تقویم تاریخ؛ از تولد فرهنگ تا اعدام رزم آرا

 

درگذشت ابن یونس، طبیب و ریاضیدان مسلمان

 

 

805 سال پیش در چنین روزی، چهاردهم شعبان سال 639 هجری قمری:

 

«ابن یونس»، فقیه، طبیب و ریاضیدان مسلمان، درگذشت. او تحصیلات علوم متداول عصر خود را ابتدا نزد پدرش و سپس در محضر دیگر علمای برجسته آن دوران آموخت . ابن یونس در عصری که دوران شکوفایی علمی در تمدن اسلامی به شمار می رفت ، در فنون و علوم مختلف ، صاحب دانش و مهارت بود. این فقیه مسلمان در پایان تحصیلات خود ، در تعدادی از مدارس قاهره به تدریس پرداخت و در کنار آن به تالیف آثار متعددی نیز اهتمام ورزید. او علاوه بر فقه ، طب و ریاضی ، در موسیقی هم صاحب نظر بود. از ابن یونس تالیفات ارزشمندی برجای مانده که از میان آنها می توان به کتاب «الاسرار السلطانیه» در علم نجوم ، اشاره کرد.

 

درگذشت توماس آکوئیناس، فیلسوف ایتالیایی

 

 

749 سال پیش، در روز هفتم مارس سال 1274 میلادی:

 

«توماس آکویناس» (Thomas Aquinas) فیلسوف ایتالیایی درگذشت . وی در سال 1225 میلادی در ناپل متولد شد و به فراگیری علوم دینی پرداخت . آکویناس سپس در دانشکاه ناپل مشغول تحصیل فلسفه شد . این متفکر ایتالیایی ، فلسفه خاص خود را تدوین کرد که در آن ، بزرگترین سعادت برای بشر ، سیر به سوی کمال الهی است . وی همچون ارسطو بر این باور بود که در درون هر فرد نیرویی وجود دارد که می تواند او را به کمال معنوی برساند . آکویناس معتقد بود الهیات و علوم ، تناقضی با یکدیگر ندارند ، زیرا هر دو درپی حقیقت هستند. این باور آکویناس و اعتقاد او به اصالت عقل که از نظر کلیسای قرون وسطی مذموم تلقی می شد ، کمک بزرگی به رواج علم کرد . افکار آکویناس تا چهار قرن ، فلسفه رسمی مدارس دینی و محافل علمی اروپا بود و هنوز درمیان اندیشمندان کاتولیک ، محترم شمرده می شود.

 

درگذشت ابن مرزوق حفید، فقیه و ادیب مسلمان

 

 

602 سال پیش در چنین روزی، چهاردهم شعبان سال 842 هجری قمری:

 

«ابن مرزوق حفید»، فقیه و ادیب مسلمان درگذشت. او در ایام جوانی طی دو سفر حج ، با گذر از شهرهای قسطنطنیه، اسکندریه و قاهره، نزد مشایخ و بزرگان علم و ادب آن سرزمین ها دانش آموخت. برخی از افراد خاندان مرزوق، از بزرگان فقه ، ادب و سیاست بودند. ابن مرزوق حفید تاثیر بسزایی در فرهنگ اسلامی مردم عصر خویش برجای نهاد . کتاب «الحدیقه» که منظومه ای در علم حدیث است، ازجمله آثار این دانشمند مسلمان به شمار می رود.

 

 نیسفور نیه پس، شیمیدان فرانسوی و بنیانگذار فن عکاسی

 

 

258 سال پیش در چنین روزی، هفتم مارس سال 1765 میلادی:

 

«نیسفور نیه پس» (Nicephore Niepce) ، شیمیدان فرانسوی و از بنیانگذاران فن عکاسی ، متولد شد. وی اولین کسی بود که موفق به تهیه تصاویر پایدار در عکاسی شد. نیه پس، صفحه ای آغشته به ماده حساس به نور را در اتاق تاریک قرار داد و سپس برای تثبیت تصویر از طریق معمول در گراورسازی ، استفاده کرد. نیه پس با استفاده از این روش و با همکاری یکی از دوستانش، اولین دستگاه دوربین عکاسی را طراحی کرد . وی در سال 1833 درگذشت.

 

تولد فرهنگ، شاعر و نویسنده ایرانی 

 

 

143 سال پیش در چنین روزی، چهاردهم شعبان سال 1301 هجری قمری:

 

 

 

میرزا «مرتضی خان» متخلص به «فرهنگ» ، شاعر و نویسنده ایرانی در تهران متولد شد. او در هفت سالگی پدرش را از دست داد اما با تلاش و پشتکار بسیار به تحصیل علوم متداول زمان خود پرداخت. «فرهنگ» با شروع نهضت مشروطیت ، به صف مبارزین مشروطه خواه پیوست و همزمان با فعالیت های سیاسی به روزنامه نگاری نیز روی آورد و روزنامه هایی به نام فرهنگ، خاورستان و پایتخت منتشر کرد. این نویسنده ایرانی ، مدتی را در وین، استانبول ، پاریس و سوئیس گذرانید و در این مدت، ضمن تکمیل تحصیلات خود ، به نشر لوم و معارف دینی نیز پرداخت . فرهنگ در سرودن شعر ، طبعی روان داشت و در نویسندگی نیز از مهارتی بسیار برخوردار بود. اشعار او غالباً در روزنامه های ایران ، فرانسه و ترکیه به چاپ رسیده است.

 

 آغاز جنگ جهانی دوم 

 

 

87 سال پیش در چنین روزی، هفتم مارس سال 1936 میلادی:

 

اولین تجاوز نیروهای مسلح آلمان پس از جنگ اول جهانی، اتفاق افتاد و سپاهیان آلمان نازی به فرمان آدولف هیتلر، پیمان های ورسای و لوکارنو را زیرپا گذاشتند و وارد منطقه خلع سلاح شده رنانی شدند. طبق معاهدات ورسای و لوکارنو، منطقه معروف رنانی که آلمان و فرانسه برسر آن اختلاف داشتند ، بی طرف اعلام شده بود ، اما نیروهای آلمانی این منطقه را در این روز به اشغال خود درآوردند.

 

اعدام انقلابی علی رزم آرا

 

 

72 سال پیش، در روز شانزدهم اسفند سال 1329 هجری شمسی:

 

«علی رزم آرا» نخست وزیر وقت و عامل سرسپرده استعمار انگلیس در ایران، توسط یک مسلمان انقلابی به نام «خلیل طهماسبی» اعدام انقلابی شد. رزم آرا ژنرال ارتش رژیم شاه بود و در تیرماه همان سال به نخست وزیری منصوب شده بود، اما نظارتش را بر ارتش حفظ کرده بود. خیانت ها و انحرافات علنی رزم آرا در سیاست و امور مملکتی سبب شد روحانیون و مردم به مخالفت صریح با او بپردازند. اعدام انقلابی رزم آرا، هشداری به گروه از نمایندگان مجلس شانزدهم بود که به دلیل وابستگی به انگلیس، مانع از ملی شدن صنعت نفت در ایران می شدند. به همین دلیل پس از حرکت انقلابی خلیل طهماسبی و کشته شدن رزم آرا ، به فاصله کوتاهی طرح ملی شدن صنعت نفت در کمیسیون نفت مجلس مورد تایید قرار گرفت.

 

6 سال پیش در چنین روزی، شانزدهم اسفند 1395 شمسی:

 

 

 احمد عزیزی از پیشگامان شعر آیینی پس از انقلاب ایران درگذشت. وی متولد 4 دی ماه 1337 در سرپل ذهاب کرمانشاه بود و قبل از پیروزی انقلاب به دعوت شمس آل احمد به تهران آمد. عزیزی سرودن شعر را از سالهای جوانی با مجله جوانان آغاز کرد و سبکی منحصر به فرد در شعر آیینی ایجاد کرد.این سبک او تاثیر بسیار زیادی در شعر آیینی معاصر گذاشته‌است. اشعار عزیزی با عرفان اسلامی آمیختگی دارد و تمجید از اهل بیت در بیشتر آثارش موج می‌زند. اشعار او بارها و بارها در محضر رهبر انقلاب قرائت شد.«کفشهای مکاشفه»، «شرجی آواز»، «خوابنامه و باغ تناسخ»، «ترجمه زخم»، «باران پروانه»، «رودخانه رؤیا»، «ناودان الماس»، «ترانه های ایلیایی»، «ملکوت تکلم»، «سیل گل سرخ»، «روستای فطرت» از آثار این شاعر هستند.

 

این شاعر در سال 1386 به علت کاهش سطح هوشیاری ناشی از تشنج، بیماری قلبی و کلیوی در بخش آی سی یو بیمارستان امام رضا (ع) کرمانشاه بستری شد. طی این مدت رهبر انقلاب در سفر به کرمانشاه با حضور در بیمارستان از این شاعر عیادت کردند. وی که ۹ سال در بستر بیماری به سر می‌بُرد، سرانجام در 16 اسفند 95 در 58 سالگی چشم از جهان فروبست.