تقویم تاریخ؛ از قتل امیرکبیر تا تاسیس آکادمی اسکار

درگذشت بارع بغدادی، ادیب و شاعر مشهور عرب 

920 سال پیش در چنین روزی، هفدهم جمادی الثانی سال 524 هجری قمری:

«بارع بغدادی»، ادیب و شاعر مشهور عرب درگذشت.او در سال 443 هجری قمری متولد شد و در علم نحو و لغت ، از علمای برجسته دوران خود به شمار می رفت . تنها اثر به یادگار مانده از بارع بغدادی ، دیوان اشعار او است . بارع بغدادی در سن 81 سالگی در حالی که نابینا شده بود، دار فانی را وداع گفت.

 

 

امضای قرارداد عکا، میان مسلمانان و مسیحیان 

857 سال پیش در هفدهم جمادی الثانی سال 587 هجری فمری:

قرارداد سیاسی «عَکّا» در جریان جنگ های صلیبی میان مسلمانان و جنگجویان مسیحى امضا شد . در جریان جنگ هاى صلیبى ، قرارداد سیاسى «عَکّا» براى تسلیم شهر «عَکّا» به مسیحیان و استرداد سه هزار اسیر مسلمان ، میان مسلمانان و مسیحیان به امضا رسید اما  مسیحیان ، اسیرانِ مسلمان را کشتند و دوباره جنگ هاى صلیبى آغاز شد که با شکست مسیحیان پایان یافت. شهر عَکّا در سال پانزدهم هجرى توسط مسلمانان فتح شده بود اما در سال 497 ق به تسخیر مسیحی ها درآمد. این شهر در سال 583 ق توسط صلاح الدین ایوبى از صلیبیون باز پس گرفته شد ولى در سال 587 ق باز هم به چنگ غربی ها افتاد و تاکنون در دست آنان باقى مانده است.

 

 

قتل میرزا تقی خان امیرکبیر به دستور ناصرالدین شاه 

171 سال پیش در چنین روزی، بیستم دی ماه سال 1230 هجری شمسی:

میرزا «تقی خان امیر کبیر»، سیاستمدار و صدراعظم باکفایت دوره قاجار به دستور ناصرالدین شاه به قتل رسید. وی به دلیل ابراز استعداد و لیاقت فراوان، در زمان سلطنت ناصرالدین شاه قاجار به صدارت رسید. امیرکبیر فردی مستقل، با ایمان، وطن پرست، دانش پرور و فرهنگ دوست بود و از بانیان اصلاحات و اندیشه های مترقی در زمینه های تعلیم و تربیت و فرهنگ در ایران بشمار می رفت. او در راه خدمت به مردم ایران از هیچ مانعی نمی هراسید و در دوران صدارت کوتاه مدت خویش، خدمات و اصلاحات بسیاری انجام داد. امیر کبیر سعی فراوان داشت که از دخالت های بیگانگان در امور داخلی ایران و غارت و چپاول کشور به دست اشراف و زورمندان جلوگیری کند. از مهمترین اصلاحات امیرکبیر می توان به تاسیس مدرسه دارالفنون، نشر و ترجمه کتب مفید و انتشار روزنامه های علمی و فرهنگی اشاره کرد. موضع استقلال طلبانه امیرکبیر، مبارزه وی با فساد دربار و نیز تلاش او در راه اعتلای ایران، خشم و کینه قدرت های خارجی و عوامل داخلی آنها را برانگیخت. سرانجام فشارهای خارجی و عوامل مزدور داخلی، شاه قاجار را به عزل و تبعید وی به کاشان ترغیب کرد و در نهایت، امیرکبیر درچنین روزی در حمام فین کاشان به قتل رسید.

 

 

درگذشت خاتم المحدثین از دانشمندان بزرگ مسلمان 

124 سال پیش در هفدهم جمادی الثانی 1320 هجری قمری:

خاتَمُ المُحدِّثین، «حاج میرزا حسین نوری» صاحب مُستَدْرَکُ الوسایل درگذشت. میرزا حسین بن محمد تقى بن محمد على نورى مازندرانى معروف به میرزا حسین نورى در سال 1254 ق در شهرستان نور در مازندران به دنیا آمد . میرزاى نورى، فقیه امامى، محدث، مفسر و شاعر، نزد شیخ العراقین عبدالحسین تهرانى، شیخ مرتضى انصارى، حاج ملاعلى کَنى، میرزا محمدحسن شیرازى و سیدمهدى قزوینى تلمذ نمود. میرزا حسین نورى همچنین از استادان شیخ آقابزرگ تهرانى، حاج شیخ عباس قمى، محمد حسین کاشف الغطاء و سید شرف الدین عاملى در حدیث نیز بوده است. میرزاى نورى در ترویج اصول مذهب جعفرى و نشر آثار ائمه ى اطهارع ، کوشش بسیار کرد. همچنین این عالم فاضل در عبادت، پرهیزگارى، تقوى و کمالات نفسانى، انسانى نمونه بود. از آثار وى: مُستَدرک الوسایل در فقه (در 3 جلد) است که به جهت تألیف این کتاب به ایشان «صاحب مُستَدرَکُ الوَسایل» مى گویند. مَعالِمُ الصَّبر، جَنَّهُ المأوى و نَفَسُ الرَّحمن فى فضائلِ سَلمان، نیز از اوست. میرزاى نورى داراى کتابخانه ى جامع و معتبرى بود که در ایران و عراقِ عرب نظیر آن در کمیَّت و کیفیَّت یافت نمى شد ولى این کتابخانه پس از وفات میرزا، به کلى متفرق شد. میرزا حسین نورى سرانجام در 17 یا 27 جمادى الثانى سال 1320 ق در 66 سالگى بدرود حیات گفت و در نجف اشرف دفن شد .

 

 

آغاز به کار رسمی جامعه ملل در ژنو 

103 سال پیش در چنین روزی، دهم ژانویه سال 1920 میلادی:

«جامعه ملل» با برگزاری نخستین اجلاس در شهر ژنو، کار خود را به طور رسمی آغاز کرد. این جامعه، بعد از جنگ جهانی اول با امضای پیمان صلح ورسای و بر پایه اصول ۱۴ گانه «وودرو ویلسون» (Woodrow Wilson)رئیس جمهوری وقت امریکا، تاسیس شد. در آغاز فعالیت جامعه ملل ، کشورهای آفریقایی و شوروی و حتی آمریکا که ایده تأسیس چنین سازمانی را داده بود ، به آن ملحق نشدند و دولت های انگلیس و فرانسه نیز فقط از آن پشتیبانی کردند. منشور جامعه ، اعضا را متعهد می کرد که به یکدیگر احترام بگذارند و علیه تجاوز به استقلال و تمامیت ارضیشان اقدام کنند و در حل مناقشاتشان ، زور به کار نبرند و اختلافاتشان را در درجه اول، اول به جامعه و داوری ارجاع دهند . همچنین برای دولت های عضو که منشور جامعه ملل را نقض کنند، مجازات هایی در نظر گرفته شده بود. اما فقدان ضمانت اجرایی برای تصمیمات جامعه ملل ، بزرگترین مشکل این جامعه و عامل اصلی انحلال آن بود. همین مسئله باعث شد در بحران های قبل از جنگ جهانی دوم ، قدرت های بزرگ آن زمان از جمله آلمان و ایتالیا ، این سازمان جهانی را نادیده بگیرند. پس از جنگ دوم جهانی در آوریل سال 1946 میلادی ، «سازمان ملل متحد» جایگزین نهاد جامعه ملل شد ، اما برخی از مشکلات ساختاری جامعه ملل ، کمابیش دامنگیر سازمان ملل متحد نیز شده است.

 

 

تاسیس آکادمی اسکار 

96  سال پیش در چنین روزی دهم ژانویه سال 1927 میلادی:

آکادمی هنرهای علوم سینمایی اسکار تاسیس شد. آکادمی هنرها و علوم سینمایى اسکار، مؤسسه‌ ای غیرانتفاعی است که توسعه و پیشبرد هنر و علوم مربوط به این حرفه را از طریق مبادله افکار و هم‌چنین توسط اهدای جایزه ‌ها برای دست‌اوردهای ارزش‌مند در رشته‌ های گوناگون ، تشویق می‌ کند. این آکادمی که به اسکار معروف است ، همه ساله از میان هنرمندان عرصه فیلم‌سازی ، برترین افراد را انتخاب می‌ کند. شیوه انتخاب در آکادمی ، این گونه است که هر یک از اعضای آکادمی ، که بیش از چهارهزار نفرند، مجاز است پنج نامزد برای بهترین فیلم سال و پنج نامزد در رشته خود انتخاب کند . بازیگران ، بازیگران را انتخاب می ‌کنند، کارگردانان، کارگردانان را و فیلم‌برداران ، فیلم برداران را . نامزدهای هر رشته ملزم به این نیستند که عضو آکادمی باشند. بخش تلویزیونی اسکار نیز از سال 1953م آغاز به کار کرد و برگزیدگان این عرصه را معرفی می ‌کند . نماد اسکار ، تندیسی است با نگاهی جدی که شمشیری به دست دارد و روی یک حلقه فیلم ایستاده است . هرچند این تندیس ارزش مادی چندانی ندارد ، ولی برای برندگان آن ، شهرت و اعتباری جهانی به ارمغان می ‌آورد. امروز اسکار، یکی از معتبرترین جوایز سینمایی جهان محسوب می‌ شود. هر چه از عمر این مهمترین فستیوال سینمایی جهانی می گذرد ، نقش هنر در آثار انتخاب برترینها ، کمرنگ تر و موضوعات سیاسی و فرهنگی مورد توصیه بعضی لابیها مثل لابی یهودیان در آمریکا و برخی گروه های ذی نفوذ در آن ، پررنگتر شده است.

 

 

اختراع ساعت الکترونیکی در سوئیس 

60 سال پیش در چنین روزی، دهم ژانویه سال 1963 میلادی:

ساعت الکترونیکی توسط دو صنعتگر سوئیسی اختراع شد. «سولویل» ( Solvil ) و «تیتوس» ( Titus ) پس از دوازده سال تلاش، با وصل کردن صدها قطعه و ابزار دقیق ، موفق به اختراع این ساعت شدند. در ساعت الکترونیکی، حرکت الکترون ها موجب حرکت عقربه های ساعت به جلو می شود . این نوع ساعت نیازی به کوک کردن ندارد و بسیار منظم و دقیق کار می کند و میزان خطای آن بسیار ناچیز است.

 

 

ترور نافرجام سید محمد خامنه ای، نماینده مجلس شورای اسلامی

41 سال پیش در چنین روزی بیستم دی ماه سال 1360 هجری شمسی:

ترور حجت‌ الاسلام "سیدمحمد خامنه ‌ای"،  نماینده مجلس شورای اسلامی ایران ناکام ماند. با پیروزی انقلاب اسلامی و آغاز توطئه‌ های داخلی برای حذف شخصیت ‌های مؤثر انقلابی از عرصه فعالیت کشور، گروهک ‌های معارض نظام درصدد بودند این شخصیت‌ ها را از میان بردارند. سال 1360 از جمله سال ‌هایی است که شخصیت‌ های بزرگی در آن ترور شدند و بسیاری از آنها به فیض شهادت نائل آمدند. در یکی از این ترورهای منافقین، حجت الاسلام والمسلمین سید محمد خامنه ‌ای ، برادر حضرت آیت الله خامنه ای مقام معظم رهبری، به عنوان نماینده مردم مشهد در مجلس شورای اسلام ، قصد عزیمت به مجلس داشت که مورد حمله تروریستی منافقین قرار گرفت. در این حادثه، وی بر اثر تیراندازی مهاجمان از ناحیه کمر جراحاتی برداشت ، اما دو محافظ ایشان به شهادت رسیدند.

 

 

درگذشت دکتر علی شریعتمداری، چهره ماندگار علمی ایران 

6 سال پیش در چنین روزی، 20 دی ماه 1395 خورشیدی:

 دکتر علی شریعتمداری، چهره ماندگار علمی کشور ایران و عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی درگذشت. وی در سال ۱۳۰۲ (1923) شمسی در شهر شیراز به دنیا آمده و پس از اتمام تحصیلات تا مدرک کارشناسی علوم قضائی، برای ادامه تحصیل به خارج از کشور رفت و در سال ۱۳۳۶ (1957) موفق شد تا مدرک کارشناسی ارشد خود در رشته آموزش متوسطه را از دانشگاه ایالت میشیگان و مدرک دکتری خود را در رشته  فلسفه، تعلیم و تربیت و برنامه ریزی درسی را در سال ۱۳۳۸ (1959) از دانشگاه تنسی اخذ کند. وی پس از بازگشت به کشور به عنوان استاد در رشته علوم تربیتی در دانشگاه اصفهان به کار مشغول شد.در سال ۱۳۴۴ و هنگامی که به علت فعالیت سیاسی علیه نظام ستم شاهی دیگر نمی توانست در داخل از کشور به فعالیت علمی بپردازد، به عنوان استاد مدعو در دانشگاه‌های ایالت ایندیانا و تنسی به خدمت پرداخت و پس از پیروزی انقلاب اسلامی برای ادامه خدمت به کشورش به ایران بازگشت و با عضویت در هیئت علمی دانشگاه تهران به فعالیت علمی پرداخت. ایشان به پاس خدمات علمی و فرهنگی مدال درجه یک علمی و نشان درجه یک تعلیم و تربیت جمهوری اسلامی ایران و لوح چهره ماندگار علمی کشور را دریافت کرد. سرانجام پس از عمری مجاهدت علمی دکتر شریعتمداری در روز 20 دی ماه 95 در شهر شیراز و در سن 93 سالگی به علت کهولت سن دار فانی را وداع گفت.