تقویم تاریخ؛ از فتوای تحریم تنباکو تا تشکیل رژیم جعلی اسرائیل

تولد ابن ساعد انصاری، ریاضیدان مشهور مصری

695 سال پیش (به قولی) در چنین روزی، بیست و سوم شوال سال 749 هجری قمری:

«ابن ساعد انصاری»، پزشک ، ریاضیدان و نویسنده مشهور مصری متولد شد. وی در منطق، طب و ریاضیات مهارت داشت و از تاریخ وقایع و احوال رجال قبلی و معاصر خود نیز اطلاعات وسیعی داشت. مجموع تالیفاتی را که به ابن ساعد انصاری نسبت می دهند ، حدود چهارده کتاب است که مهمترین آنها، «ارشاد القاصد» نام دارد که درباره تاریخ علوم است.

 

 

اشغال آنگولا توسط پرتغال

448 سال پیش در چنین روزی در چهاردهم مه سال 1575 میلادی:

سرزمین آنگولا در افریقا توسط استعمارگران پرتغالی اشغال شد . آنگولا قبل از ورود پرتغالی ها بخشی از امپراتوری افریقای گینه بود، اما با تسلط پرتغالی‌ ها بر آنگولا ، در تمام سواحل این کشور، مراکز بازرگانی احداث شد. آنگولا از زمان ورود پرتغالی ‌ها به مدت چهارصد سال به طور وحشیانه‌ تحت استعمار پرتغال قرار گرفت. پس از جنگ جهانی دوم ، شورش ‌های متعددی برای کسب آزادی در آنگولا به وقوع پیوست . سرانجام این کشور در سال 1975 از پرتغال استقلال یافت.

 

 

درگذشت سید نعمت الله جزایری، فقیه و محدث بزرگ اسلامی

332 سال پیش در چنین روزی ، بیست و سوم شوال سال 1112 هجری قمری: 

«سید نعمت ا... جزایری» ، فقیه و محدث بزرگ اسلامی در 62 سالگی درگذشت. وی در علم فقه، حدیث، تفسیر و ادبیات عرب استاد بود و در راه گسترش و تبلیغ احکام دین اسلام ، زحمات زیادی متحمل شد و به تعلیم و تربیت شاگردان بسیاری همت گماشت. از آثار ارزنده وی می توان کتب «قصص الانبیاء»، «مدینة الحدیث» و «هدایت المومنین» را نام برد.

 

 

تزریق اولین واکسیناسیون ابله جهان در بریتانیا

227 سال پیش در چنین روزی در چهاردهم مه سال 1796 میلادی:

اولین واکسیناسیون آبله جهان در بریتانیا انجام شد. امروزه به ویژه در کشورهای پیشرفته کمتر اثری از "آبله" به چشم می‌ خورد اما تا قرن هجدهم ، این بیماری شیوع فراوانی داشت و تلفات گسترده‌ ای بر جای می‌ گذاشت. در سال 1717م یک زن انگلیسی متوجه شد که در برخی نقاط شرقی اروپا، از ماده سمی و زهراب ه‌ایی که از تاول‌ های آبله بیرون می ‌ریزد برای جلوگیری از ابتلای دیگران به آبله ، استفاده می‌ شود. وی پس از فراگیری این روش و تحقیق در این زمینه ، این شیوه را در بریتانیا رواج داد که به کاهش تلفات آبله انجامید. از سوی دیگر این مسئله در انگلستان مطرح بود که زهرابه و درواقع ماده سمی موجود در آبله گاوی برای انسان در برابر آبله ، مصونیت ایجاد می کند. در نهایت، در 14 ماه مه 1796م دکتر "ادوارد جِنِر" انگلیسی این مسئله را عملی کرد و با آزمایش روی یک کودک ، توانست ثابت کند که تلقیح با ویروس گاوی، سبب ایمنی در مقابل آبله می ‌شود. این مطلب گرچه با مخالفت‌ های عمومی مواجه شد اما به زودی در سراسر جهان پذیرفته شد.

 

 

استقلال پاراگوئه از اسپانیا

212 سال پیش در چنین روزی، چهاردهم می سال 1811 میلادی:

پاراگوئه، مستقل و حکومت جمهوری در این کشور مستقر شد. سرزمین پاراگوئه در قرن شانزدهم میلادی توسط یک اسپانیایی کشف شد و بیش از دو قرن تحت استعمار اسپانیا قرار داشت . بعد از استقلال پاراگوئه ، حکومت استبدادی دراین کشور برقرار شد و به دلیل اوضاع نامتعادل داخلی ، کودتاهای متعددی در پاراگوئه رخ داد که با هر کدام از این کودتاها ، افراد مستبد دیگری در راس کار قرار گرفتند. در سال 1989 میلادی در پاراگوئه اولین انتخابات آزاد ریاست جمهوری برگزار شد و نقش مردم در حکومت افزایش یافت .جمهوری پاراگوئه در آمریکای جنوبی ، میان بولیوی ، برزیل و آرژانتین واقع شده و پایتختش، آسونسیون است.

 

 

درگذشت جوزف رینو، دانشمند و مستشرق فرانسوی

156 سال پیش در چنین روزی، چهاردهم می سال 1867 میلادی:

«جوزف رینو» ( Joseph Reinaud )، دانشمند و مستشرق فرانسوی، در 74 سالگی، درگذشت. وی به سبب علاقه ای که به زبان های شرقی داشت، دراین زمینه به تحصیل پرداخت و در زبان و ادبیات عرب مهارت یافت. رینو پس از چندی، درهمین رشته در دانشگاه به تدریس پرداخت و به موازات این کار ، به نگارش نیز مشغول شد. مهمترین کتابی که در زمینه تاریخ مسلمانان در فرانسه نوشته شده، اثری از این خاورشناس فرانسوی است که در نیمه اول قرن نوزدهم به چاپ رسیده است. از مهمترین آثار تالیفی رینو کتاب های « فتح عرب » و « اسلام و مسلمانان » را می توان نام برد .

 

 

صدور فتوای تحریم تنباکو

132 سال پیش، در روز بیست و چهارم اردیبهشت سال 1270 هجری شمسی:

آیت ا... میرزا «حسن شیرازی»، روحانی مبارز و مرجع تقلید مسلمانان، به منظور جلوگیری از چپاولگری های استعمار انگلیس، با صدور فتوایی، زمینه لغو امتیاز تنباکو را فراهم کرد. در جریان سومین سفر ناصرالدین شاه قاجار به اروپا- قراردادی با یکی از مشاوران نخست وزیر انگلیس به نام تالبوت منعقد شد. براساس این قرارداد، امتیاز انحصاری تولید - فروش و صدور تنباکوی ایران به مدت 50 سال به کمپانی انگلیسی رژی واگذار شد. این امتیاز، گام دیگری برای گسترش سلطه استعمار انگلیس و چپاول منابع و ثروت های ایران بود. انعقاد قرارداد فروش تنباکو به انگلیس، با مخالفت شدید مردم مسلمان ایران و روحانیون آگاه روبرو شد. پس از فتوای آیت ا... میرزای شیرازی مبنی بر تحریم استعمال توتون و تنباکو ، مردم مسلمان سراسر ایران، از خرید و فروش و استفاده از تنباکو اجتناب کردند و در نتیجه ناصرالدین شاه قاجار مجبور به لغو امتیاز تنباکو شد. این واقعه، بار دیگر اقتدار و آزادگی ملت مسلمان ایران را به اثبات رساند.

 

 

تشکیل رژیم جعلی اسرائیل

75 سال پیش در چنین روزی چهاردهم مه سال 1948 میلادی:

رژیم جعلی اسرائیل پس از قتل عام گسترده فلسطینیان، اعلام موجودیت کرد. در پی شکست دولت عثمانی در جریان جنگ جهانی اول، سربازان انگلیسی فلسطین را اشغال کردند. پنج سال بعد ، جامعه ملل تحت نفوذ انگلیس، قیمومت این کشور بر فلسطین و تشکیل یک دولت یهودی در آن سرزمین را پذیرفت. از آن به بعد ، سازمان های صهیونیستی برای تحقق این هدف توسعه طلبانه، یهودیان بسیاری را از نقاط مختلف جهان، به ویژه اروپا، به فلسطین مهاجرت دادند و همزمان با عملیات تروریستی، فلسطینی ها را وادار به ترک سرزمین خود کردند. در نوامبر سال 1947 میلادی، سازمان ملل متحد قطعنامه ای تصویب کرد که به موجب آن، دو دولت عرب و یهودی در فلسطین تاسیس و بیت المقدس نیز منطقه ای بین المللی شناخته می شد. این قطعنامه ناعادلانه با مخالفت اعراب مواجه شد و انگلیس که عملا از صهیونیست ها حمایت می کرد ، اعلام کرد نیروهایش تا 15 می سال 1948 از فلسطین خارج خواهند شد. اما چند ساعت قبل از خروج کمیسر انگلیس از فلسطین،  تشکیل دولت غیرقانونی رژیم صهیونیستی اعلام شد.

 

 

انعقاد پیمان ورشو

68 سال پیش در چنین روزی، چهاردهم می سال 1955 میلادی:

پیمان سیاسی و نظامی ورشو میان هشت کشور کمونیستی اروپا در ورشو پایتخت کشور لهستان منعقد شد. این پیمان امنیتی برای مقابله با پیمان آتلانتیک شمالی - ناتو - که پیمانی میان دولت های غربی طرفدار آمریکا بود، امضا شد. کشورهای لهستان، آلبانی، بلغارستان، مجارستان، چکسلواکی، شوروی ، آلمان شرقی و رومانی از اعضای این پیمان بودند. این کشورها متعهد شده بودند در مناسبات خود از تهدید و اعمال زور خودداری کنند و درصورتی که عضوی از اعضای پیمان ورشو در اروپا مورد حمله قرار گیرد ، به دفاع از آن کشور بپردازند . پیمان ورشو پس از 36 سال فعالیت با متزلزل شدن نظام های کمونیستی اروپای شرقی و شوروی درسال 1991 منحل شد.

 

 

درگذشت مهدی الهی قمشه ای، محقق و مؤلف ایرانی

50 سال پیش در چنین روزی در 24 اردیبهشت 1352 هجری شمسی:

عالم بزرگوار و محقق و مولف معاصر، حکیم "مهدی الهی قمشه‌ ای" در 72 سالگی درگذشت. وی در ابتدای جوانی در اصفهان از محضر حضرات آیات حاج آقاحسین قمی، آقا بزرگ حکیم خراسانی و میرزا مهدی اصفهانی استفاده برد و خود در فقه، اصول، فلسفه و حکمت به مراتب والایی دست یافت. حکیم الهی قمشه‌ ای، ضمن تدریس در منطق، حکمت و ادبیات در آن مکان، به عنوان یکی از برجسته‌ ترین استادان دانشگاه تهران شناخته شده و با نوشتن کتاب "توحید هوشمندان" به اخذ درجه دکترا از دانشکده مزبور نائل آمد. ایشان ضمن تدریس، با جملاتی شیوا، شیرین و پرجاذبه، مفاهیم دشوار فلسفی را بیان می‌کرد و در تایید اظهارات علمی خود از اشعار شاعران بزرگ، شاهد می ‌آورد. در محفل علمی این حکیم الهی، دانشوران فاضلی پرورش یافتند. وی قلمی شیوا داشت و با همین شیوایی بود که قرآن مجید را به فارسی ترجمه کرد. ترجمه او، از نخستین ترجمه‌ های امروزی قرآن در زبان و ادبیات فارسی بود و درزمان خود، مورد توجه روشنفکران، دانشجویان و نسل جدید قرار گرفت. همچنین ترجمه آزاد مفاتیح الجنان، صحیفه سجادیه و کلیات دیوان الهی از دیگر آثار اوست.

 

 

درگذشت حبیب یغمایی، شاعر و نویسنده مشهور ایرانی

39 سال پیش ، در روز بیست و چهارم اردیبهشت سال 1363 هجری شمسی:

استاد «حبیب یغمایی»، محقق ، شاعر و نویسنده معاصر ایرانی، درگذشت. او در سال 1280 هجری شمسی متولد شد و در پایان تحصیلاتش، به مطالعه و تحقیق در زمینه ادبیات فارسی و معارف اسلامی پرداخت. حبیب یغمایی از سال 1327 هجری شمسی به مدت 31 سال مجله یغما را منتشر کرد. وی همچنین از طبع شعر سرشاری بهره داشت و سروده هایش بطور پراکنده موجود است. از جمله آثار ارزنده استاد حبیب یغمایی می توان به تصحیح مجموعه آثار سعدی و همچنین تصحیح ترجمه طبری اشاره کرد.

 

 

درگذشت فیض الاسلام، مترجم و شارح نهج البلاغه 

38 سال پیش در چنین روزی 24 اردیبهشت سال 1364 هجری شمسی:

عالم ربانی "سیدعلی نقی فیض الاسلام" مترجم و شارح نهج‌ البلاغه در هشتاد سالگی درگذشت. عالم محقق، سیدعلی نقی اصفهانی آل محمد معروف به فیض الاسلام پس از گذران علوم مقدماتی، راهی نجف اشرف گردید و پس از شرکت در دروس عالی علمای بزرگ نجف و سال‌ ها تحقیق و تأمل در حدیث، از دو محدث نامدار زمان آیت‌ اللَّه شیخ عباس محدث قمی و شیخ علی اکبر نهاوندی، به اخذ اجازه روایت نائل آمد. مهم‌ترین اثر این عالم دینی، ترجمه و شرح نهج البلاغه است که به نهج البلاغه فیض الاسلام شهرت یافته است. همچنین ترجمه و شرح صحیفه کامله سجادیه، اشارات الرَّضویه و نیز تفسیر قرآن عظیم در 3 جلد، از دیگر تالیفات این محقق برجسته می ‌باشند.

 

 

درگذشت جو فارمن، کاشف حفره لایه ازن 

10 سال پیش در چنین روزی چهاردهم مه سال 2013 میلادی:

دکتر جو فارمن(Joe Farman)، کاشف حفره لایه ازن درگذشت . دکتر جو فارمن مقاله کشف حفره ازن را همراه برایان گاردینر(Brian Gardiner) و جان شانکلین(Jon Shanklin) در مجله نیچر در سال 1985 منتشر کرد . این تحقیق ، الهام بخش پروتکل مونترال بود ، توافقی بین المللی که تولید کلر و فلوئوروکربن در سراسر جهان را کنترل می کند. لایه ازن سالانه کوچک ‌تر از پیش می ‌شود و آمار ناسا در 13 سپتامبر 2007 نشان ‌داد که حفره‌ ازون به اوج خود رسیده‌ است و تنها می‌تواند 25.1 میلیون کیلومتر مربع (یعنی به قاره‌ای به اندازه آمریکای شمالی) را پوشش ‌دهد. حفره لایه ازون در قطب جنوب به بیشترین حد خود رسیده و علت این پدیده نیز ورود کلرهای موجود در مواد شیمیایی ساخته ‌شده توسط انسان‌ به جو زمین است. محدودیت ‌های سخت‌گیرانه برای تولید کلرو فلوئوروکربن باعث شده‌است که سازمان جهانی هواشناسی به این نتیجه برسد که حفره ازون تا سال 2045 بهبود خواهد یافت ، اما سازمان فضایی آمریکا «ناسا» می ‌گوید که دو سوم لایه ازون تا سال 2065 نه تنها بر فراز قطب جنوب ، بلکه در همه جای زمین نابود خواهد شد.