تقویم تاریخ؛ از تاسیس کمپانی هند شرقی تا آخرین روز پهلوی

تولد نویدی، مورخ بزرگ ایرانی

523 سال پیش در چنین روزی در 9 رجب سال 921 :

"عبدی بیک شیرازی" مورخ بزرگ ایرانی ملقب به "نویدی" در شیراز به دنیا آمد. او از کاتبان و نویسندگان دیوان شاه طهماسب صفوی بود و به ادب فارسی علاقه داشت . بزرگ‌ترین اثر این مورخ ایرانی ، کتابی درباره‌‌ حکومت سلسله‌‌ی صفویه در ایران است . او در این کتاب ، اخبار صفویان را از آغاز تا 978 قمری نگاشته است . از دیگر آثار نویدی ، جام جمشید به صورت منظوم است . عبدی بیک با پیروی از خمسه‌‌ نظامی گنجوی ، پنج مثنوی سرود.

 

 

شهادت عزالدین سید حسین از علمای مشهور مسلمان 

481 سال پیش در چنین روزی در 9 رجب سال 963 هجری قمری:

عزالدین سیدحسین از عالمان قرن دهم هجری به شهادت رسید . او در سال 906 قمری در یکی از روستاهای جبل عامل لبنان متولد شد و به تحصیل علوم متداول عصر خویش پرداخت و به مقامات عالی علمی و عرفانی دست یافت . بدخواهان کینه توز که تحمل شخصیت برجسته‌ معنوی و دینی او را نداشتند ، وی را در شهر صیدای لبنان مسموم کردند و به شهادت رساندند.

 

 

تاسیس کمپانی شرقی به دستور ملکه انگلیس

424 سال پیش در چنین روزی، سی و یکم ژانویه سال 1599 میلادی:

اولین کمپانی هند شرقی انگلیس در سرزمین هندوستان به دستور الیزابت اول، ملکه انگلیس تأسیس شد. این کمپانی پایه های سلطه استعماری بریتانیا بر مناطق زرخیز جنوب آسیا را تحکیم کرد واز آن پس کلیه عملیات استعماری و روابط سلطه گرانه انگلیس با ملل جنوب آسیا از طریق کمپانی هندشرقی انجام می شد. پس از انگلیس، کشورهایی چون هلند، پرتغال و فرانسه نیز، با اهداف استعماری، راهی شبه قاره هند شدند. نفوذ و سلطه عمیق انگلیس بر هند، پس از گذشت سه قرن از تاسیس این کمپانی موجب شد تا هند، بخشی از انگلستان اعلام شود و ملکه ویکتوریا به عنوان امپراتور هند و انگلیس، تاج بر سر گذارد. این دوران، دوران غارت مردم هند به دست دولت و سرمایه داران انگلیسی محسوب می شود.

 

 

شورش تای پینگ ها در چین 

173 سال پیش در چنین روزی ، سی و یکم ژانویه سال 1850 میلادی:

بزرگترین قیام مردم چین به نام شورش «تای پینگ ها» یا اراده خلق ها آغاز شد. قیام تای پینگ ها حاصل اوضاع نابسامان روستائیان و فقر شدید حاکم بر اجتماع چین بود که در اثر استعمار خارجی و حکومت خاندان بی کفایت «منچو» به اوج خود رسیده بود. این قیام تحت عنوان فرمان الهی به منظور سرنگونی خاندان منچو، آغاز شد و نیمی از چین را دربر گرفت. اما قیام تای پینگ ها که چهارده سال طول کشید، به تدریج منحرف شد و بسیاری از موسسات فرهنگی و کتابخانه های چین در آتش سوختند. سرانجام این شورش وسیع با به جای گذاشتن تعداد فراوانی کشته، با مداخله انگلیس و فرانسه که به حمایت از فئودال های چین و خاندان منچو، به این کشور سرباز اعزام کردند، سرکوب شد.

 

 

تولد فردریش روکرت، زبان شناس مشهور آلمانی

157 سال پیش در چنین روزی، فریدریش روکرت، زبان شناس زبان‌های هند و اروپایى و شاعر و مترجم آلمانی درگذشت. 

فریدریش روکرت(Friedrich Rückert)، در شانزدهم مه 1788م در آلمان به دنیا آمد. وی پس از طی تحصیلات مقدماتی، در رشته حقوق فارغ التحصیل شد. از آن پس به آموختن زبان‌های شرقی از قبیل فارسی، عربی، سانسکریت، چینی و هم‌چنین زبان‌های اروپایى پرداخت و در هر یک، تسلّطی بسزا یافت. روکرت از سال 1811م به تدریس در دانشگاه‌های آلمان مشغول شد و هم‌زمان به تحقیق و مطالعه درباره زبان‌های شرق پرداخت. او از پیش‌گامان شاعران آلمان به شمار می‌رود. تسلط شگفت انگیز روکرت به زبان آلمانی، او را در سرودن اشعار مختلفی در سبک‌های گوناگون و قالب‌های مختلف شرقی و غربی توانا کرده است. روکرت هم‌چنین از برخی سبک‌های ادبی شرقی برای سرودن شعر بهره می‌ گرفت. از روکرت آثار متعددی برجای مانده که ترجمه منتخبی از قرآن، ترجمه آزاد از برخی غزلیات حافظ و حماسه رستم و سهراب از آن جمله ‌اند. فریدریش روکرت سرانجام در 31 ژانویه 1866م در 78 سالگی درگذشت.

 

 

درگذشت محمد حسن آل یاسین، مجتهد بزرگ شیعه 

136 سال پیش در چنین روزی برابر با 9 رجب 1308 هجری قمری:

مجتهد بزرگ شیعه، آیت اللّه «محمد حسن آل یاسین» درگذشت . آیت اللّه شیخ محمدحسن آل یاسین کاظمى در سال 1220 ق در کاظمین دیده به جهان گشود . تحصیلات ابتدایى را در زادگاه خود گذراند و پس از سفرى به ایران ، راهى کربلا شد و نزد شیخ محمدحسین صاحب فصول / و در نجف از محضر شیخ محمدحسن نجفى صاحب جواهر و شیخ جواد ملا کتاب بهره مند شد . آیت اللّه آل یاسین پس از طى مدارج عالى علمى ، به درخواست مردم کاظمین و توصیه استادش صاحب جواهر، براى سرپرستى حوزه کاظمین عازم این شهر شد و تا پایان عمر در آنجا بود . وى با وجود تبحُّر در علم رجال و حدیث ، اکثر آثار خود را در زمینه فقه و اصول نوشته است که کُتبِ اسرارُ الفِقاهه ، حاشیه بر فصول و تعلیقه بر فوائدُ الاصول از آن جمله اند. این عالم ربانى  در نهم رجب سال 1308 ق در حالى که پس از فوت شیخ مرتضى ، مرجعیت داشت در 88 سالگى به دیدار معبود شتافت و پس از تشییعى با شکوه در آرامگاه خانوادگى آل یاسین ، در نجف اشرف به خاک سپرده شد.

 

 

استقلال نائورو

55 سال پیش، در روز سی و یکم ژانویه سال 1968 میلادی:

کشور کوچک «نائورو» واقع در قاره اقیانوسیه، استقلال خود را به دست آورد. این جزیره از سه هزار سال قبل مسکونی بوده است و 12 قبیله در آن وجود داشته اند. انگلیس در سال 1798 نائورو را کشف و به استعمار و چپاول منابع آن پرداخت. 90 سال بعد نوبت به آلمان رسید که این کشور را اشغال کند و پس از کشف منابع غنی فسفات در این جزیره، آن را به یغما ببرد. در جریان جنگ جهانی اول، استرالیا، نائورو را اشغال کرد و پس از جنگ به همراه انگلیس و زلاند نو، قیمومیت آن را به دست آورد. در جنگ جهانی دوم ژاپن این جزیره را اشغال کرد، اما پس از پایان جنگ، بار دیگر تحت کنترل استرالیا و انگلیس درآمد و سرنجام در سال 1968 مستقل شد. کشور نائورو جزیره ای 21 کیلومتر مربعی در اقیانوس آرام و در شمال شرقی استرالیا است.

 

 

آخرین روز پهلوی

 

44 سال پیش در چنین روزی، یازدهم بهمن سال 1357 هجری شمسی:

آخرین رژه نمایشی نیروهای مسلح رژیم شاه، به منظور مرعوب کردن مردم مسلمان ایران، در خیابان های تهران انجام شد. در جریان این رژه، بسیاری از نظامیان بدنه ارتش، با ملت مسلمان و انقلابی ایران، دست اتحاد و همبستگی دادند و به مبارزه با رژیم رو به زوال شاه پیوستند. ازسوی دیگر خبرگزاری ها اعلام کردند که حضرت امام خمینی (ره) ساعت سه و سی دقیقه بامداد به وقت تهران، از فرانسه به سوی ایران پرواز خواهد کرد و در ساعت نه و سی دقیقه صبح دوازدهم بهمن ماه به تهران خواهد رسید. با اعلام این خبر، مردم مسلمان ایران برای استقبال از رهبر محبوبشان به خیابان های تهران ریختند.