تقویم تاریخ؛ از روز عطار نیشابوری تا شکست کودتا در ونزوئلا

 

روز بزرگداشت عطار نیشابوری

 

 

25 فروردین همچنین در تقویم رسمی جمهوری اسلامی ایران روز بزرگداشت ادیب و عارف شهیر "شیخ فرید الدین عطار نیشابوری" است و همه ساله مراسم بزرگداشت این شاعر و عارف نامی در شهر نیشابور برگزار می شود.

شیخ فریدالدین محمد بن ابراهیم نیشابوری مشهور به عطار، شاعر و عارف نام آور ایرانی در قرن ششم و آغاز قرن هفتم هجری است. بنا بر آنچه که تاریخ‌نویسان گفته‌اند بعضی از آنها سال ولادت او را 513 و بعضی سال ولادتش را 537 هجری.ق می‌دانند. او در قریه کدکن یا شادیاخ که در آن زمان از توابع شهر نیشابور بوده به دنیا آمد. از دوران کودکی او اطلاعی در دست نیست جز اینکه پدرش در شهر شادیاخ به شغل عطاری که همان دارو فروشی بود مشغول بوده و بعد از وفات پدر، فریدالدین کار پدر را ادامه می‌دهد و به شغل عطاری مشغول می‌شود.او در این هنگام نیز طبابت می‌کرده است تا زمانی که آن انقلاب روحی در وی به وجود آمد. پس از تغییر حال، در سِلک صوفیان و عارفان درآمد. عاقبت پس از سفرهای متعدد، در زادگاه خود رحل اقامت افکند.در مورد وفات او نیز گفته‌های مختلفی بیان شده ولی بنا بر تحقیقاتی که انجام گرفته بیشتر محققان سال وفات او را 627 هجری.ق دانسته اند. عطار به حق از شاعران بزرگ متصوفه است که کلام ساده و گیرنده او با عشق و شوقی سوزان همراه می‌‌باشد. زبان نرم و گفتار دل انگیزش که از دلی سوخته و عاشق و شیدا بر می‌‌آید، حقایق عرفانی را به نحوی خاص در دل‌‌ها جایگزین می‌‌سازد. غیر از دیوان مفصّل عطار، مثنوی‌‌های متعدد او مانند اسرارنامه، الهی‌‌نامه، مصیبت‌‌نامه، خسرونامه و لسان‌‌الغیب و... مشهورند. معروفترین مثنوی‌‌های عطار، منطق‌‌الطیر نام دارد و کتاب تذکرة الاولیاء در بیان مقامات عرفا نیز از آثار مشهور منثور اوست.

 

تولد ابن رشد، فیلسوف و متفکر آندلسی

 

 

896 سال پیش، در روز چهاردهم آوریل سال 1126 میلادی(520هجری قمری):

«ابن رشد» فیلسوف و متفکر معروف مسلمان در آندلس (بخشی از اسپانیای کنونی) به دنیا آمد. پدر و پدربزرگ وی، هر دو منصب قاضی القضاة آندلس را به عهده داشتند. ابن رشد در جوانی اکثر علوم زمان خود را فراگرفت و در ریاضیات، علوم طبیعی، نجوم، منطق، فلسفه و پزشکی مهارت یافت. وی مورد توجه سلاطین سلسله موحدون که در آندلس فرمانروایی می کردند قرار گرفت، تا جایی که به سمت قاضی شهر قرطبه، پایتخت آندلس برگزیده شد. اگرچه در اواخر عمر مورد قهر و غضب قرار گرفت و تبعید شد. ابن رشد گرایش فراوانی به افکار ارسطو داشت و بزرگترین شارح آثار او به شمار می آید و مهمترین کتابش نیز تفسیر کتاب ما بعد الطبیعه ارسطو است. با این حال این فیلسوف مسلمان در علوم مختلف آثار قابل توجهی دارد که برخی از آنها عبارتند از : «تهافُت التهافت»، «کتاب الکلیات» (در پزشکی) و «فصل المقال». ابن رشد در دسامبر سال 1198 میلادی (ماه صفر 595 قمری) درگذشت.

 

پایان نگارش کتاب ارزشمند جواهر الکلام

 

 

189 سال پیش در چنین روزی برابر با بیست و سوم ماه مبارک رمضان 1254 قمری:

کتاب ارزشمند «جواهرالکلام» پایان یافت. این منبع ارزشمند درباره احکام الهی و حلال و حرام شریعت اسلام می‌باشد. کتابی جامع در استنباط فقه که نظیرش را تا به حال کسی نتوانسته به رشته تحریر درآورد. نقل اقوال فقهاء و استدلال دقیق از نکات عمده قابل توجه در "جواهرالکلام" است. محمدحسن نجفی (صاحب جواهر) در سن ۲۵ سالگی شروع به تألیف آن نمود و حدود سی سال از عمر گران‌بهای خویش را صرف کرد و به‌ خاطر همین تصنیف به "شیخ ‌الفقهاء" شهرت یافت. تهاجم فکری وهابیت و اخباریون در عصر شیخ الفقهاء، صاحب جواهر را به فکر ضرورت رهبری امت اسلام انداخت. لذا موضوع ولایت فقیه را در اثر ارزشمندش مطرح نمود. و آن را از ضروریات فقه اسلامی قلمداد کرد.

 تولد کارل آندرئاس، خاورشناس آلمانی

 

 

176 سال پیش، در روز چهاردهم آوریل سال 1846 میلادی:

«فریدریش کارل آندرئاس» (Friedrich Carl Andreas )، خاور شناس و ایران شناس آلمانی متولد شد. وی در پی آشنایی با یک شرق شناس دانمارکی، به فرهنگ و تمدن ایرانی علاقمند شد و چهار سال در این زمینه مطالعه کرد. آندرئاس برای تکمیل دانسته هایش به ایران و هند سفر کرد و زبان فارسی و زبان های وابسته به آن را آموخت. وی در حدود سی ‌سال به عنوان استاد زبان‌ های ایرانی در دانشگاه گوتینگن آلمان به تدریس پرداخت و شاگردان خود را با فرهنگ غنی ایرانی آشنا کرد. این ایران شناس آلمانی در سال 1930 میلادی درگذشت.

 

پایه گذاری اتحادیه پان امریکن یا سازمان کشورهای آمریکایی

 

 

132 سال پیش، در روز چهاردهم آوریل سال 1890 میلادی:

اتحادیه پان آمریکن که بعدها به سازمان کشورهای آمریکایی تغییر یافت، پایه گذاری شد. تا جنگ جهانی دوم، همکاری هایی میان اعضای این سازمان در زمینه های مختلف انجام شد، اما پس از جنگ، نیاز به همکاری وسیع تر، موجب تشکیل سازمان کشورهای آمریکایی شد. در نهمین اجلاس اتحادیه پان آمریکن که در آوریل سال 1948 در کلمبیا تشکیل شد، منشور سازمان کشورهای آمریکایی به تصویب رسید و در سال 1972، کانادا و گویان به عنوان اعضای ناظر پذیرفته شدند. آنچه در سازمان کشورهای آمریکایی موجب نگرانی کشورهای عضو است، نفوذ فراوان آمریکا در این سازمان و سوء استفاده واشنگتن از آن، در جهت مقاصد سیاسی آمریکا است. آمریکا همچنین از سازمان کشورهای آمریکایی به عنوان بستری مناسب برای بسط سلطه اقتصادی بر کشورهای آمریکای جنوبی و مرکزی استفاده می کند. به همین دلیل اعضای سازمان کشورهای آمریکایی تلاش می کنند تا حد ممکن از نفوذ واشنگتن بر این سازمان و به کارگیری آن در جهت اهداف و منافع آمریکا، بکاهند.

 

شکست کودتا در ونزوئلا

 

 

 

20 سال پیش، در روز چهاردهم آوریل سال 2002 میلادی:

«هوگو چاوز» رئیس جمهور سابق ونزوئلا پس از شکست کودتا علیه وی، به کشورش بازگشت و زمام امور را به دست گرفت. چاوز در سال 1999 به ریاست جمهوری ونزوئلا رسید و اصلاحاتی را به نفع اقشار فقیر و متوسط جامعه انجام داد. وی همچنین اقداماتی را برای کنترل و نظارت بر شرکت نفتی آمریکایی که نفت این کشور را استخراج می کرد، انجام داد. سیاست های مستقل داخلی و خارجی رئیس جمهوری ونزوئلا خشم واشنگتن را برانگیخت و این دولت با کمک مخالفان چاوز در داخل و خارج از ارتش، در 12 آوریل 2002 کودتایی را علیه وی ترتیب داد. با وجود موفقیت کودتا در گام نخست، اکثر مردم ونزوئلا که از اصلاحات چاوز راضی بودند، مداخله خارجی را در امور داخلی کشورشان نپذیرفتند. آنها به خیابان ها ریختند و پس از برکناری دولت کودتا، رئیس جمهوری قانونی خود را بر سر کار بازگرداندند. هوگو چاوز سرانجام در ۵ مارس ۲۰۱۳ به علت ابتلا به بیماری سرطان در ۵۸ سالگی درگذشت.

 

پایان نگارش تفسیر المیزان 

 

 

51 سال پیش در چنین روزی، 23 رمضان 1392 قمری:

تألیف تفسیر شریف «المیزان» پایان یافت. کتاب "المیزان فی تفسیر القرآن" تألیف علامه محمدحسین طباطبایی است که در حدود سال ۱۳۷۴ق شروع و در ۲۳ رمضان‌ ۱۳۹۲ق پایان یافت. این تفسیر نخستین ‌بار در ۲۰ جلد بالغ بر ۸۰۰۰ صفحه به زبان عربی در قطع وزیری منتشر شد. علامه برای تفسیر، ابتدا آیه را بیان نموده و بعد از آن به تفسیر هر جزء از آیه پرداخته است. شیوه تفسیر "قرآن به قرآن" علامه طباطبایی شیوه‌ای بی‌سابقه بوده ‌است. وی بنای تفسیر آیات را کمک گرفتن از دیگر آیات قرآن برای روشن نمودن قصد و معنا قرار داد. این تفسیر شریف به زبان فارسی نیز ترجمه شده‌ است. طبق سخن خود علامه این نوع تفسیر، تفسیر مرحوم آیت‌ الله حاج میرزاعلی آقای قاضی بوده ‌است. اولین و مهم‌ترین مزیت تفسیر شریف "المیزان" تفسیر آیه به آیه ‌است. علاوه بر آن، می‌توان به ورود علامه به بحث‌ها از جوانب گوناگون اشاره کرد یعنی علامه علاوه بر تفسیر؛ بحث‌های روائی، اجتماعی، تاریخی، فلسفی و علمی را هم بدون خلت بیان کرده‌ است.