تقویم تاریخ؛ از روز خبرنگار تا وفات علامه حلی

روز خبرنگار

25 سال پیش در چنین روزی، در هفدم مرداد سال 1377، 

 25 سال پیش، در روز هشتم اوت سال 1998 میلادی:

نیروهای گروه طالبان در جریان جنگ داخلی افغانستان، شهر مزارشریف در شمال این کشوررا اشغال کردند. طالبان پس از اشغال مزار شریف،محمود صارمی، خبرنگار خبرگزاری جمهوری اسلامی به همراه هشت نفر از اعضای کنسولگری ایران رابه شهادت رساندند. جنایت طالبان در کشتار اتباع ایرانی و افغانی در مزارشریف، که برخلاف قوانین شناخته شده بین المللی بود، خشم افکار عمومی جهانی به ویژه مردم ایران را برانگیخت و شورای امنیت نیز این جنایت را محکوم کرد. به همین مناسبت شورای فرهنگ عمومی، هفدهم مرداد هر سال را به عنوان روز خبرنگار نامگذاری کرد. کار خبرنگار، انعکاس رخدادهایی است که قابلیت خبرشدن و اطلاع رسانی به جامعه را دارد. لازمه خبرنگار خوب بودن، داشتن علم و دانش، تجربه و جسارت است تا در کنار آن با سرعت، دقت و صحت، که سه اصل مهم در کار خبری است بتواند موفق عمل کند.

 

 

آغاز بنای شهر اسکندریه 

2356 سال پیش درچنین روزی، هشتم اوت سال 333 سال قبل از میلاد:

بنای شهر اسکندریه، که امروز از مهمترین بنادر جنوبی دریای مدیترانه است ، به فرمان اسکندر مقدونی در شمال مصر آغاز شد. در آن زمان اسکندر که در اوج قدرت بود، قصد داشت در مناطقی که فتح می کند، اثری از خود به یادگار بگذارد. بندر اسکندریه ، یک نمونه از این نوع است که در کشور مصر ساخته شد .

 

 

شکست ارتش امپراتوری روم توسط ایران

2063 سال پیش، بنا بر اقوال تاریخی، در روز هشتم اوت سال 40 پیش از میلاد: 

ارتش امپراتوری ایران با شکست دادن نیروهای امپراتوری روم، سوریه را پس گرفت. در ادامه این پیروزی، ایرانی ها توانستند بر فلسطین نیز دست یابند. رومی ها برای جبران این ناکامی ها، ارتشی عظیم که آن را بیش از 100 هزار نفر برآورد کرده اند ، فراهم کردند و به ایران حمله ور شدند. فرمانده این سپاه مارکوس آنتونیوس و فرمانده ارتش ایران ، فرهاد چهارم پادشاه اشکانی بود. نیروهای رومی همه جا با دفاع مستحکم ایرانیان مواجه و زمین گیر شدند. از طرف دیگر سواره نظام ایران با حملات مکرر و سریع، ضربات شکننده ای بر رومی ها وارد کرد و سرانجام آنها با دادن بیش از 20 هزار کشته و هزاران زخمی به روم بازگشتند .

 

 

درگذشت ابونعیم اصفهانی، محدث و عالم وارسته ایرانی

1015 سال پیش، بنا بر روایات تاریخی، در روز بیست و یکم محرم سال 430 هجری قمری:

 «ابونُعَیم، حسن بن عبدالله اصفهانی» محدث و عالم وارسته ایرانی درگذشت. وی در سال 336 ه.ق در اصفهان در مرکز ایران متولد شد. از آنجا که خاندان وی از طرف پدر و مادر، اهل علم بودند، ابونعیم نیز راه آنها را در پیش گرفت و بسیاری از معلومات خود را از آنها کسب کرد. با این حال او برای افزودن بر دانش خود به سایر نقاط جهان اسلام چون خراسان، بغداد، کوفه، مکه و شام نیز سفر کرد تا آنکه به محدث و عالمی صاحب نام و پارسا تبدیل شد. ابونعیم اصفهانی در مدت عمر طولانی خود، شاگردان بسیاری تربیت کرد و کتاب های متعددی نوشت که از جمله این کتاب ها می توان به «حلیة الاولیاء»، «دلائل النبوة» و «کتاب المهدی» اشاره کرد.

 

 

وفات علامه حلی، فقیه و دانشمند مشهور مسلمان

 719 سال پیش در چنین روزی، بیست و یکم محرم سال 726 هجری قمری:

«حسن بن یوسف بن مطهر حلّی» معروف به «علامه حلی»، فقیه و دانشمند مشهور مسلمان وفات یافت. او از اهالی حله - از شهرهای عراق ـ بود و پدرش "سَدیدالدین علی" از فقها و دانشمندان مشهور آن زمان به شمار می رفت. علامه حلی از کودکی در صدد فراگیری قرآن و علوم دینی بود و دانش های متداول زمان را ابتدا نزد پدر و سپس در محضر دانشمندان برجسته ای همچون خواجه نصیرالدین طوسی آموخت و پس از چندی به درجه اجتهاد رسید. استاد شهید مرتضی مطهری در کتاب آشنایی با علوم اسلامی، درباره علامه حلی چنین می نویسد: «علامه حلی یکی از نوابغ روزگار است. او در فقه، کلام، منطق، فلسفه و رجال، کتاب نوشته و حدود صد کتاب از آثار چاپی یا خطی او شناخته شده است که برخی از آنها به تنهایی کافی است که نبوغ سرشار او را اثبات نماید.» علامه حلی علاوه بر تالیفات متعدد و ارزشمند، با تلاش پیگیر خود توانست شاگردان بزرگی را به جهان علم و دانش تقدیم کند. از جمله آثار او می توان به کتب «تذکرة الفقها» درباره آرای مختلف مذاهب اسلامی، «نهج الایمان در تفسیر قرآن مجید» و «منتهی المطالب» در مبحث عبادات اسلامی اشاره کرد.

 

 

اعلان جنگ استالین، رهبر شوروی به ژاپن

78 سال پیش درچنین روزی، هشتم اوت سال 1945 میلادی:

استالین، رهبر شوروی به ژاپن اعلان جنگ داد و نیروهای روسی به منچوری ـ در شمال شرق چین ـ حمله کردند. شوروی با ژاپن قرارداد عدم تجاوز امضا کرده بود، اما هنگامی که هیروشیما توسط آمریکا هدف حمله اتمی قرار گرفت و ژاپن در آستانه تسلیم شدن بود، روسیه به آن کشور حمله کرد و بخش هایی از ژاپن و متصرفاتش را به دست آورد. ارتش شوروی در پایان این حملات ، موفق شد شمال کره و جزایر کوریل را به تصرف خود درآورد. جزایر کوریل هنوز هم در اختیار روسیه است و مذاکرات ژاپن و روسیه برای تعیین سرنوشت این جزایر تا کنون به نتیجه نرسیده است.

 

 

پایه گذاری انجمن ملل جنوب شرقی آسیا موسوم به آسه آن

 56 سال پیش، در روز هشتم اوت سال 1967 میلادی: 

«انجمن ملل جنوب شرقی آسیا» موسوم به «آ.سه.آن» توسط کشورهای اندونزی، مالزی، تایلند، سنگاپور و فیلیپین پایه گذاری شد. هدف اولیه این اتحادیه ، مقابله با کمونیسم و حل برخی اختلافات اعضا بود ، اما به تدریج به ویژه پس از فروپاشی شوروی ، همکاری های اقتصادی میان اعضای آ سه آن در اولویت قرار گرفت. در دهه 1990 کشورهای ویتنام ، لائوس ، میانمار ، کامبوج و برونئی نیز به این اتحادیه پیوستند. در این دهه اگرچه رشد اقتصادی برخی اعضای آ سه آن چشمگیر بود، اما به دلیل وابستگی به دولت ها و موسسات مالی غربی ، بحران اقتصادی سال 1997 در غرب ، تاثیرات سوء فراوانی بر کشورهای عضو این آ سه آن گذاشت.

 

 

درگذشت آیت الله میلانی، مرجع تقلید

48 سال پیش در چنین روزی، 17 مرداد 1354 شمسی:

 مرجع تقلید آیت ‌اللَّه العظمی "سیدمحمدهادی میلانی" در مشهد مقدس درگذشت. آیت‌ اللَّه العظمی سید محمدهادی میلانی در سال 1274 ش (1313 ق) در نجف اشرف متولد گردید. ایشان پس از گذراندن مراحل مقدماتی علوم اسلامی، از محضر فقیهان نامداری چون میرزای نائینی، آقا ضیاء عراقی، محمدحسین غروی اصفهانی و شیخ‌ الشریعه اصفهانی بهره برد و پس از دریافت درجه اجتهاد، به تدریس روی آورد. جلسات درس ایشان در حوزه نجف، بسیار با شکوه بود و شاگردان فراوانی در آن تربیت شدند. حضرات آیات: حسین وحید خراسانی، محمدتقی جعفری، سیدعباس صدر، مهدی نوقانی و کاظم مدیر شانه‌ چی و ده‌ها عالم فاضل، از محضر درس آیت‌ اللَّه میلانی، استفاده کردند. وی پس از سال‌ها اقامت در عتبات، در سال 1334 ش وارد شهر مقدس مشهد گردید و به حوزه علمیه مشهد، رونقی دوباره داد از شاگردان ایشان در این مقطع می توان به حضرت آیت الله خامنه ای و محمد تقی جعفری اشاره کرد. ایشان در کنار تدریس، تالیف و نیز ارشاد مردم، از همراهی نهضت اسلامی به رهبری امام خمینی(ره) غافل نبود و حضوری مؤثر داشت. سرانجام این فقیه جلیل و مرجع عالی‌قدر در 17 مرداد سال 1354 ش مطابق با آخرین روز از ماه رجب سال 1395ق در 82 سالگی در مشهد مقدس درگذشت و در حرم مطهر رضوی به خاک سپرده شد.

 

 

اشغال کویت توسط صدام حسین 

33 سال پیش، در روز هشتم اوت سال 1990 میلادی: 

صدام حسین درپی اشغال کویت، این کشور را بخشی از عراق خواند و علی حسن المجید، پسر عمویش را به حکومت کویت منصوب کرد. حکام عراق از زمان استقلال کویت از انگلستان، کویت را بخشی از خود می دانستند و گاه این ادعا را مطرح می کردند. پس از پایان تهاجم بی حاصل ارتش رژیم بعثی عراق به ایران در سال 1988، صدام اعلام کرد که کشورهای عربی باید بدهی 30 میلیارد دلاری عراق به آنها را، که در جریان جنگ با ایران پرداخت شده بود، نادیده بگیرند. البته اعراب در این تهاجم، برای تقویت ارتش صدام کمک های بسیاری به او کرده بودند که این مبلغ، بخشی از آن بود. با امتناع کویت از بخشش بدهی های عراق، صدام به این کشور حمله و آن را قسمتی از خاک عراق اعلام کرد. پس از حدود شش ماه کشمکش، سرانجام آمریکا با همراهی تعدادی از کشورهای غربی و عربی به نیروهای عراق حمله کردند و آنان را از کویت بیرون راندند. در جریان این حمله بسیاری از غیرنظامیان عراقی کشته شدند و زمینه برای حضور آمریکا در خاورمیانه و خلیج فارس، بیش از پیش مهیا شد.

 

 

درگذشت آیت الله خویی، فقیه عالیقدر

31 سال پیش در چنین روزی، هفدهم مرداد سال 1371 هجری شمسی:

آیت الله العظمی حاج «سید ابوالقاسم موسوی خویی»، فقیه عالیقدر و از مراجع تقلید مسلمانان جهان در 96 سالگی چشم از جهان فروبست. این عالم والامقام در شهر خوی ـ در شمال غربی ایران ـ متولد شد و در نوجوانی به اتفاق پدرش برای ادامه تحصیل عازم نجف درعراق شد. وی در حوزه علمیه نجف ، علوم منطق، فن بیان، مبانی دین، فقه و فلسفه را فراگرفت و در جوانی به درجه اجتهاد نائل آمد. از آثار ممتاز این مرجع بزرگ که مورد استفاده علمای اسلام و حوزه های علمیه است، می توان از «البیان فی تفسیر القرآن»، «جواهر الاصول»، «مصباح الفقاهه» و «منتخب الرسائل» نام برد. آیت الله خویی در زمان مرجعیت خود ، جایگاه ویژه ای برای مسائل مهم جهان اسلام قائل بود از جمله ایشان در مورد مسئله فلسطین ، با صدور فتوایی، بر دفاع از فلسطین و آزادی قدس تاکید کرد.

 

 

درگذشت غلامعلی رعدی آذرخشی، نویسنده و شاعر معاصر ایرانی

24 سال پیش، در روز هفدهم مرداد سال 1378 هجری شمسی:

«غلامعلی رعدی آذرخشی»، نویسنده و شاعر معاصر ایرانی درگذشت. وی در سال 1288 ه.ش در تبریز در شمال غرب ایران متولد شد و پس از پایان دوره دبیرستان به تهران آمد تا در رشته حقوق تحصیل کند. رعدی پس از گرفتن مدرک لیسانس به پاریس و ژنو رفت و توانست دکترای خود را در رشته حقوق بین‌الملل و ادبیات تطبیقی دریافت کند . او در طول حیات خود در سمت های مختلف فرهنگی، از جمله نماینده ایران در یونسکو و معاون این سازمان ، فعالیت کرد. از این ادیب و شاعر ایرانی کتاب هایی چون «زبان پارسی و وحدت ملی ایران»، «امیرکبیر و شناخت جامعه» و همچنین مجموعه اشعار «نگاه» و «پرواز» به یادگار باقی مانده است.