تقویم تاریخ؛ از شهادت نواب صفوی تا پایان جنگ ۲۲ روزه در غزه

درگذشت بیهقی سبزواری از فضلای علوم قرآنی

900 سال پیش، در روز بیست و چهارم جمادی الثانی سال 544 هجری قمری:

 «احمد بن علی بیهقی سبزواری»، ازفضلای علوم قرآنی درشهر نیشابور بدرود حیات گفت. او در علم نحو و لغت از عالمان برجسته عصرخود به شمار می رفت و آیات قرآن کریم را نیز به خوبی تفسیر و قرائت می کرد. از وی تالیفات زیادی از جمله «تاجُ المَصادِر درباره لغت و اَلمُحیطُ بِعِلمِ القُرآن» به یادگار مانده که اکثر آنها درباره قرآن کریم است.

 

 

درگذشت ابوزکریا، ادیب و شاعر مشهور عرب

828 سال پیش، در روز بیست و چهارم جمادی الثانی سال 616 هجری قمری:

 «یحیی بن قاسم ثعلبی» ملقب به «ابو زکریا»، ادیب و شاعر مشهور عرب درگذشت. او علاوه بر علوم ادبی، در فقه، لغت و تفسیر قرآن کریم نیز سرآمد علمای عصر خود بود. ابو زکریا سال ها در مدرسه نظامیه بغداد به تدریس مشغول بود . از وی که در میان اعراب بیشتر به عنوان ادیب و شاعر مطرح است، دیوان شعری بجای مانده است.

 

 

درگذشت آبراهام دوپرون، پایه گذار ایران شناسی در جهان

218 سال پیش در چنین روزی 17 ژانویه 1805 میلادی:

 "آبْراهام دوپرون" مستشرق فرانسوی و بنیان‌گذار ایرانشناسی در جهان درگذشت. آبراهام هیاسینت آنکیتل دوپرون(Abraham Hyacinthe Anquetil-Duperron) خاورشناس فرانسوی، در هفتم دسامبر 1731م در پاریس به دنیا آمد و پس از ورورد به دانشگاه به زبان‌های شرقی علاقه‌ مند گردید و زبان‌های فارسی، عربی و عبری را فراگرفت. وی سپس برای تکمیل آموخته‌ ها و تحقیق درباره مذاهب ایرانیان قدیم راهی هند شد و پس از آشنایى با زبان‌های سانسکریت و پهلوی، به ترجمه آثاری از این خطه، از قبیل اوستا پرداخت. خطابه ‌ها و گزارش‌های دوپرون در فرهنگستان علوم ادبی فرانسه و نیز ترجمه کاملی که از اوستا انجام داد، نه تنها فرانسویان را با نام ایران و اَوِستا آشنا کرد، بلکه دانشمندان دیگر کشورهای اروپایى را نیز بر آن داشت که در مباحثات مربوط به این علم شرکت کنند. هم‌چنین نقش دوپرون در تعمیم و نشر فرهنگ ایران در فرانسه و اروپا، فقط به ترجمه اوستا ختم نمی‌ شود. بلکه او به هنگام بازگشت از ایران،180 نسخه خطی نفیس با خود به همراه داشت و این نسخه‌ های گران‌بها، سهم بزرگی در شناساندن فرهنگ ایرانی در اروپا ایفا نمود. گنجینه ‌ای که دوپرون در دست علاقه‌مندان به فرهنگ و تمدن ایرانی نهاد، تحول عظیمی در زمینه پژوهش‌های ادبی درباره ایران پدید آورد، هرچند در این میان نباید تاراج فرهنگی دوپرون را نیز از یاد بُرد. آنکیتل دوپرون که از او به عنوان بنیان‌گذار ایران‌شناسی در جهان یاد می‌ شود سرانجام در 17 ژانویه 1805م در 74 سالگی درگذشت.

 

 

تولد آنتون چخوف، نویسنده روسی

163 سال پیش در چنین روزی، هفدهم ژانویه سال 1860 میلادی:

«آنتون چخوف» (Anton Chekhov) نویسنده روسی متولد شد. وی در خانواده ای کم درآمد ، پرورش یافت و دوران کودکی و نوجوانی را با مشکلات بسیار پشت سر گذاشت . با وجود این ، چخوف با پشتکار بسیار در رشته پزشکی دانشگاه مسکو تحصیلاتش را به پایان رساند. چخوف از ایام جوانی به نویسندگی علاقمند شد و در روزنامه ها و مجلات آن زمان به فعالیت پرداخت . او در نوشتن آثار کوتاه ، مهارت بسیار داشت و ازجمله آثار چخوف می توان به «باغ آلبالو» و «مرغ دریا» اشاره کرد. وی در سال 1902 در آلمان درگذشت.

 

 

شهادت نواب صفوی از روحانیون مبارز ایران 

 67 سال پیش در چنین روزی، بیست و هفتم دی سال 1334 هجری شمسی:

«سید مجتبی نواب صفوی»، از روحانیون مبارز ایران و سه تن از یارانش ، پس از محاکمه فرمایشی در دادگاه نظامی رژیم شاه ، به اعدام محکوم شدند و به شهادت رسیدند . نواب صفوی، رهبر جمعیت فدائیان اسلام بود و در سال 1305 هجری شمسی در خانواده ای مذهبی متولد شد. وی در نوجوانی برای ادامه تحصیل به حوزه علمیه نجف - در عراق - رفت و پس از اتمام تحصیلات به ایران بازگشت. نواب صفوی با آگاهی از جنایات و وابستگی رژیم شاه ، به مبارزه با این رژیم پرداخت تا اینکه سرانجام توسط عوامل رژیم شاه شناسایی و دستگیر شد و در این روز به همراه سه تن از همرزمانش به نامهای طهماسبی ، ذوالقدر و واحدی ، تیرباران شد و به لقاء ا... پیوست.

 

 

قتل پاتریس لومومبا، سیاستمدار و مبارز آفریقایی

62 سال پیش در چنین روزی، هفدهم ژانویه 1961 میلادی:

"پاتْریس لومومْبا" ، سیاستمدار مبارز افریقایی و بانی استقلال کنگو ، به قتل رسید. لومومبا  در 2 ژانویه سال 1925م به دنیا آمد. او در نهضت آزادی آفریقا عامل اصلی استقلال کشورش کنگو بود. لومومبا در سال 1960 پس از تأسیس جمهوری دموکراتیک کنگو به مقام نخست ‌وزیری و وزارت دفاع منصوب شد. کمی پس از استقلال کنگو ، نظامیان به تحریک عوامل بیگانه سر به شورش برداشتند و ایالت "کاتانگا" را مستقل اعلام کردند . لومومبا برای جلوگیری از این شورش ‌ها به سازمان ملل متحد متوسل شد ، ولی چون ازسازمان ملل واکنشی مشاهده نکرد ، خود وارد عمل شد و نیروهای نظامی کنگو را به جنگ با نیروهای شورشی اعزام کرد. در پی این اقدام که مخالف با نظر رئیس جمهوری وقت کنگو بود ، لومومبا از سوی رئیس جمهوری از سمت ‌هایش برکنار و در محل اقامتش زندانی شد . لومومبا پس از مدتی ، موفق به فرار از زندان شد. با این حال وی پس از چندی به اتهام نقض امنیت ملی ، توسط نیروهای دولتی دستگیر و در یک اقدام خائنانه ، به نیروهای شورشی به رهبری موسی چومبه سرسپرده غرب ، تحویل داده شد. پاتریس لومومبا سرانجام در 17 ژانویه 1961 به همراه جمعی از یارانش توسط عوامل چومبه ، پس از شکنجه ‌های فراوان تیرباران شد. لومومبا در شرایطی در 36 سالگی اعدام شد که بیمار بود و انتشار خبر کشته شدن لومومبا ، موجی از اعتراضات مردمی را در کنگو و دیگر کشورهای افریقایی برانگیخت . لومومبا چند کتاب از خود بر جای گذاشته است که مشهورترین آنها ، "میهن من کنگو" نام دارد.

 

 

حمله نیروهای چندملیتی به نیروهای صدام در کویت 

32 سال پیش در چنین روزی، هفدهم ژانویه سال 1991 میلادی:

نیروهای چند ملیتی به سرکردگی آمریکا ، مواضع نیروهای عراقی را در کویت و عراق مورد حمله قرار دادند تا به اشغال کویت توسط ارتش رژیم صدام پایان دهند . بحران با اشغال نظامی کویت توسط ارتش رژیم سابق عراق در روز دوم اوت سال 1990 میلادی آغاز شد. پیش از آغاز حمله زمینی نیروهای چند ملیتی، آمریکا که خود حامی رژیم سابق عراق و محرک آتش افروزی های صدام در منطقه بود، در برنامه ای هماهنگ با رسانه های جمعی بین المللی، تلاش کرد افکار عمومی جهان را آماده پذیرش این حمله کند. پس از موافقت سازمان ملل، سرانجام در بامداد چنین روزی هواپیماهای جنگی غرب ، حمله گسترده و همه جانبه ای را به اهداف نظامی و اقتصادی عراق آغاز کردند. گرچه هدف اعلام شده نیروهای چند ملیتی به رهبری آمریکا در این جنگ، اخراج نیروهای اشغالگر عراقی از خاک کویت بود، ولی این جنگ، زمینه حضور گسترده نظامی آمریکا را در خلیج فارس فراهم کرد و موجب تهدید امنیت و ثبات این منطقه شد.

 

 

درگذشت آیت الله گلپایگانی، زعیم حوزه علمیه قم 

30 سال پیش در چنین روزی بیست و چهارم جمادی الثانی 1414 قمری:

عالم بزرگ آیت ‌اللَّه "سیدمحمدرضا گلپایگانی" زعیم حوزه‌ علمیه‌ قم درگذشت. سیدمحمدرضا فرزند سیدمحمدباقر موسوی گلپایگانی در سال 13166 قمری در "گوگد" گلپایگان دیده به جان گشود. پس از چندی جهت فراگیری علوم اسلامی به اراک عزیمت نمود و از محضر آیت‌ اللَّه شیخ عبدالکریم حائری بهره جست. پس از تأسیس حوزه‌ علمیه‌ قم، به این شهر مهاجرت نمود و بعد از درگذشت آیت‌ اللَّه حائری، به تدریس خارج فقه و اصول پرداخت. ایشان از آغاز نهضت 15 خرداد 1342 تا پیروزی انقلاب اسلامی ایران همراه امام خمینی(ره) بوده و از پشتیبانان آن امام محسوب می ‌شد. پس از رحلت امام خمینی(ره)، از بزرگ‌ترین مراجع تقلید شیعیان به حساب می ‌آمد. آیت اللَّه گلپایگانی بیش از هفتاد و پنج سال بر مسند تدریس تکیه زد و شاگردان بی‌شماری را به جامعه‌ اسلامی عرضه نمود. حضرات آیات مرتضی حائری یزدی، عبدالرحیم ربانی شیرازی، مرتضی مطهری، محمدعلی قاضی طباطبایى، سید اسداللَّه مدنی، محمد مفتح، سیدمحمد بهشتی، علی مشکینی، ناصر مکارم شیرازی، جعفر سبحانی، لطف اللَّه صافی گلپایگانی، احمد جنتی و ده‌ها نفر از علما و فضلای حوزه، از جمله شاگردان این مرجع بزرگوار تقلید می ‌باشند. آیت اللَّه گلپایگانی دارای تالیفات و تقریرات متعددی نیز می ‌باشند که کتاب الحج، کتاب القضا و الطهاره و... از آن جمله‌ اند. اولین مدرسه‌ علوم دینی به سبک جدید، اولین موسسه‌ بزرگ قرآنی در قم، اولین فهرست بزرگ فقهی و حدیثی با استفاده از دانش و اختراعات جدید بشری و تاسیس و ساخت صدها مدرسه، مسجد، موسسه‌ دینی در کشور و خارج ازکشور از جمله خدمات این عالم ربانی می‌باشند. سرانجام این فقیه جلیل و مرجع کبیر در 24 جمادی الثانی 1414 قمری در 96 سالگی بدرود حیات گفت و در حرم حضرت معصومه(س) مدفون شد.

 

 

پایان جنگ 22 روزه رژیم صهیونیستی علیه غزه 

14 سال پیش، در روز هفدهم ژانویه سال 2009 میلادی:

پس از 22 روز حملات بی امان ارتش رژیم صهیونیستی به نوار غزه و مقاومت مردم این منطقه، صهیونیست ها مجبور به اعلام آتش بس شدند. رژیم صهیونیستی در این حمله قصد داشت جنبش مقاومت اسلامی فلسطین (حماس) را نابود و یا حداقل وادار به سازش کند. اما درپی ادامه پشتیبانی فلسطینی ها از حماس و اعتراض شدید مردم جهان به جنایت های نظامیان اسرائیل ، آنها حملات خود را به غزه متوقف کردند. این تهاجم وحشیانه موجب شهادت بیش از 1400 فلسطینی و مجروح شدن حدود 5500 نفر شد و خسارات عظیمی بر جای گذاشت که میزان آن حداقل دو میلیارد دلار برآورد شد . جنایات بی سابقه ارتش رژیم صهیونیستی در جریان حمله به نوار غزه ، باعث شد هیاتی از سوی سازمان ملل در این زمینه تحقیق و گزارشی تهیه کند . برپایه این گزارش ، رژیم صهیونیستی ، جنایتکار جنگی خوانده شد . این گزارش به تصویب و تایید شورای حقوق بشر و مجمع عمومی سازمان ملل نیز رسیده است. با این حال رژیم صهیونیستی ، محاصره غزه را که از اواسط سال 2007 آغاز کرده، همچنان ادامه می دهد.

 

 

درگذشت محمد بیگلری پور، پیشکسوت موسیقی ایران

10 سال پیش در چنین روزی، 27 دی ماه 1391 شمشی:

محمد بیگلری پور، پیشکسوت موسیقی ایران درگذشت. محمد بیگلری پور متولد سال 1324 در تهران بود او از ۴ سالگی ویلن را نزد پدر فراگرفت و از ۶ سالگی وارد هنرستان عالی موسیقی شد. بیگلری پور با درجه عالی نوازندگی، لیسانس موسیقی خود را دریافت کرد و پس از آن به انگلستان سفر کرد و در رشته آهنگسازی و رهبری ارکسترتحصیلات خود را ادامه داد و پس از ۴ سال فارغ‌التحصیل شد و به ایران بازگشت. این هنرمند از پرتلاش ترین آهنگ سازان ایران بود که بالغ بر 1240 قطعه موسیقی ساخت. بیگلری پورسازندهٔ اولین سرود جمهوری اسلامی ایران بود. سمفونی های «انقلاب»، «ایران»، «حضرت محمد (ص) و اجرای سمفونی «در ازل» از جمله آثار بیگلری پور است. محمد بیگلری پور در شامگاه ۲۷ دی ۱۳۹۱ در پی ابتلا به سرطان در بیمارستان ایران‌مهر تهران درگذشت.