطینی ها در رفح 

66 سال پیش، در روز دوازدهم نوامبر سال 1956 میلادی:

سربازان رژیم صهیونیستی در اردوگاه بزرگ فلسطینیان در شهر رفح واقع در نوار غزه ، دست به کشتاری دیگر زدند . این جنایت چند روز پس از اعلام آتش بس در جنگ میان این رژیم و انگلیس و فرانسه علیه مصر، به وقوع پیوست. نظامیان رژیم اشغالگر قدس پس از ورود به این اردوگاه ، ساکنان آن را قتل عام کردند. در این کشتار بی رحمانه، 110 زن ، مرد و کودک فلسطینی کشته و حدود 1000 تن زخمی شدند .

 

 

درگذشت استاد رضا روزبه، نویسنده و اسلام شناس ایرانی 

 49 سال پیش، در روز بیست و یکم آبان سال 1352 هجری شمسی:

 استاد «رضا روزبه» نویسنده و اسلام شناس ایرانی درگذشت. وی در سال 1300 ه.ش در خانواده ای مذهبی در شهر زنجان (در شمال غربی ایران) متولد شد. روزبه از کودکی به امور دینی علاقه نشان داد و همزمان با تحصیل در مدرسه، در حوزه علمیه نیز به فراگیری فقه، اصول، منطق و فلسفه پرداخت. وی پس از مدتی معلمی، به تهران رفت و در رشته فیزیک به تحصیل پرداخت. باوجود علاقه و استعداد روزبه در این رشته ، وی از تدریس در دانشگاه خودداری کرد و به تأسیس مدرسه اسلامی و تربیت دینی نوجوانان و جوانان پرداخت. برخی از کتاب های او عبارتند از «اثبات وجود خدا»، «ولایت» و «عربی آسان» . وی بر اثر تماس با پرتوهای رادیواکتیو در آزمایشگاه ، به سرطان دچار شد و درگذشت.

 

 

شهادت حسن تهرانی مقدم از فرماندهان سپاه پاسداران 

11 سال پیش در چنین روزی، 21 آبان 1390 شمسی، 

حسن تهرانی مقدم، از فرماندهان سپاه جمهوری اسلامی ایران به شهادت رسید.تهرانی مقدم در ۶ آبان ماه ۱۳۳۸درمحله سرچشمه تهران متولد شد. او پس از طی تحصیلات مقدماتی، موفق به اخذ مدرک کاردانی و کارشناسی در رشته مهندسی صنایع شد. وی که در اولین روزهای تشکیل سپاه پاسداران جمهوری اسلامی ایران به عضویت آن درآمده بود، در دوران جنگ عراق علیه ایران نخستین فرمانده توپخانه سپاه و بنیانگذار آن بود. پس از آن تهرانی مقدم به یگان موشکی سپاه رفت و مسئولیت یگان موشکی را برعهده گرفت. او در تشکیل و بنیان‌گذاری فرماندهی موشکی سپاه جمهوری اسلامی ایران بسیار تأثیرگذار بود. حسن تهرانی مقدم با پایان جنگ وارد تحقیقات و توسعه فعالیت‌های موشکی سپاه پاسداران شد و ساخت چند موشک در واحد موشکی سپاه تحت مدیریت او انجام شد و بدین خاطر برخی از همکارانش به او لقب پدر موشکی ایران دادند.

حسن تهرانی مقدم در ۲۱ آبان‌ماه ۱۳۹۰ بر اثر انفجار زاغه مهمات در پادگانی در شهرستان ملارد از توابع استان تهران، به همراه جمعی دیگر از همکارانش به شهادت رسید.

 

 

زلزله مرگبار در کرمانشاه

5 سال پیش در چنین روزی، 21 آبان ماه 1396 شمسی:

زمین لرزه ای به بزرگی 7 و سه دهم در مقیاس ریشتر استان کرمانشاه در غرب ایران و نواحی همجوار آن در شرق کشور عراق را لرزاند. کانون این زمین لرزه در 5 کیلومتری شهر ازگله و عمق آن در ۱۱ کیلومتری زمین بود که به علت عمق کم و مدت زیاد در کل منطقه شمال غرب کشور ایران، جنوب شرق ترکیه و حتی کویت و شمال عربستان سعودی هم احساس شد. تعداد کشته‌های این زمین لرزه در ایران حدود ۵۷۴ نفر بود. همچنین ۹ هزار و ۳۸۸ نفر زخمی شده‌ و حدود ۷۰٬۰۰۰ نفر بی‌خانمان شدند. بیشترین آمار کشته‌ها و زخمی‌ها از شهرهای قصر شیرین، سرپل ذهاب و ثلاث باباجانی گزارش شد.