تقویم تاریخ؛ از آغاز جنگ های ایران و روم تا شهادت سرلشگر ستاری

آغاز امپراتوری های ایران و روم 

1420 سال پیش در چنین روزی، پنجم ژانویه سال 603 میلادی:

جنگ 24 ساله امپراتوری های ایران و روم، آغاز شد. این جنگ به سبب قتل موریس، امپراتور روم که حامی و دوست نزدیک خسرو پرویز پادشاه ایران بود، آغاز شد. درپی قتل موریس پسرش به ایران آمد و از خسرو پرویز درخواست کمک کرد. خسرو پرویز نیز برای گرفتن انتقام موریس با لشگر مجهزی به روم حمله برد و در مدتی کوتاه تعدادی از شهرهای روم را فتح کرد. پس از چندی فوکاس، امپراتور جدید روم، سفیری را برای مذاکرات صلح نزد خسرو پرویز فرستاد، ولی خسرو پرویز که بخاطر فتوحات فراوان خود، مغرور شده بود، حاضر به صلح نشد و جنگ میان دو کشور ادامه یافت. این جنگ ها که با پیروزی های متناوب ایران و روم توام بود، 24 سال ادامه یافت.

 

 

چاپ نخستین اسکناس در اروپا 

332 سال پیش در چنین روزی ، پنجم ژانویه سال 1691 میلادی :

نخستین اسکناس در اروپا، چاپ و منتشر شد. این اسکناس به عنوان اولین پول کاغذی، توسط بانک استکهلم سوئد چاپ و منتشر شد. تا قبل از چاپ اسکناس در سوئد، مبادلات نقدی به وسیله سکه های چهارگوش و بزرگ انجام می شد. از نخستین سری اسکناس هم اکنون چند عدد موجود است که یکی از آنها در موزه بانک استکهلم نگهداری می شود.

 

 

درگذشت ژان شاردن، جهانگرد و شرق شناس

 310 سال پیش، در روز پنجم ژانویه سال 1713 میلادی : 

«ژان شاردن» (Jean Chardin ) جهانگرد و شرق شناس فرانسوی درگذشت. وی در سال 1643 در پاریس متولد شد و همان جا به تحصیل پرداخت. در زمان شاردن ، مقامات کلیسای حاکم کاتولیک بر افرادی چون او که مسیحی پروتستان بودند ، سخت می گرفتند. یکی از دلایلی که این جهانگرد فرانسوی در 22 سالگی تصمیم به سفر به شرق می گیرد ، همین موضوع بود. او شش سال در ایران بود و با سرزمین ، مردم و حکومت آن آشنا شد و زبان فارسی را فراگرفت و سپس به هند رفت. شاردن در سال 1671 بار دیگر به مشرق زمین سفر کرد و این بار با نگاه دقیق تری آداب و رسوم و ویژگی های ایرانیان را مورد بررسی قرار داد. او حاصل این دو سفرش را در کتابی تحت عنوان « سیاحت نامۀ شاردن » در ده جلد به رشته تحریر درآورد. شاردن در کتابش مردم ایران را با صفاتی چون علم دوستی ، مهربانی ، ادب ، زیبایی و مدارا ، ستوده است . وی تأکید می کند که علم از شرق ، بویژه هند و ایران به اروپا رفته است. به هر حال شاردن بقیه عمر خود را در انگلیس گذراند و در همانجا درگذشت.

 

 

امضای عهدنامه داردانل میان انگلیس و عثمانی 

214 سال پیش در چنین روزی، پنجم ژانویه سال 1809 میلادی:

عهدنامه داردانل، بین دولت های عثمانی و انگلیس امضا شد. طبق این معاهده، انگلیس متعهد شد که تمامی سرزمین های دولت عثمانی، از جمله مصر را تخلیه کند و به اشغال این سرزمین ها خاتمه دهد. در مقابل دولت عثمانی متعهد شد حقوق کنسولی انگلیس را در قلمرو عثمانی به رسمیت بشناسد. هدف از امضای این معاهده از سوی انگلیس، حفظ امنیت ناوگان مدیترانه ای این کشور در برابر تهاجم احتمالی نیروی دریایی روسیه تزاری، از طریق دریای سیاه بود، زیرا طبق این پیمان، دولت عثمانی موافقت کرد که در زمان صلح به هیچ کشتی جنگی، اجازه عبور از تنگه بسفر و داردانل را ندهد.

 

 

درگذشت آیت الله سید محمد مدرس نجف آبادی، عالم ایرانی 

83 سال پیش در چنین روزی ، پانزدهم دی ماه سال 1318 شمسی :

آیت الله «میر سید محمد مدرس نجف آبادی» در سن 62 سالگی درگذشت. وی در سال 1256 در نجف آباد به دنیا آمد و مقدمات علوم را در زادگاه خود فرا خواند. سپس برای ادامه تحصیل راهی نجف اشرف گردید و پس از طی مدارج عالی علمی، به اصفهان برگشت و تا آخر عمر، به مدت بیش از سی سال به تدریس پرداخت. جمعی از علمای بزرگ معاصر اصفهان از شاگردان ایشان بوده اند. همچنین حاشیه بر کفایة الاصول در دو جلد از جمله آثار ایشان است.

 

 

اعتراض دانشجویان ایرانی به سفر یک مقام آمریکایی

44 سال پیش، در روز پانزدهم دی سال 1357 هجری شمسی : 

دانشجویان ایرانی در اعتراض به سفر جیمی کارتر رئیس جمهور وقت آمریکا به ایران و حمایت وی از محمدرضا شاه ، در کلاس های درس حاضر نشدند و دانشگاه ها را به تعطیلی کشاندند. کارتر چنین تبلیغ می کرد که مدافع حقوق بشر و مخالف فروش سلاح به نظام های دیکتاتوری است. اما دولت وی قراردادهای سنگین نظامی را با رژیم استبدادی شاه منعقد کرد و نقض گسترده حقوق بشر در ایران را نادیده گرفت. تا آنجا که رئیس جمهور آمریکا در سفر به ایران، محمدرضا پهلوی، دیکتاتور منفور ایران را محبوب مردم و ایران را «جزیرۀ ثبات » خواند. اما به زودی قیام آزادی خواهانه مردم ایران شروع شد و حدود 13 ماه پس از سفر کارتر، شاه سرنگون و نظام جمهوری اسلامی برقرار شد.

 

 

شهادت سرلشگر منصور ستاری از فرماندهان ارشد نیروی هوایی ایران 

 28 سال پیش، در روز پانزدهم دی سال 1373 هجری شمسی:

 سرلشگر «منصور ستاری» فرمانده وقت نیروی هوایی ارتش جمهوری اسلامی ایران در یک سانحه هوایی به شهادت رسید. وی در سال 1327 ش در نزدیکی تهران متولد شد و پس از دبیرستان ، وارد دانشکده افسری ارتش شد. سرلشگر ستاری پس از دیدن دوره پدافند هوایی ، تحصیل در دانشگاه را آغاز کرد ، اما با حمله ارتش رژیم بعث عراق به ایران در سال 1359 ش، برای دفاع از کشورش به محل خدمت خود بازگشت. وی در طول جنگ، لیاقت و شجاعت فراوانی برای حفظ حریم هوایی ایران در برابر تجاوز هواپیماهای نظامی دشمن ، نشان داد و طرح‌ها و ابتکارهای زیادی در تجهیز سیستم‌های راداری و پدافندی به اجرا گذاشت که در طول جنگ عراق علیه ایران، توان نیروی هوایی جمهوری اسلامی ایران را در سرنگونی هواپیماهای عراقی افزایش داد. به همین دلیل در سال 1365 ش به فرماندهی نیروی هوایی ارتش جمهوری اسلامی منصوب شد. در دی ماه 1373  شمسی متأسفانه سرلشگر ستاری به همراه چند تن از فرماندهان نیروی هوایی در حال بازگشت از یک مأموریت، بر اثر نقص فنی و سقوط هواپیمایشان شهید شدند.

 

 

درگذشت اوزه بیو، اسطوره فوتبال پرتغال 

8 سال پیش در چنین روزی، 5 ژانویه 2014 میلادی:

 اوزه بیو(Eusébio)، اسطوره فوتبال پرتغال درگذشت.  اوزه بیو در تاریخ 25 ژانویه سال 1942 در لورنکو مارکز کشور موزامبیک به دنیا آمد. پدرش یک کارگر سفیدپوست راه‌آهن بود و مادرش، خانه‌دار و پوستی تیره‌ داشت. پس از مرگ پدر، مادرش مجبور شد او و 8 فرزند دیگر خانواده را به تنهایی بزرگ کند. اوزه‌بیو کم سن وسال از زمانی که وارد دبستان شد،‌ شوق فراوانی به فوتبال از خود نشان داد.و با تلاش و پشتکار بعدها در تیم ملی پرتغال عضویت یافت. وی یکی از بهترین گلزنان تاریخ فوتبال جهان محسوب می شود. این ستاره چه در دورانی که فعالیت ورزشی داشت و چه بعد که بازنشسته شد، همواره اخلاق ورزشی نیکویی داشت که به همین دلیل بزرگترین اسطوره تمام ادوار پرتغال محسوب می‌شود. وی در سال 1965 عنوان بازیکن سال اروپا را کسب کرد و در سال‌های 1970 و 1973 هم مرد سال فوتبال پرتغال لقب گرفت. اوزه بیو سرانجام  روز یکشنبه 5 ژانویه 2014  پس از طی یک دوره بیماری درگذشت.