تقویم تاریخ؛ از موافقت با قانون اساسی مشروطه تا ترور جان اف کندی

درگذشت ابن مقسم، محدث و ادیب مسلمان 

1090 سال پیش، در ماه ربیع الثانی سال 354 هجری قمری: 

«ابن مِقسَم»، محدث و ادیب مسلمان درگذشت . او در بغداد متولد شد و از علمای بزرگ این شهر همچون عباس بن فضل رازی کسب فیض کرد. گرچه ابن مقسم ، تالیفاتی در علم نحو دارد اما بیش از همه به علوم قرآنی اشتغال داشت. کتاب «الانوار فی تفسیر القرآن» ازجمله آثار او است.

 

 

 

تولد جرج الیوت، نویسنده مشهور انگلیسی 

203 سال پیش، در روز بیست و دوم نوامبر سال 1819 میلادی:

 خانم «ماری آن اوانز» (Mary Ann Evans) معروف به «جرج الیوت» (George Eliot ) رمان نویس انگلیسی متولد شد. وی از کودکی به خواندن کتاب علاقه داشت و به تدریج شروع به نوشتن کرد. الیوت در نوجوانی گرایش های شدید مذهبی داشت، ولی در جوانی اعتقاد به مسیحیت در او به شدت کاهش یافت. با این حال سی سال داشت که کتاب «زندگی مسیح» نوشته داوید فریدریش اشتراوس را ترجمه کرد. رمان های الیوت از معروف ترین رمان های انگلیس در قرن نوزدهم بشمار می رود. از جمله این آثار می توان به «میدل مارچ»، «سیلاس مارنِر» و «دانیل دروندا» اشاره کرد.

 

 

 

تولد شارل دوگل، سیاستمدار معروف فرانسوی

132 سال پیش، در روز بیست و دوم نوامبر سال 1890 میلادی: 

«شارل دو گل» (Charles de Gaulle) نظامی و سیاستمدار معروف فرانسوی متولد شد. وی در جوانی به مدرسه نظامی رفت و در جریان جنگ جهانی اول چند بار زخمی شد و سرانجام به اسارت آلمان ها درآمد. او پس از آزادی، مدارج ترقی را در ارتش فرانسه طی کرد. این ژنرال فرانسوی در سال 1940 پس از شکست کشورش از آلمان در جریان جنگ جهانی دوم، به انگلیس رفت و رهبری نیروهای فرانسه آزاد را که علیه سلطه آلمان می جنگیدند، در دست گرفت. چهار سال بعد، درپی تشدید حملات متحدین علیه آلمان، مارشال دوگل به فرانسه بازگشت و رهبری دولت موقت را برعهده گرفت. اما دو سال بعد استعفا داد و برای مدتی از سیاست کناره گرفت. به دنبال قیام استقلال طلبانه مردم الجزایر و برخی دیگر از مستعمرات فرانسه و همچنین بالا گرفتن اختلافات داخلی، دوگل بار دیگر در سال 1958 به نخست وزیری فرانسه رسید و نظام ریاست جمهوری را مستقر کرد و به این ترتیب جمهوری پنجم این کشور با ریاست جمهوری مارشال دوگل آغاز شد. وی همچنین 13 مستعمره فرانسه، ازجمله الجزایر را مستقل اعلام کرد. دوگل سرانجام درپی اعتراضات دانشجویی و کارگری در سال 1958 و شکست همه پرسی اش در مورد اصلاحات سیاسی ، در سال 1969 از ریاست جمهوری استعفا داد و یک سال بعد درگذشت.

 

 

 

موافقت با قانون اساسی مشروطه 

117 سال پیش در چنین روزی، بیست و هفتم ربیع الثانی سال 1327 هجری قمری:

 سرانجام پس از مخالفت های سرسختانه محمد علی شاه قاجار با انقلاب مشروطه ، به دنبال افزایش قدرت مشروطه خواهان ، شاه قاجار موافقت خود را با قانون اساسی مشروطه اعلام کرد . بدین ترتیب محمد علی شاه که قبلاً با مردم مبارز و مشروطه خواهان ایران مقابله کرده بود ، تسلیم آنان شد و برخلاف میل باطنی خود ، دست خطی مبنی بر لازم الاجرا بودن قانون اساسی را به مجلس شورای ملی ارسال کرد و بدین ترتیب دوران یک ساله استبداد صغیر به پایان رسید.

 

 

 

درگذشت آیت الله سنگلجی، از رهبران قیام مشروطه 

105 سال پیش، به روایت های متواتر تاریخی، در چنین روزی بیست و هفتم ربیع الثانی سال 1339 هجری قمری: 

آیت الله سید محمد طباطبایی سنگلجی، از رهبران روحانی قیام مشروطه در تهران درگذشت. میرزا سید محمد طباطبائی معروف به آقا سید محمد طباطبائی سنگلجی، از مجتهدان شیعه و از آزادی‌خواهان و رهبران جنبش مشروطه ایران بود . وی در آغاز جنبش مشروطه همراه با سید عبدالله بهبهانی ، به مخالفت با عین‌الدوله و استبداد پرداخت . وی در مهاجرت به حضرت عبدالعظیم شرکت داشت و پس از توپ بستن به مجلس شورای ملی توسط محمد علی شاه قاجار ، دستگیر و به خراسان تبعید شد، اما با پیروزی مشروطه‌خواهان به تهران بازگشت و مورد استقبال مردم قرار گرفت . در هنگام جنگ جهانی اول به قم، کرمانشاه و استانبول رفت و سپس به تهران بازگشت و پس از مدتی درگذشت.

 

 

 

استقلال لبنان 

79 سال پیش در چنین روزی، بیست و دوم نوامبر سال 1943 میلادی:

کشور لبنان درجریان جنگ جهانی دوم به استقلال رسید. این سرزمین درسال 1918 میلادی، از تسلط عثمانی ها خارج شد و به اشغال فرانسه درآمد. در سال 1923 میلادی، فرانسه از سوی جامعه ملل، رسماً قیمومیت لبنان را به عهده گرفت. از این زمان، در اثر سیاست های استعماری فرانسه و اعمال تبعیض در لبنان، ناآرامی در این کشور آغاز و منجر به استقلال لبنان در سال 1943 میلادی شد.لبنان با مساحت 10400 کیلومتر مربع در غرب منطقه خاورمیانه و سواحل دریای مدیترانه واقع است و با سوریه و فلسطین اشغالی مرز مشترک دارد.

 

 

 

درگذشت آیت الله عسکری اشتهاردی، فقیه و عالم برجسته 

69 سال پیش، در روز اول آذر سال 1332 هجری شمسی:

 آیت الله «حبیب الله عسکری اشتهاردی»، فقیه و عالم برجسته، از دنیا رفت. وی در سال 1271 ه.ش در اشتهارد در نزدیکی تهران متولد شد و از کودکی آموزش علوم دینی را آعاز کرد. حبیب الله به سبب علاقه به افزایش معلومات در زمینه معارف اسلامی و به تشویق پدر، در نوجوانی عازم حوزه علمیه نجف در عراق شد. وی در این شهر به مدت پانزده سال از محضر عالمان بزرگ استفاده کرد و به مقام عالی اجتهاد دست یافت. آنگاه به درخواست آیت الله العظمی میرزا ابوالحسن اصفهانی مرجع بزرگ تقلید، به شهر سامرا که در شمال بغداد قرار دارد رفت و به مدت 30 سال به تدریس فقه و اصول در سطح عالی پرداخت. وی در ماه های آخر عمر در شهر مقدس قم ساکن شد تا به تدریس و تبلیغ بپردازد. اما طولی نکشید که درگذشت.

 

 

 

ترور جان اف کندی، رئیس جمهور آمریکا 

59 سال پیش در چنین روزی، بیست و دوم نوامبر سال 1963 میلادی:

«جان اف کندی» رئیس جمهوری وقت آمریکا، در جریان دیداری از شهر دالاس در ایالت تگزاس، توسط یک تبعه این کشور ترور شد. کندی در سال 1917 متولد شد و از سال 1946 سه دوره نماینده مجلس نمایندگان و یک دوره عضو مجلس سنا بود. لی هاروی اسوالد (Lee Harvey Oswald) قاتل کندی چند روز پس از ترور وی، به دست شخصی به نام جک روبی کشته شد که به ادعای پلیس آمریکا، وی نیز در زندان در اثر بیماری سرطان درگذشت. بدین ترتیب عامل اصلی و انگیزه قتل مشکوک رئیس جمهوری آمریکا در پرده ابهام باقی ماند.

 

 

 

درگذشت هاکسلی، نویسنده مشهور انگلیسی 

59 سال پیش، در روز بیست و دوم نوامبر سال 1963 میلادی:

«آلدوس لئونارد هاکسلی» (Aldous Leonard Huxley)، نویسنده انگلیسی درگذشت. وی در سال 1894 در خانواده ای اهل علم و ادب متولد شد. هاکسلی پس از طی دوران تحصیل ابتدایی و دبیرستان، به دانشگاه آکسفورد راه یافت و در پی آشنایی با چند شخصیت ادبی، نوشتن را آغاز کرد. وی در سفر به هند با عرفان شرقی آشنا شد و در دیدار از آمریکا، به انتقاد از لذت طلبی افراطی در این کشور پرداخت. این نویسنده پرکار انگلیسی در طول عمر خود 47 جلد کتاب نگاشت که ازجمله آنها می توان به «وضع بشر»، «فلسفه جاودان» و «شکسپیر و دین» اشاره کرد. اما بی شک مهمترین اثر هاکسلی، رمان «دنیای قشنگ نو» است که در سال 1932 منتشر شد. وی در این اثر، آینده جهان را ترسیم کرده است. از نظر هاکسلی در آینده، فناوری بسیار پیشرفته، بشر را به رفاه و لذت فراوان خواهد رساند، اما افراد از انسانیت، معنویت و اخلاق تهی خواهند شد.

 

 

 

صدور قطعنامه 242 شورای امنیت به نفع فلسطین

55 سال پیش درچنین روزی، بیست و دوم نوامبر سال 1967 میلادی:

قطعنامه 242 شورای امنیت سازمان ملل متحد درباره مسئله فلسطین صادر شد. از جمله محورهای این قطعنامه، لزوم عقب نشینی نیروهای رژیم صهیونیستی از کلیه سرزمین های اشغال شده در جنگ با اعراب در ژوئن 1967 میلادی، قطع هرگونه عملیات جنگی و به رسمیت شناختن حاکمیت، تمامیت ارضی و استقلال دولت های منطقه، تضمین آزادی کشتیرانی در آبراه های بین المللی منطقه یعنی خلیج عقبه و کانال سوئز و سرانجام حل عادلانه مسئله آوارگان فلسطینی است. اما به دلیل کارشکنی های رژیم صهیونیستی و حمایت همه جانبه کشورهای غربی بخصوص آمریکا از این رژیم، تاکنون فقط قسمت هایی از قطعنامه 242 اجرا شده که به نفع رژیم صهیونیستی بوده است.

 

 

 

خروج نیروهای نظامی انگلیس از خلیج فارس 

51 سال پیش، در روز بیست و دوم نوامبر سال 1971 میلادی:

 نیروهای نظامی انگلیس پس از حدود دو قرن، خلیج فارس را ترک کردند و پایگاه های آنها برچیده شد. درپی تضعیف شدید انگلیس و سقوط امپراتوری این کشور به دلیل جنگ جهانی دوم و همچنین قیام های متعدد مردمی و استقلال تعدادی از مستعمرات انگلیس، این دولت در سال 1968 سیاست خروج از شرق کانال سوئز را اعلام کرد. این منطقه بر اساس اعلام انگلیسی ها شامل خلیج فارس، دریای عمان، سنگاپور، مالزی و برخی مناطق دیگر بود. البته لندن کوشید قبل از خروج از خلیج فارس اقداماتی در جهت اهداف نامشروع خود و ایجاد تفرقه در منطقه انجام دهد که جدایی بحرین از ایران از آن جمله بود.

 

 

 

درگذشت آیت الله العظمی خوانساری، فقیه بزرگوار شیعه 

39 سال پیش در چنین روزی بیست و هفتم ربیع الثانی سال 1405 هجری قمری:

 فقیه بزرگوار شیعه، آیت ‌اللَّه العظمی حاج سیداحمد خوانساری درگذشت. حضرت آیت اللَّه العظمی سیداحمد خوانساری در سال 1309 ق در خوانسار به دنیا آمد. سید احمد پس از فراگیری مقدمات در زادگاه خود ، برای ادامه‌ تحصیل عازم اصفهان شد و از آن جا نجف اشرف رفت . ایشان در حوزه‌ علمیه‌ نجف پس از سالیانی، بر قله رفیع اجتهاد دست یافت. آیت ‌اللَّه خوانساری در سال 1335 ق به ایران بازگشت. ایشان در زهد و پرهیزگاری و مبارزه با هوای نفس کم نظیر و زبانزد همگان بود و حضور ایشان در کنار حضرت امام خمینی ( ره ) ، نهضت اسلامی ایران را تقویت می‌ کرد. سرانجام این عالم ربانی در 29 دی 1363 در 96 سالگی جان به جان آفرین تسلیم کرد و به سرای باقی شتافت.