تقویم تاریخ؛ از روز پژوهش تا محکومیت روژه گارودی

تولد ابن جرار، فیلسوف مشهور مغربی

بنا بر روایات تاریخی 1123 سال پیش در چنین روزی، 21 جمادی الاول سال 320 هجری قمری: 

«ابو جعفر احمدبن ابراهیم قیروانی» مشهور به «ابن جزّار» ، طبیب، فیلسوف و جغرافیدان مشهور مغربی متولد شد . وی طبابت را از پدر و عمو و همچنین اسحاق بن سلیمان آموخت و عمر خود را در انزوا و دوری از دربار پادشاهی گذراند . ابن جزار ، طبیبی نیکوکار و خیرخواه بود و کتاب «طب الفقرا» را به رشته تحریر درآورد و بیماران را رایگان درمان می کرد. حدود بیست عنوان کتاب به ابن جزار نسبت داده اند که از میان آنها فقط «رسالة فی ابدال الادویه» و «زاد المسافر» در دسترس است. وی در حدود سال 400 ق درگذشت.

 

 

درگذشت برهان الدین مطرزی، فقیه و لغت شناس مسلمان 

834 سال پیش در چنین روزی، بیست و یکم جمادی الاول سال 610 هجری قمری: 

«برهان الدین ابوالفتح علی مطرزی»، فقیه، ادیب و لغت شناس معروف قرن هفتم هجری قمری در خوارزم - که در آن عصر جزو ایران بود - درگذشت . او در سال 536 هجری قمری در همین  شهر به دنیا آمد . مطرزی از شاگردان برجسته و جانشین جارا... زمخشری ، مفسر، محدث و لغت شناس بنام آن عصر بود . مطرزی در علم نحو، شعر، لغت و دیگر علوم ادبی و دینی، مهارت و دانش بسیار داشت. وی کتاب مشهوری نیز در لغت نوشته است که «المغرب فی لغة الفقه» نام دارد. علاوه براین کتاب ، اثری به نام «شرح مقامات حریری» و نیز کتب متعدد دیگری، از این لغت شناس برجای مانده است.

 

 

 247 سال پیش ، در روز شانزدهم دسامبر سال 1775 میلادی : 

«جین استن» (Jane Austen ) نویسنده زن انگلیسی متولد شد. وی با آنکه 42 سال بیشتر عمر نکرد و در سال 1817 درگذشت ، اما تأثیر قابل توجهی بر ادبیات انگلیس و حتی اروپا گذاشت. نکته مهم در رمان های خانم استن ، دوری از رمانتیسم رایج در آن زمان و اغراق در بیان احساسات و توصیف مناظر است. وی عمدتاً در باره طبقه متوسط رو به رشد انگلیس در دوران خودش ، داستان نوشته و از طنز به خوبی استفاده کرده است. با این حال آثار جین استن در زمان خودش چندان مورد استقبال قرار نگرفت و در نیمه دوم قرن نوزدهم ، از او و کتاب هایش تجلیل شد. از میان رمان های معروف استن می توان از « غرور و تعصب » ، « عقل و احساس » و « اِما » نام برد.

 

 

تولد جورج سانتایانا، فیلسوف و شاعر اسپانیایی 

 159 سال پیش ، در روز شانزدهم دسامبر سال 1863 میلادی :

 «جورج سانتایانا» (George Santayana ) فیلسوف، نویسنده و شاعر اسپانیایی متولد شد. نُه ساله بود که به همراه خانواده خود به آمریکا مهاجرت کرد و پس از تحصیلات مدرسه ، در دانشگاه هاروارد به تحصیل پرداخت. با این حال ، او در طول اقامت 41 ساله در این کشور ، منزوی و ناراضی بود. سرانجام سانتایانا در سال 1913 به اروپا رفت و در آلمان و انگلیس ، فلسفه یونان را فراگرفت و سپس در ایتالیا ، عزلت و تألیف کتاب را در پیش گرفت. فلسفه وی مخلوطی از عقاید افلاطون و مسیحیت کاتولیک می باشد و با اینکه ماده گراست ، ایمان به خدا را مفید می داند. به همین دلیل ، بسیاری دستگاه فلسفی سانتایانا را ناهمگون و نااستوار می دانند. برخی از آثار وی عبارتند از: «حیات عقل»، «احساس زیبایی» و «آخرین پیوریتن» جورج سانتانایا در سال 1952 درگذشت.

 

 

آغاز نهضت استقلال طلبانه مردم قبرس علیه انگلیس 

72 سال پیش در چنین روزی ، شانزدهم دسامبر سال 1950 میلادی :

نهضت استقلال طلبانه مردم قبرس برای پایان دادن به سلطه انگلیس بر این جزیره  آغاز شد . قبرس جزیره ای در مدیترانه شرقی با 9251 کیلومتر مربع مساحت است که در قرن شانزدهم میلادی تحت سلطه عثمانی ها قرار گرفت . هنگام درگیری روسیه و عثمانی در سال 1877 میلادی ، انگلیس که نگران شکست عثمانی و اشغال قسطنطنیه توسط روسیه تزاری بود ، پس از جلب رضایت عثمانیها ، نیروهای خود را وارد قبرس کرد و اداره این جزیره را به عهده گرفت . انگلیس در سال 1914 میلادی ، همزمان با آغاز جنگ جهانی اول ، به دلیل اتحاد عثمانی با آلمان ، این جزیره را ضمیمه متصرفات خود کرد و در سال 1925 میلادی بطور رسمی ، قبرس را مستعمره انگلیس اعلام کرد . از آن هنگام ، درگیری های داخلی میان دو جامعه ساکن جزیره قبرس ، یعنی ترک ها و یونانی ها اوج گرفت . یونانی ها به دلیل آنکه در اکثریت هستند، خواستار الحاق این سرزمین به یونان / و ترکها نیز خواهان تشکیل دولتی مستقل بودند . سرانجام در چهاردهم اوت سال 1960 میلادی قبرس استقلال یافت و عضو سازمان ملل متحد شد. با این حال درگیری یونانی تبارها و ترک تبارهای این جزیره ادامه یافت. در سال 1974 به دنبال کودتای نظامی یونانی تبارها، ترکیه نیز بخش شمالی قبرس را که ترک نشین است ، به تصرف خود درآورد . از آن زمان ، بحران تقسیم قبرس همچنان حل نشده ، باقی مانده است .

 

 

درگذشت سامرست موآم، نویسنده انگلیسی 

57 سال پیش، در روز شانزدهم دسامبر سال 1965 میلادی:

«ویلیام سامرست موام» (William Somerset Maugham) نویسنده انگلیسی درگذشت. وی در سال 1874 هنگامی که پدرش مشغول کار در سفارت انگلیس در فرانسه بود ، متولد شد. موام در هشت سالگی مادر و دو سال بعد پدرش را از دست داد و نزد عمویش در انگلیس بازگشت. وی پس از مدرسه ، به تحصیل در رشته پزشکی در دانشگاه پرداخت، اما پس از گرفتن مدرک پزشکی و همزمان با موفقیت رمان «لیزای لَمبِتی»، به نویسندگی روی آورد. پس از مدتی ناکامی، آثار موام بار دیگر مورد توجه قرار گرفت و در طول مدت عمر خویش نزدیک به 100 رمان و نمایشنامه نوشت که برخی از آنها مقاطعی از زندگی وی را حکایت می کند. موام همچنین برای سازمان جاسوسی انگلیس خدمت می کرد. از جمله آثار او می توان «پیرامون اسارت بشری»، « خانم فردریک » و « لبه تیغ » را نام برد.

 

 

استقلال قزاقستان 

31 سال پیش در چنین روزی، شانزدهم دسامبر سال 1991 میلادی :

کشور قزاقستان در آستانه فروپاشی شوروی ، استقلال خود را از این کشور اعلام کرد. قزاق ها که بزرگترین نژاد سرزمین قزاقستان را تشکیل می دهند و از نسل قبایل ترک و مغولی هستند ، در قرن هفدهم میلادی به سه خان نشین بزرگ تقسیم می شدند. اما از اوایل قرن هجدهم بتدریج تحت کنترل روس ها درآمدند و در همین زمان، بویژه در قرن نوزدهم میلادی، به همراه مردم بخش های دیگری از آسیای مرکزی به دین اسلام گرویدند. پس از انقلاب کمونیستی شوروی، قزاقستان از سال 1920 به بعد به تدریج به عنوان یکی از جمهوری های پانزده گانه شوروی شناخته شد. سرانجام به دنبال تضعیف اتحاد جماهیر شوروی و تجزیه آن، قزاقستان نیز دراین روز اعلام استقلال کرد.قزاقستان با حدود دو میلیون و هفتصد هزار کیلومتر مربع مساحت، در همسایگی چین، روسیه، ازبکستان، قرقیزستان و ترکمنستان قرار دارد. پایتخت قزاقستان در سال 1996 از آلماتی به آستانه منتقل شد .

 

 

آغاز به کار شبکه جهانی سحر 

25 سال پیش در چنین روزی، 25 آذر 1376 شمسی:

شبکه جهانی سحر، نخستین شبکه تلویزیونی برون مرزی صداوسیمای جمهوری اسلامی ایران، در ساعاتی محدود به هفت زبان عربی، آذری، بوسنی، ترکی استانبولی، فرانسه، انگلیسی و اردو، درمجموع با 19 ساعت پخش کار خود را آغاز و از دی ماه 1393 با سیاست گذاری جدید به عنوان شبکه ای رادیو و تلویزیونی، به تدریج فعالیت خود را در قالب 4 کانال 24 ساعته به زبان های کردی، آذری، اردو و بالکان توسعه داد. در سال 1400 کانال سحر افغانستان نیز به عنوان شبکه ای عمومی به مجموع کانال های شبکه سحر افزوده شد و با پخش 24 ساعته این کانال، میزان پخش روزانه کانال های مختلف شبکه جهانی سحر به 120 ساعت در روز رسید.

شبکه جهانی سحر به عنوان شبکه ای عام، ذائقه های مختلف خانوادگی را با تولید، تامین و پخش برنامه های متنوع در قالب های نمایشی، مستند، جنگ و مسابقه، سیاسی و اقتصادی تامین می کند. این شبکه در کنار این برنامه ها، برنامه های خبری داخلی و بین المللی را پوشش می دهد.

 

 

محکومیت روژه گارودی در فرانسه 

24 سال پیش، در روز شانزدهم دسامبر سال 1998 میلادی:

دادگاه تجدیدنظر پاریس، «روژه گارودی» ( Roger Garaudy ) فیلسوف و نویسنده مسلمان فرانسوی را به جرم انکار جنایت علیه بشریت در کتاب خود به نام « اسطوره های بنیادین سیاست اسرائیل » محکوم به زندان و جریمه نقدی کرد . گارودی در این کتاب با اسناد و دلایل مستند ثابت کرد که صهیونیست ها با نازی ها در جریان جنگ جهانی دوم همکاری داشتند . وی همچنین درکتاب خود نوشته است که صهیونیست ها برای جلب نظر افکار عمومی به منظور ایجاد کشوری در فلسطین ، کوشیده اند جنایات آلمان هیتلری علیه یهودیها را بزرگ نشان دهند . پروفسور گارودی در کتاب اسطوره های بنیادین سیاست اسرائیل از جمله رقم 6 میلیون یهودی را که گفته می شود توسط آلمان قتل عام شده اند ، بسیار اغراق آمیز خوانده است ، چراکه کل جمعیت یهودی ها درآن زمان این مقدار نبوده است. با فشار و اعمال نفوذ صهیونیست ها، روژه گارودی در دادگاه تجدیدنظر پاریس به خاطر ابراز دیدگاه هایش، محکوم شد. با این رای دادگاه ، آزادی بیان و قلم در فرانسه که ادعا می کند ، مهد آزادی است، بار دیگر مخدوش شد.

 

 

روز پژوهش

پس از پیروزی انقلاب اسلامی، به منظور گسترش فرهنگ پژوهش در جامعه، روز‪ 25  ‬ آذر از سوی «شورای فرهنگ عمومی کشور» به نام روز پژوهش نام‌گذاری شد. وزارت علوم تحقیقات و فناوری نیز از سال ‪ 1379 ‬  چهارمین هفته آذر ماه را به نام هفتة پژوهش نام‌گذاری کرد و از سال ‪1384‬ این نام به «هفته پژوهش و فناوری» تغییر یافت.

ارج نهادن به مقام شامخ پژوهشگران و تجلیل از پژوهشگران برتر، شناسایی و طرح مشکلات و چالش‌های پیش روی و ارتقاء سطح پژوهش و فناوری در کشور از جمله اهداف این اقدام بود. در این راستا هر سال مراسم هفتة پژوهش با مشارکت بیشتر دستگاه‌های اجرایی کشور برگزار می‌شود. تقدیر از مقالات برتر، تقدیر از پژوهشگران‌ نمونه، تقدیر از مدیر تحقیق نمونه، تقدیر از پروژه‌های برتر و انتشار کارنامه پژوهشی در هر سال از مهم‌ترین برنامه‌های هفته پژوهش است.

پژوهش چیست؟

پژوهش، به معنای عام، بررسی یا کاوشی سخت کوشانه و به معنای خاص، تحقیق و تجربه‌ای جامع با هدف‌ کشف واقعیت‌های نو و تفسیر درست این واقعیت‌ها، تجدید نظر در نتیجه‌گیری‌ها، نظریه‌ها و قوانین پذیرفته شده در پرتو واقعیت‌های کشف شده و به کارگیری عملی نتیجه‌گیری‌ها، نظریه‌ها و قوانین جدید است. در معنایی دیگر، پژوهش فرایند رسیدن به راه حل‌های قابل اطمینان از طریق گردآوری، تحلیل و تفسیر داده‌ها به گونه‌ای برنامه‌ریزی شده و نظام‌منداست.

پژوهش یکی از اساسی‌ترین نیازها برای نیل به پیشرفت و توسعة همه جانبة یک کشور است و قدرت و استقلال هر کشوری بر پژوهش و تولید علم استوار است. بنابر این نوع و سطح فعالیت‌های پژوهشی یکی از شاخص‌های اصلی توسعه و پیشرفت محسوب می‌شود. موفقیت در تمام فعالیت‌های مربوط به توسعه از جمله صنایع، کشاورزی و خدمات به نحوی به گسترش فعالیت‌های پژوهشی بستگی دارد.

پژوهش یکی از محورهای مهمی است که ضامن پیشرفت و توسعة پایدار در هر کشور به شمار می‌آید. اگر پژوهشی صورت نگیرد، دانش بشری افزایش نخواهد یافت و دچار سکون و رکود خواهد شد. بدون انجام پژوهش، امور آموزشی نیز از پویایی و نشاط لازم برخوردار نخواهد بود. ازاین رو یکی از عوامل اساسی پیشرفت در کشورهای توسعه یافته، توجه خاص به امر پژوهش است. اصولاً پیشرفت و توسعه، ارتباط مستقیمی با تحقیقات علمی دارد و رشد و توسعة کشورهای پیشرفته در نتیجة سرمایه‌گذاری در بخش پژوهش است. حجم وسیع پژوهش‌های علمی در کشورهای توسعه یافتة صنعتی گویای این واقعیت است.

پژوهش، فرایندی منطقی و معقول است که هدف آن کشف روابط بین پدیدارها است. به دلیل نظم و ترتیب حاکم بر پدیدارها و رویدادها، امکان تنظیم قوانین، اصول و نظریه‌ها در رشته‌های گوناگون فراهم شده است و این قوانین و اصول و نظریه‌ها، به نوبة خود گویای نظم و همسانی موجود در پدیده‌هاست.