
تقویم تاریخ؛ از تولد حضرت زینب و روز پرستار تا بزرگداشت شیخ مفید
امروز چهار شنبه، نهم آذر سال 1401 هجری شمسی، برابر با پنجم جمادی الاول سال 1444 هجری قمری و مطابق با سی ام نوامبر سال 2022 میلادی است.
تولد حضرت زینب و روز پرستار
1439 سال پیش در چنین روزی، پنجم جمادی الاول سال ۵ هجری قمری حضرت زینب (س)، روایتگر عاشورا از کربلا تا شام، دختر گرامی حضرت علی (ع) و حضرت فاطمه (س)، قدم به عرصه گیتی نهاد.
این بانوی بزرگوار به دلیل علم و دانش فراوان خود در بین مردم شهرت داشت. حضرت زینب (س)، در واقعه کربلا در راستای اهداف مقدس برادر بزرگوارش امام حسین (ع) و همگام با او به مقابله با ستم حاکمان و جهل مردم آن زمان برخاست. آن حضرت پس از قیام امام حسین (ع)، به اتفاق سایر اسیران به شام برده شد. حضرت زینب (س) در صبر و پایداری و پرهیزکاری، سرآمد روزگار خویش بود. ایشان همچنین از فصاحت، بلاغت و شیوایی کلام، بهره فراوان داشت و سخنانش در مجلس ابن زیاد حاکم کوفه و در کاخ یزید، در شام، در افشای ظلم و ستم بنی امیه و اثبات رسالت و مظلومیت خاندان رسول اکرم (ص) تاثیر بسزایی داشت. شایان ذکر است در ایران اسلامی، سالروز ولادت حضرت زینب (س)، به عنوان روز پرستار گرامی داشته میشود.
جنگ موته میان سپاه اسلام و لشکر روم
1436 سال پیش، در روز پنجم جمادی الاول سال ۸ هجری قمری جنگ «مُؤتَه» میان سپاه مسلمانان و لشگر روم و متحدانش به وقوع پیوست.
این جنگ در پی آن رخ داد که فرستاده پیامبر به شام برای دعوت به اسلام، توسط فرماندار مرزی این منطقه شهید شد. همچنین برخی مورخین به شهادت رساندن ۱۴ تن از آموزگاران برجسته قرآن را که عازم مناطق مرزی شام بودند، از علل تصمیم پیامبر برای گسیل یک سپاه سه هزار نفری به این منطقه دانسته اند که تحت کنترل روم بود. حضرت محمد (ص)، جعفر بن ابیطالب پسر عموی خود را به رهبری سپاه اسلام برگزید و زید بن حارثه و عبدالله بن رَواحه را جانشینان پس از وی قرار داد. مسلمانان که برای اولین بار چنین مسیر طولانی را برای نبرد با دشمنان میپیمودند، با سپاهی از رومیان و قبایل منطقه روبرو شدند که تا یکصد هزار نفر برآورد شده اند. این نبرد نابرابر در منطقه مؤته در غرب اردن فعلی روی داد و مجاهدان مسلمان رشادت فراوانی از خود نشان دادند، به طوری که هر سه فرمانده آنها و جمع زیادی از سپاه اسلام به شهادت رسیدند. سرانجام مسلمانان فرماندهی را به خالد بن ولید که تازه مسلمان شده بود سپردند و او نیز دستور عقب نشینی را صادر کرد. اگرچه در نبرد مؤته مسلمانان به پیروزی نرسیدند، اما به خوبی با وضعیت و تاکتیکهای رزمی رومیان آشنا شدند تا مقدمه پیروزیهای بعدی در جنگ با آنان باشد.
تصویب تاسیس بانک ملی توسط مجلس شورای ملی
116 سال پیش در چنین روزی، 9 آذر سال 1285 هجری شمسی، تاسیس بانک ملی برای بی نیاز شدن از دریافت وام خارجی از تصویب نمایندگان گذشت. س از استقرار مشروطیت، موضوع وامگیری ایران از روسیه وانگلیس باعث به هیجان آمدن احساسات عمومی و مخالفت قاطع نمایندگان مجلس اول با آن شد. از این رو طرح پیشنهاد تاسیس یک بانک ایرانی با سرمایه ایرانیان عنوان گردید و در تاریخ پنجم آذر 1285 ش نمایندگان مجلس، تاسیس یک بانک ملی را از دولت خواستار شدند تا بدین وسیله به دولت وام دهند. سپس طی چند جلسه بحث و بررسی درباره آن، تاسیس بانک ملی برای بی نیاز شدن از دریافت وام خارجی در نهم آذر آن سال از تصویب نمایندگان گذشت، این تصویب در بیستم آذر ماه به اطلاع عموم رسید و به بانک ملی اجازه داده شد که به معاملات زراعتی، رهن املاک، خرید و فروش براتهای تجاری داخلی و خارجی و قرض و استقراض مبادرت ورزَد. همچنین قرار بر این شد که سرمایه ای معادل یکصد و پنجاه میلیون ریال به عنوان سرمایه اولیه به بانک ملی تعلق گیرد و حسابهای دولتی که تا آن وقت در بانک شاهنشاهی وابسته به دولت انگلیس تمرکز داشت به بانک ملی انتقال یابد. کوششهایی که برای تاسیس بانک ملی صورت گرفت و استقبال بینظیری که مردم برای ایجاد این بانک کردند با مخالفتهای بیگانگان مواجه گشت و تغییر ناگهانی وضع سیاسی ایران و انعقاد تقسیم ایران بین دولتهای روس و انگلیس، طی قراردادی معروف به قرارداد 1907 همه این تلاشها را ناکام گذاشت و بانک ملی در آن زمان به وجود نیامد. تاسیس بانک ملی هرچند با کارشکنیهای بانکهای خارجی و اقدامات محمدعلی شاه راه به جایی نبرد، اما جایگاه و اعتبار مجلس را در داخل و خارج برای همگان روشن ساخت. بانک ملی ایران در نهایت، 22 سال بعد، در هفدهم شهریور 1307 ش رسماً افتتاح شد و شروع به کار نمود.
روز بزرگداشت شیخ مفید
نهم آذر ماه روز بزرگداشت شیخ مفید، عالم متعهد و اندیشمند فرزانه شیعی است. تاریخ شیعه، سرشار از افتخارات بسیار و تحولات چشمگیر است؛ تحولاتی که به دست عالمان متعهد و فرزانگان اندیشمند پدید آمده است. در این میان سده چهارم هجری فتح الفتوح تاریخ شیعی است. روزگاری که مردی بزرگ و اندیشمندی سترگ "دایرةالمعارفی جامع" از معارف اسلامی تدوین کرد که نزدیک به پنجاه سال، پرچمدار عرصه های علمی، فکری و فرهنگی مسلمین گردید. سرانجام کار به جایی رسید که دوست و دشمن زبان به تمجید او گشودند و قلم به تعریف او برگرفتند و او را "مفید" لقب دادند. محمدبن محمد بن نعمان معروف به شیخ مفید در یازدهم ذیقعده سال ۳۳۶ ق در بغداد به دنیا آمد. او از کودکی به فراگیری علوم اسلامی روی آورد و هوش و استعداد سرشاری از خود نشان داد. جاذبه فوق العاده و پشتکار فراوان شیخ مفید، موجب گرایش فاضلان بسیاری به حوزه درس وی گردید و باعث تالیف آثار گرانبها و ارزشمند شد. تالیفات شیخ مفید را تا دویست کتاب گفته اند که شرح عقاید صدوق، المُقَنَّعَه، الاعلام، امالی، ارشاد و دهها اثر گرانبها از آن جمله اند. بینش افروزی و دانش آفرینی وی به همراه آگاهی از اوضاع دشمنان و اطلاع از جهان اطراف باعث شد که او را سلسله جنبان نهضت فکری و علمی در قرن چهارم هجری کرد. سرانجام، شیخ مفید این رادمرد علم و عمل و اسوه تقوا و فضیلت بنا بر روایت ها، در سوم ماه رمضان سال ۴۱۳ ق در ۷۷ سالگی به دیدار معبود شتافت و پس از اقامه نماز توسط سیدمرتضی، در حرم امام موسی کاظم (ع) در کاظمین به خاک سپرده شد.
استقلال باربادوس در آمریکای مرکزی
56 سال پیش، در روز سی ام نوامبر سال ۱۹۶۶ میلادی «باربادوس» (Barbados) از کشورهای کوچک آمریکای مرکزی استقلال یافت و این روز به عنوان روز ملی آن خوانده شد. اسپانیا این کشور را در اواخر قرن پانزدهم کشف و اشغال کرد، اما یک قرن بعد پرتغال نیز مدعی حاکمیت آن شد. تا قرن هفدهم، این دو کشور استعمارگر تقریباً تمامی ساکنان بومی باربادوس را اخراج کردند. این کشور در سال ۱۶۲۷ مستعمره انگلیس شد و ورود بردگان سیاه پوست به آن برای کار اجباری آغاز شد. این بردگان بارها علیه سیاستهای ظالمانه و استعماری انگلیس قیام کردند تا آنکه سرانجام این دولت مجبور شد استقلال باربادوس را در سال ۱۹۶۶ به رسمیت بشناسد. با این حال، نظام حکومتی این کشور همچون انگلیس، پادشاهی و وابسته به دربار سلطنتی این کشور است. باربادوس با ۴۳۱ کیلومتر مربع مساحت، در دریای کارائیب و شمال آمریکای جنوبی قرار گرفته است و حدود ۹۰ در صد جمعیت آن را سیاه پوستان تشکیل میدهند.
درگذشت عبدالباسط، برجستهترین قاری قرآن در جهان
34 سال پیش در چنین روزی، سی ام نوامبر سال ۱۹۸۸ میلادی استاد «عبدالباسط محمد عبدالصمد»، از اساتید برجسته قرائت و ترتیل قرآن مجید، در قاهره پایتخت مصر درگذشت. او فراگیری قرآن کریم را از دوران کودکی آغاز کرد و در دوازده سالگی موفق به دریافت جایزه حفظ و قرائت قرآن شد. استاد عبدالباسط مدتی نیز به سفر به کشورهای مختلف پرداخت و افرادی را با قرائتهای زیبای کلام خدا به مسلمان شدن ترغیب کرد. او طی سالهای متمادی که به تلاوت قرآن کریم مشغول بود، رتبههای مهمی در مسابقات بین المللی قرآن مجید در کشورهای اسلامی کسب کرد. از استاد عبدالباسط قرائتهای زیادی از آیات دلنشین قرآن بر جای مانده است.
درگذشت شاعر سرشناس ایرلندی
122 سال پیش، در روز سی ام نوامبر سال ۱۹۰۰ میلادی «اسکار وایلد» (Oscar Wilde) نویسنده و شاعر ایرلندی درگذشت. وی در سال ۱۸۵۴ در خانوادهای فرهنگ دوست، متولد شد و پس از تحصیلات ابتدایی به دانشگاه رفت. وایلد نگارش را از جوانی آغاز کرد و در طول مدت کوتاه عمرش کتابهای متعددی را با مضمون رمان، شعر و نمایشنامه نوشت. از جمله آثار وی میتوان به «بلبل و گل سرخ» و «ابوالهول» اشاره کرد.
دیدگاه تان را بنویسید