تقویم تاریخ؛ از عید سعید فطر تا صدرو فرمان تاسیس سپاه پاسداران انقلاب اسلامی

عید سعید فطر

امروز، اول ماه شوال مصادف با عید سعید فطر است. عید فطر یکی از اعیاد بزرگ اسلامی است. مسلمانان پایان یک ماه روزه و عبادت پروردگار را سپاس می گویند و با گشودن روزه هایشان، این روز بزرگ را جشن می گیرند. عید فطر ، وداع با ماه مبارک رمضان ، یعنی ماه عبادت و خودسازی است. در روز عید فطر، روزه گرفتن حرام است و مردم پس از یک ماه تلاش برای غلبه برنفس و کسب تقوی، در اجتماعی عظیم و باشکوه، نماز عید فطر را اقامه می کنند. حضرت علی (ع) - داماد و پسر عموی پیامبر اکرم (ص ) - در خصوص عید سعید فطر می فرماید: «ای مردم، امروز روزی است که نیکوکاران درآن پاداش می گیرند و بدکاران در آن زیان می بینند. کمترین اجری که برای مردان و زنان روزه دار است، این است که فرشته ای درآخرین روز ماه رمضان آنها را ندا می دهد که بشارت باد بر شما بندگان خدا که آنچه از گناهان گذشته تان بود، آمرزیده شد. پس مراقب باشید که در ایام باقی مانده از عمرتان، رضایت خداوند را کسب نمایید.»

 

 

وفات امام بخاری، از محدثین مشهور مسلمان

1191 سال پیش در چنین روزی، اول شوال سال 253 هجری قمری:

«محمد بن اسماعیل بخاری» معروف به امام بخاری از محدثین مشهور قرن سوم هجری قمری، در قریه خرتنگ - از توابع سمرقند - وفات یافت. بخاری جهت تحصیل علم به سرزمین های دور و نزدیک سفر کرد و دانش بسیار اندوخت. وی به امام بخاری مشهور است. کتاب «صحیح بخاری» که یکی از کتب معتبر حدیث اهل سنت است، از جمله آثار امام بخاری است. این اثر ارزشمند، حاوی نه هزار حدیث نبوی است که از بین 600 هزار حدیث انتخاب شده است. از مهمترین تالیفات دیگر او می توان به «الادب المفرد»، « الجامع الکبیر» و « التاریخ الکبیر عن تراجَمِ رِجالِ السند» اشاره کرد.

 

 

درگذشت ابن دهان، مفسر و ادیب مسلمان

875 سال پیش طبق اقوال متواتر،  در چنین روزی، اول شوال سال 569 هجری قمری:

«سعید بن مبارک» معروف به «ابن دهان» ( Ebn-e Dahhan )، مفسر، ادیب و شاعر مسلمان، درگذشت. وی متولد بغداد بود و پس از طی دوران تحصیلات مقدماتی، علم لغت را فراگرفت و از بزرگان بسیاری حدیث شنید. این لغت شناس بزرگ همچنین به ادبیات، بویژه سرودن شعر توجه خاصی داشت و شاگردانش را نیز به سرودن شعر تشویق می کرد. همچنین ابن دهان کتابخانه ای عظیم داشت که در جریان طغیان آب رود دجله، خسارت های شدیدی دید. او برای احیای مجدد کتب از دست رفته، تلاش های بسیار کرد و سرانجام بینایی خود را در این راه از دست داد. از آثار ابن دهان امروزه تنها بخش کوچکی باقی مانده که در زمینه شعر و ادب و به صورت خطی است .

 

 

درگذشت فخر ررازی، دانشمند معروف اسلامی

838 سال پیش، در روز اول شوال سال 606 هجری قمری:

«ابو عبدالله محمد بن عمر رازی» معروف به «فخر رازی» دانشمند معروف اسلامی درگذشت. وی در سال 543 ه.ق در شهر ری در نزدیکی تهران متولد شد و با توجه به استعداد خود، به زودی توانست در بسیاری از علوم اسلامی چون فقه، تفسیر، کلام، فلسفه، منطق، سرآمد روزگار خود شود. فخر رازی در مناظره و سخنرانی تبحر فراوانی داشت و در شهرهای گوناگون به بحث با عالمان دینی می پرداخت. همچنین مجلس درس او ، بویژه در هرات مملو از عالمان و طالبان علم بوده است. فخر رازی در مسائل فلسفی متعددی تشکیک کرد که توسط فلاسفه پس از وی به آنها پاسخ گفته شد. وی کتاب های مختلفی در علوم اسلامی نگاشته که مهمترین آنها «تفسیر کبیر» است. از دیگر کتاب های این عالم برجسته می توان از «اسرار التنزیل»، «نهایة العقول» و «سراج القلوب» یاد کرد.

 

 

تولد امانوئل کانت، فیلسوف بلندآوازه آلمانی

299 سال پیش در چنین روزی برابر با 22 آوریل 1724 میلادی:

امانوئل کانت، (Immanuel Kant) فیلسوف بلندآوازه آلمانی در بیست و دوم آوریل 1724م در کُنیگسْبِرْگْ آلمان در خانواده‌‌ای متوسط به دنیا آمد. وی پس از پایان تحصیلات خود در رشته ریاضیات، الهیات و فلسفه، به تدریس در یک روستا پرداخت. کانت از 46 سالگی در دانشگاه شهر خود به تدریس فلسفه روی آورد. او در طی سال‌‌های مطالعه و تدریس فلسفه، آثار متعددی به نگارش درآورد که نقد عقل محض، مبانی مابعدالطبیعه اخلاق، نقد عقل عملی و دین در حدود عقل از آن جمله‌‌اند. وی همچنین سیستم فکری خاصی به وجود آورد که بر اساس آن معتقد بود اشیاء دو دسته اند؛ یکی چیزهای مربوط به تجربیات ما که می‌‌توانند با مقولات فهم ما سازگار شوند، دیگری، چیزهای قائم بالذّات که عقل ما نمی‌‌تواند به راحتی به کُنه آنها پی بَرَد. او ثابت می‌‌کند که زمان و مکان هم نامتناهی است و هم محدود. به عقیده کانت، در انسان احساسی اخلاقی هست که حکم می‌‌کند فلان کار خیر است و فلان امر، شر. خود انسان ممکن است عمل شر و زشتی را انجام دهد، ولی وجدان و احساس اخلاقی او، آن عمل را زشت خواهد دانست، و اگر چنین نبود، اصلاً پشیمانی معنی نداشت. پس عقل عملی، عقلی است که انسان را از پرداختن به کارهای زشت نهی می‌‌کند و به انجام اعمال نیک امر می‌‌نماید. کانت می‌‌گوید" چنان رفتار کن که دستور عمل تو بتواند قاعده کلی و جهانی گردد و نیز چنان عمل کن که شایسته انسانیت باشد چه در مورد شخص خود و چه در مورد دیگران". امانوئل کانت سرانجام در 12 فوریه 1804م در زادگاه خود در هشتاد سالگی و در حالی که تمام عمر را به صورت مجرد زندگی کرد، درگذشت.

 

 

قیام مردم کوبا علیه استعمار اسپانیا

128 سال پیش در چنین روزی در 22 آوریل سال 1895 میلادی:

مردم کوبا علیه استعمار اسپانیا قیام کردند. کشور کوبا در امریکای مرکزی از اواخر قرن پانزدهم میلادی تحت استعمار اسپانیا درآمد. نهضت آزادی‌‌خواهی و استقلال‌‌طلبی از قرن نوزدهم در این جزیره شکل گرفت. سومین قیام مردم کوبا برای رهایى از استعمار اسپانیا در اواخر نیمه دوم قرن نوزدهم در 22 آوریل 1895میلادی شکل گرفت و این بار کوبایى‌‌ها به رهبری خوزه دومارتی علیه استعمار اسپانیا قیام کردند. اسپانیا برای مقابله با انقلابیون، 300 هزار سرباز به کوبا اعزام کرد. در این هنگام، در حالی که افکار عمومی در امریکا به نفع انقلابیون بود اما دولت ایالات متحده بارها تمایل خود مبنی بر انضمام کوبا به خاک خود را اعلام نمود. در اوج این ناآرامی‌‌ها، امریکا از فرصت استفاده کرد و به بهانه انفجار یک کشتی جنگی خود در نزدیکی سواحل کوبا در سال 1898میلادی وارد جنگ با اسپانیا شد و ناوگان جنگی این کشور را در آب‌‌های کوبا نابود ساخت و این کشور امریکای مرکزی را اشغال کرد. در نهایت براساس معاهده پاریس در دهم دسامبر 1898م کوبا و مناطقی دیگر نیز به امریکا واگذار گردید. به این ترتیب، امریکا جای‌گزین استعمار اسپانیا در کوبا شد و مردم این کشور از آن پس، قیام خود را علیه‌ امریکا، سازمان دادند.

 

 

تولد رابرت اوپنهایمر، فیزیکدان و سازنده بمب اتم

119 سال پیش در چنین روزی، بیست و دوم آوریل سال 1904 میلادی:

«رابرت اوپِنهایمر» (Robert Oppenheimer)، فیزیکدان آمریکایی و سازنده بمب اتم، متولد شد. وی قبل از جنگ جهانی دوم، درباره اتم و چگونگی شکافتن هسته آن و آزاد نمودن انرژی عظیم حاصل از این فرایند، مطالعاتی انجام داد. اوپنهایمر در جریان جنگ جهانی دوم، به سرپرستی تحقیقات وزارت جنگ آمریکا منصوب شد و تحت نظر او سه بمب اتمی اولیه ساخته شد. با وجود این، هنگامی که آمریکا در سال 1945 میلادی با بمباران اتمی ژاپن، دهها هزار انسان را به یکباره نابود کرد، اوپنهایمر از کار خود پشیمان شد و خواستار استفاده از انرژی هسته ای در امور صلح جویانه شد.

 

 

ترور میرزا مصطفی افتخار العلما اشتیانی از رهبران نهضت مشروطه

114 سال پیش در چنین روزی دوم اردیبهشت سال 1288 هجری شمسی:

میرزا مصطفی افتخار العلما آشتیانی از رهبران نهضت مشروطه در تهران ترور شد. میرزا مصطفی افتخار العلماء آشتیانی متخلص به صهبا در حدود سال 1245 شمسی در تهران به دنیا آمد. پدرش آیت‌‌اللَّه میرزا محمد حسن آشتیانی، رهبر نامدار نهضت تنباکو در تهران و مورد اعتماد میرزای بزرگ شیرازی در پایتخت بود. میرزا مصطفی پس از اتمام تحصیلات نزد پدر و دیگر اساتید، به اخذ اجتهاد نائل آمد و در جریان نهضت مشروطیت، به این قیام مردمی پیوست. وی از رهبران انقلاب مشروطه و مجتهدی مبارز بود. میرزا مصطفی تلاش می‌ نمود تا بتواند بین مشروطه و مشروعه را جمع کند لذا از هر دو گروه کناره گرفت. سرانجام در جریان تحصن علما در حرم حضرت عبدالعظیم(ع) در ری توسط عده‌‌ای ناشناس، در نیمه شب دوم اردیبهشت 1288 ش، در چهل و سه سالگی به شهادت رسید و در جوار امام زاده حضرت عبدالعظیم(ع) نواده امام حسن مجتبی علیه السلام به خاک سپرده شد.

 قتل عام فلسطینی ها توسط صهیونیستی های تروریست در حیفا

75 سال پیش، در روز بیست و دوم آوریل سال 1948 میلادی:

درآستانه تشکیل رژیم نامشروع صهیونیستی، صهیونیست ها به شهر بندری حیفا در شمال غربی فلسطین حمله کردند. آنها در این حمله گسترده 500 فلسطینی را کشتند و 200 تن را زخمی کردند . زنان و کودکان فلسطینی که از قساوت صهیونیست ها وحشت زده شده بودند، به منطقه بندری حیفا گریختند تا ازآنجا به مناطق دیگر منتقل شوند. اما صهیونیست ها به آنها حمله کردند و 100 فلسطینی بیگناه دیگر را وحشیانه به قتل رساندند و 200 تن را مجروح کردند. علت افزایش این گونه کشتارهای بیرحمانه فلسطینی ها توسط صهیونیست های مسلح، نزدیک شدن زمان اعلام تاسیس رژیم اشغالگر قدس در 14 مه 1948، بود.

 

 

کشته شدن بیش از1200 نفر در الجزایر در تلاش ارتش سری فرانسه برای کودتا در الجزایر

62 سال پیش در چنین روزی، بیست و دوم آوریل سال 1961 میلادی:

تلاش ارتش سری فرانسه، برای کودتا در الجزایر منجر به کشته شدن حداقل 1200 تن از مردم الجزیره پایتخت این کشور شد. پس از روی کار آمدن ژنرال‌ دوگل در فرانسه، وی سخن از حق مردم الجزایر در تعیین سرنوشت خود به میان آورد. گرچه به آن امید بود که بتواند گروه کارگزاران خود را در الجزایر بر مسند قدرت بنشاند. اما در این میان تعدادی از نظامیان افراطی فرانسوی با شکل دادن گروهی تحت عنوان سازمان ارتش سری، ایجاد هراس در دل مردم الجزایر و هم‌چنین فرانسویان محافظه‌‌کار را در برنامه کاری خود قرار دادند. تلاش ارتش سری فرانسه که خواستار ادامه سلطه دولت پاریس بر الجزایر بود، شورشی را در 22 آوریل 1961میلادی رقم زد که به مرگ 1200 تن از مردم الجزایر انجامید. مردم الجزایر پس از دادن نزدیک به یک و نیم میلیون کشته در سال 1962 پس از 130 سال تحت استعمار فرانسه استقلال یافتند.

 

 

روز جهانی زمین پاک 

54 سال پیش در چنین روزی برابر با 22 آوریل 1969 میلادی:

مطابق با پیشنهاد جان مک کونل(John McConnell)، روز جهانی زمین پاک علام شد. در سال 1969، جان مک کونل فرزند یک مبلغ دینی مستقل و علاقمند به عرصه دین، علم و صلح، ایده برگزاری یک روز جهانی به نام روز زمین پاک را در همایش یونسکو درباره محیط زیست مطرح کرد و در همان سال پرچم زمین پاک را طراحی کرد. او تانت(U Thant) دبیر کل سازمان ملل( 1962- 1971) از ایده مک کونل استقبال کرد و این روز به یک روز جهانی در تقویم‌های سراسر دنیا تبدیل شد. روز زمین پاک مناسبت سالانه‌ای است که با هدف افزایش آگاهی و تجلیل از محیط زیست کره زمین نام‌گذاری شده است. روز جهانی زمین پاک هر ساله در 22 آوریل در تمام دنیا برگزار و به همه مردم روی زمین یادآوری می شود که نباید سیاره خود «زمین»‌را فراموش کنند و به فکر حفظ آن باشند. در ایران نیز همزمان با دیگر کشورهای جهان هفته زمین پاک از روز دوم اردیبهشت ماه به مدت یک هفته در سراسر کشور برپا می‌شود و نخستین روز این هفته (دوم اردیبهشت ماه ) به نام روز زمین پاک نام‌گذاری شده‌ است.

 

 

صدور فرمان تاسیس سپاه پاسداران انقلاب اسلامی 

44 سال پیش، در روز دوم اردیبهشت سال 1358 هجری شمسی:

حضرت امام خمینی (ره) بنیانگذار جمهوری اسلامی ایران، فرمان تاسیس "سپاه پاسداران انقلاب اسلامی" را صادر کرد. براساس این فرمان، وظیفه اصلی سپاه پاسداران، حراست و حفاظت از انقلاب اسلامی در مقابل دشمنان داخلی و خارجی است. تشکیل سپاه پاسداران انقلاب اسلامی نتیجه هوشمندی و درایت امام خمینی (ره) بود. در ماه های اول انقلاب اسلامی نهادهای نظامی و انتظامی با از هم گسیختگی و از هم پاشیدگی مواجه شده بودم تشکیل یک تشکیلات نظامی ومردمی برای حفاظت از انقلاب اسلامی در برابر انواع تهدیدات داخلی و خارجی ضروری بود. امام خمینی (ه) این ضرورت را به موقع و به خوبی درک کرده و فرمان تشکیل سپاه پاسداران انقلاب اسلامی را صادر کردند.در جریان جنگ تحمیلی رژیم صدام علیه ایران که با هدف نابودی انقلاب اسلامی و تجزیه ایران، توسط آغاز شده بود، سپاه شایستگی ها و توانایی های واقعی خود را به نمایش گذاشت و در عقب راندن نیروهای متجاوز عراقی و شکست توطئه های دشمنان، نقش مهمی داشت. سپاه پاسداران انقلاب اسلامی در دوران سازندگی پس از جنگ تحمیلی، علاوه بر حفظ آمادگی نظامی خود در برابر تهدیدهای دشمنان در طرح های مختلف سازندگی کشور نیز مشارکت فعال دارد.

 

 

اشغال دانشگاه تبریز توسط گروه های منافق و ضد انقلاب

43 سال پیش در چنین روزی در روز دوم اردیبهشت سال 1359 هجری شمسی:

دانشگاه تبریز از اشغال گروههای منافق و ضد انقلاب بیرون آمد. در 28 فروردین 1359، تعدادی از دانشجویان مسلمان کنترل دانشگاه تبریز را به دست گرفتند و فردای آن روز، منافقین و گروهک ‌ها، دانشگاه تربیت معلم را تصرف کردند. به دنبال اولتیماتوم سه روزه از طرف شورای انقلاب به منافقین، مردم مسلمان تبریز، در دوم اردیبهشت 1359 موفق به شکست آنان شدند. این حرکت مورد تأیید امام خمینی (ره) قرار گرفت. پس از آن، ضرورت ایجاب می‌ کرد تا دانشگاه‌ها برای مدتی تعطیل باشد تا تغییر و تحولی اساسی در تمام نظام آموزشی کشور انجام شود، از این رو دانشگاه‌ها از آن روز تعطیل شدند تا با مطالعه و دقت و فرصت کافی، تحولی بنیادین و اساسی در نظام دانشگاهی کشور پدید آید. این وظیفه به عهده ستاد انقلاب فرهنگی محوَّل گردید تا این که دانشگاه ‌ها در 27 آذر 1361 در سالروز وحدت حوزه و دانشگاه، بازگشایی شدند. این حرکت با هدف اسلامی کردن دانشگاه ‌ها و خارج ساختن عوامل طاغوتی بود که به انقلاب فرهنگی معروف شد.